ฟินแลนด์เป็นสมาชิก NATO แล้ว แต่สวีเดนต้องรออีก (นาน) เพราะอะไร ?

ฟินแลนด์เข้านาโต้
AFP/ JOHANNA GERON/ POOL

ฟินแลนด์ก็เข้าเป็นสมาชิกนาโต้อย่างเป็นทางการแล้ว ส่วนสวีเดนที่สมัครพร้อมกันยังไม่ได้เข้าเป็นสมาชิก เพราะมีสมาชิกสองประเทศยังไม่ให้การรับรองคำขอ

ฟินแลนด์กับสวีเดนสองประเทศจากแถบนอร์ดิกหรือยุโรปเหนือ สมัครเข้าเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (North Atlantic Treaty Organization: NATO) หรือนาโต้ พร้อมกันเมื่อปีที่แล้ว หลังจากที่รัสเซียบุกรุกรานยูเครน 

สมาชิกนาโต้ส่วนใหญ่ได้ให้สัตยาบันรับรองคำขอของฟินแลนด์กับสวีเดนอย่างรวดเร็ว แต่มีบางประเทศที่คัดค้านด้วยเหตุผลว่ามีข้อพิพาทหรือมีความขุ่นข้องหมองใจกันอยู่ ทำให้ฟินแลนด์กับสวีเดนยังไม่สามารถเข้าเป็นสมาชิกนาโต้ได้เร็วดังใจ แม้ได้ไฟเขียวจากสมาชิกส่วนใหญ่แล้วก็ตาม 

กระทั่งเมื่อเร็ว ๆ นี้ฟินแลนด์ได้รับการรับรองคำขอจากสมาชิกนาโต้ครบทุกประเทศ และในที่สุด วันที่ 4 เมษายน 2566 ฟินแลนด์ก็เข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโต้อย่างเป็นทางการ เมื่อเสร็จสิ้นพิธีภาคยานุวัติ (accession) ที่สำนักงานใหญ่ของนาโต้ในกรุงบรัสเซลส์ ประเทศเบลเยี่ยม

การเข้าเป็นสมาชิกนาโต้เป็นการเปลี่ยนแปลงนโยบายครั้งประวัติศาสตร์ของประเทศฟินแลนด์ สิ้นสุด “ความเป็นกลางทางการทหาร-ไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด” ที่ฟินแลนด์ยึดถือปฏิบัติมาตั้งแต่ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

ฟินแลนด์มีพรมแดนติดกับรัสเซียยาวกว่า 1,300 กิโลเมตร การที่ฟินแลนด์เข้าเป็นสมาชิกนาโต้เป็นการเพิ่มความยาวของพรมแดนระหว่างนาโต้กับรัสเซียเป็นสองเท่า และถือเป็นการเสริมแนวรบด้านตะวันออกของนาโต้ ซึ่งมูฟเมนต์นี้ของฟินแลนด์และนาโต้ทำให้มีความเสี่ยงมากขึ้นจากการที่รัสเซียจะใช้มาตรการตอบโต้การตัดสินใจของนาโต้    

ฟินแลนด์เข้านาโต้ 2
AFP/ JOHN THYS

ซาอูล นีนิสโต (Saul Niinisto) ประธานาธิบดีฟินแลนด์กล่าวว่า สิ่งสำคัญที่สุดในการที่ฟินแลนด์เข้าร่วมในการป้องกันและป้องปรามของนาโต้ก็คือเป็นการปกป้องดินแดนของตนเอง ซึ่งฟินแลนด์ยังมีงานสำคัญที่ต้องทำเพื่อประสานงานเรื่องนี้กับนาโต้ 

ฝั่งรัฐบาลรัสเซียเคลื่อนไหวในวันอังคารที่ 4 เมษายนว่า การที่ฟินแลนด์เข้าร่วมเป็นพันธมิตรทางทหารกับนาโต้เป็นความผิดพลาดที่อันตรายครั้งประวัติศาสตร์ ซึ่งจะทำให้ความมั่นคงในภูมิภาคอ่อนแอลง เพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดความขัดแย้ง และบีบให้รัฐบาลรัสเซียต้องใช้มาตรการตอบโต้

เซอร์เก ชอยกู (Sergei Shoigu) รัฐมนตรีกลาโหมของรัสเซียกล่าวว่า ความเคลื่อนไหวนี้ของนาโต้ทำให้ความขัดแย้งในยูเครนทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น 

ส่วนกรณีของสวีเดน เพื่อนบ้านร่วมภูมิภาคนอร์ดิกของฟินแลนด์ที่สมัครเข้านาโต้พร้อมกัน ยังไม่ได้เข้าเป็นสมาชิก เพราะมีชาติสมาชิกสองประเทศที่ยังไม่ให้การรับรองคำขอเข้าเป็นสมาชิกก็คือ ตุรกี และฮังการี 

