รัสเซียให้สัญชาติ เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน มือเปิดโปงความลับสหรัฐ

รัสเซียให้สัญชาติ
(Photo by PATRICIA DE MELO MOREIRA / AFP)

“วลาดิมีร์ ปูติน” ประธานาธิบดีรัสเซีย ลงนามให้สัญชาติรัสเซียกับ “เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน” อดีตลูกจ้าง NSA ผู้เปิดโปงโปรแกรมสอดแนมสหรัฐ

วันที่ 27 กันยายน 2565 เอพีรายงานว่า รัสเซียได้ให้สัญชาติแก่ “เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน” อดีตลูกจ้างของสำนักงานข่าวกรองกลางสหรัฐ (CIA) และอดีตพนักงานสัญญาจ้างของสภาความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐ (NSA) ซึ่งหลบหนีการดำเนินคดี หลังออกมาเปิดโปงโปรแกรมสอดแนมประสิทธิภาพสูง ที่สหรัฐใช้ดักจับการสื่อสารและข้อมูลจากทั่วโลก

พระราชกฤษฎีกาที่ลงนามโดย “วลาดิมีร์ ปูติน” ประธานาธิบดีรัสเซีย เมื่อวันจันทร์ ระบุว่า สโนว์เดนเป็น 1 ใน 75 พลเมืองต่างชาติที่ได้รับสัญชาติรัสเซีย

หลังหลบหนีออกจากสหรัฐ เมื่อปี 2556 สโนว์เดนได้รับเป็นผู้อยู่อาศัยถาวรในรัสเซียเมื่อปี 2563 และเขาได้กล่าวในขณะนั้นว่า เขาวางแผนที่จะยื่นขอสัญชาติรัสเซีย โดยไม่สละสัญชาติอเมริกันของตัวเอง

ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับรัสเซียอยู่ในจุดต่ำสุดในรอบหลายทศวรรษ หลังปูตินตัดสินใจสิ่งที่ทำเนียบเครมลินเรียกว่า “ปฏิบัติการพิเศษทางทหาร” ในยูเครน

สโนว์เดน วัย 39 ปี ได้รับการยกย่องจากผู้สนับสนุนว่า เปิดโปงข้อมูลเพื่อคุ้มครองเสรีภาพพลเมืองอเมริกัน แต่อีกด้านหนึ่งเจ้าหน้าที่หน่วยข่าวกรองสหรัฐกล่าวหาว่าเขาทำให้บุคลากรของสหรัฐตกอยู่ในความเสี่ยง และทำลายความมั่นคงของชาติ ปัจจุบันเขาถูกตั้งข้อหาในสหรัฐ ซึ่งอาจส่งผลให้ต้องโทษจำคุกหลายสิบปี

“เน็ด ไพรซ์” โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ กล่าวเมื่อวันจันทร์ว่า “จุดยืนของเรานั้นไม่เปลี่ยนแปลง นายสโนว์เดนควรกลับมาที่สหรัฐ เพื่อเผชิญหน้ากับระบบยุติธรรม เช่นเดียวกับพลเมืองอเมริกันคนอื่น ๆ”

สโนว์เดนกลายเป็นพลเมืองรัสเซีย ในขณะที่ทางการรัสเซียกำลังระดมกำลังกองหนุนเพื่อส่งไปยังยูเครน

ในรัสเซีย ผู้ชายเกือบทุกคนถือเป็นทหารกองหนุนจนถึงอายุ 65 ปี และเจ้าหน้าที่เพิ่งเน้นย้ำว่าผู้ชายที่ถือสองสัญชาติก็มีสิทธิได้รับการเรียกทหารเช่นกัน

อย่างไรก็ตาม สโนว์เดนไม่เคยทำหน้าที่ในกองทัพรัสเซีย ดังนั้น เขาจึงไม่มีสิทธิถูกเรียกระดม ขณะที่ “อนาโตลี คูเชเรนา” ทนายความของเขา ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวอินเทอร์แฟกซ์ว่า ต้องเป็นผู้มีประสบการณ์การรบหรือการรับราชการทหารมาก่อน จึงจะเข้าเกณฑ์ถูกระดมเป็นกองหนุน

คูเชเรนาบอกกับสำนักข่าวอาร์ไอเอ โนวอสติ ของรัสเซียว่า “ลินด์เซย์ มิลส์” ภรรยาของสโนว์เดน ซึ่งเป็นชาวอเมริกันที่อาศัยในรัสเซียกับเขา ก็กำลังยื่นขอหนังสือเดินทางรัสเซียด้วย ทั้งคู่มีลูกด้วยกัน 2 คน

ทนายความระบุด้วยว่า สโนว์เดนมีลูกที่เกิดในรัสเซีย และได้รับสัญชาติรัสเซียตั้งแต่แรกเกิด ตามรายงานของซีเอ็นเอ็น

“หลังจากรอมา 2 ปี และเกือบ 10 ปีที่ต้องถูกเนรเทศ ความมั่นคงที่เพิ่มขึ้นเล็กน้อยจะสร้างความแตกต่างให้ครอบครัวของผม” สโนว์เดนทวีตข้อความเมื่อวันจันทร์ พร้อมระบุด้วยว่า “ผมขอความเป็นส่วนตัวให้พวกเขา และเพื่อพวกเราทุกคน”

“อังเดร โซลดาตอฟ” นักข่าวสืบสวนชาวรัสเซีย กล่าวว่า พูดตามทฤษฎีเลย สโนว์เดนอาจถูกเกณฑ์ทหาร แต่นั่นจะส่งผลเสียต่อภาพลักษณ์ทำเนียบเครมลิน

สโนว์เดนที่เก็บตัวเงียบเชียบในรัสเซีย และวิพากษ์วิจารณ์นโยบายเกี่ยวกับโซเชียลมีเดียของรัฐบาลรัสเซียเป็นครั้งคราว กล่าวว่า ในปี 2562 เขาเต็มใจที่จะกลับสหรัฐ หากมีการรับประกันว่าจะได้รับการพิจารณาคดีอย่างยุติธรรม

การ์เดียนรายงานว่า สโนว์เดนเคยออกมาวิพากษ์วิจารณ์ทำเนียบเคลมลินในประเด็นสิทธิมนุษยชน แต่เขาไม่เคยแสดงความเห็นในที่สาธารณะเกี่ยวกับการรุกรานยูเครน

ก่อนเกิดสงครามเขายังแสดงความสงสัยว่า รัสเซียจะก่อสงครามจริงหรือ ? โดยโทษว่าสื่อเป็นผู้สร้างความขัดแย้ง แต่ต่อมาก็ยอมรับว่าตัวเองคิดผิดทางทวิตเตอร์ 3 วันหลังรัสเซียส่งทหารไปยูเครน