เหตุผลที่ตุรกียังไม่การรับรองคำขอของสวีเดนก็คือ สวีเดนวิพากษ์วิจารณ์ตุรกีเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชนและการละเมิดมาตรฐานประชาธิปไตย ทำให้นักการเมืองในรัฐบาลตุรกีไม่พอใจ ด้านตุรกีกล่าวหาว่าสวีเดนให้ที่พำนักแก่กลุ่มคนชาวตุรกีซึ่งรัฐบาลตุรกีมองว่าเป็นกลุ่มก่อการร้าย และเรียกร้องให้สวีเดนส่งผู้ร้ายข้ามแดนก่อน จึงจะให้สัตยาบันรับรองสวีเดนเข้าเป็นสมาชิกนาโต้ แต่ฝั่งสวีเดนปฏิเสธข้อกล่าวหานี้ 

และเมื่อไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา มีการประท้วงในกรุงสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน ซึ่งผู้ชุมนุมได้เผาหนังสือคัมภีร์ของศาสนาอิสลาม และมีการแขวนคอหุ่นจำลองของเรเจป ไตยยิป แอร์โดอัน (Recep Tayyip Erdoğan) ประธานาธิบดีตุรกี ยิ่งทำให้ความไม่พอใจของตุรกีรุนแรงขึ้น และความเป็นไปได้ที่จะให้การรับรองสวีเดนก็น้อยลงอีก 

ส่วนเหตุผลที่ฮังการีไม่รับรองคำขอของสวีเดนคือ รัฐบาลฮังการีให้เหตุผลถึงความคับข้องใจว่าสวีเดนมีทัศนคติที่ไม่เป็นมิตรต่อรัฐบาลฮังการีมาหลายปี ฮังการีรู้สึกไม่พอใจที่ชาวสวีเดนวิพากษ์วิจารณ์นายกรัฐมนตรี วิกเตอร์ ออร์บาน (Viktor Orban) ของฮังการี ว่าไม่มีหลักนิติธรรม (rule of law) ในการบริหาร 

รัฐบาลฮังการีไม่มีข้อเรียกร้องต่อสวีเดนเหมือนตุรกี แต่กล่าวว่าความคับข้อใจของฮังการีจำเป็นต้องได้รับการจัดการก่อนจึงจะให้สัตยาบันรับรองสวีเดน 

ฟินแลนด์เข้านาโต้
AFP/ JOHN THYS

ทั้งนี้ ในพิธีลงนามภาคยานุวัติของฟินแลนด์ เจนส์ สโตลเตนเบิร์ก (Jens Stoltenberg) เลขาธิการนาโต้กล่าวถึงสวีเดนด้วยว่า อีกไม่นานสวีเดนก็จะเข้าเป็นสมาชิกนาโต้อย่างเต็มตัวเช่นกัน 

นักการทูตของนาโต้กล่าวว่าพวกเขาคาดว่ารัฐบาลฮังการีจะให้สัตยาบันรับรองคำขอของสวีเดนหากเห็นว่าตุรกีจะให้การรับรองเช่นกัน 

แต่ผู้เชี่ยวชาญวิเคราะห์ว่า ตุรกีจะไม่ให้การรับรองสวีเดนจนกว่าจะผ่านพ้นการเลือกตั้งในวันที่ 14 พฤษภาคม 2566 แต่ถึงอย่างนั้น ก็ยังไม่ชัดเจนว่าอะไรจะทำให้ประธานาธิบดี เรเจป ไตยยิป แอร์โดอัน ของตุรกีเปลี่ยนใจ ไม่มีอะไรรับประกันได้ว่าตุรกีจะให้การรับรองสวีเดน 

หมายความว่า เร็วที่สุดที่สวีเดนจะได้เข้าเป็นสมาชิกนาโต้ก็คืออีกประมาณสองถึงสามเดือน หรือในความเป็นจริงอาจจะนานกว่านั้น 

อย่างไรก็ตาม ในทางปฏิบัติ สวีเดนมีความร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับนาโต้ และการทำงานร่วมกันก็กำลังพัฒนาไปข้างหน้า สวีเดนมีกองทัพอากาศที่แข็งแกร่งและกองเรือดำน้ำที่ถูกปรับให้เหมาะกับสภาพของทะเลบอลติก ซึ่งเป็นการส่งเสริมความแข็งแกร่งของนาโต้ในภูมิภาคนี้ 

และเลขาธิการนาโต้กล่าวว่า เป็นไปไม่ได้เลยที่นาโต้จะไม่สนับสนุนสวีเดนหากสวีเดนถูกคุกคาม

อ้างอิง : 

…………………….

อ่านเนื้อหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง :