ธนาคารกลางยุโรป (ECB) ขึ้นดอกเบี้ย 0.25% สู้เงินเฟ้อ ยอมเสี่ยงเศรษฐกิจถดถอย

ECB ขึ้นดอกเบี้ย
คริสตีน ลาการ์ด ประธาน ECB (Photo by Daniel ROLAND / AFP)

ธนาคารกลางยุโรป (ECB) ขึ้นอัตราดอกเบี้ยอีก 0.25% นำอัตราดอกเบี้ยขึ้นไปอยู่ที่ 3.75-4.25% และยังเปิดประตูที่จะปรับเพิ่มขึ้นอีก เนื่องจากอัตราเงินเฟ้อยังคงไม่มีทีท่าจะลดลง แม้ว่ามีความเสี่ยงมากขึ้นที่จะเกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยในสหภาพยุโรป

วันที่ 27 กรกฎาคม 2023 ที่ประชุมคณะกรรมการธนาคารกลางยุโรป (ECB) ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยอีก 0.25% ทำให้อัตราดอกเบี้ยขึ้นไปอยู่ที่ 3.75-4.25% ซึ่งนับเป็นการขึ้นครั้งที่ 9 ติดต่อกัน และยังเปิดประตูที่จะปรับเพิ่มขึ้นอีกในการประชุมครั้งต่อไป เนื่องจากอัตราเงินเฟ้อยังคงไม่มีทีท่าจะลดลง แม้ว่าความเสี่ยงมากขึ้นที่จะเกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยในสหภาพยุโรป ส่วนเศรษฐกิจยูโรโซนเข้าสู่ภาวะถดถอยทางเทคนิคไปแล้ว 

ECB ระบุในแถลงการณ์ว่า การตัดสินใจในอนาคตจะตัดสินใจตามข้อมูล และจะทำเพื่อให้แน่ใจได้ว่าอัตราดอกเบี้ยหลักจะถูกกำหนดให้อยู่ในระดับที่เข้มงวดมากพอ ตราบเท่าที่มีความจำเป็น เพื่อให้อัตราเงินเฟ้อกลับลงสู่เป้าหมายระยะกลางที่ 2% ในระยะเวลาที่เหมาะสม 

ทั้งนี้ อัตราเงินเฟ้อในสหภาพเดือนมิถุนายน 2023 อยู่ที่ 6.4% ขณะที่อัตราเงินเฟ้อในยูโรโซนอยู่ที่ 5.5% 

สำนักข่าวรอยเตอร์ (Reuters) รายงานว่า ถ้อยแถลงของ ECB ในครั้งนี้เปลี่ยนไปจากเดิมเล็กน้อย โดยลดการกล่าวถึงอัตราดอกเบี้ยที่ต้องนำขึ้นไปสู่ระดับนั้น เพื่อที่จะลดอัตราเงินเฟ้อได้เร็วพอ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนี้อาจถูกมองเป็นสัญญาณว่าจะไม่มีการปรับเพิ่มอัตราดอกเบี้ยขึ้นอีก ขณะที่นักลงทุนกำลังคาดเดากันว่า การขึ้นดอกเบี้ยครั้งนี้เป็นครั้งสุดท้ายแล้วหรือยัง 

อย่างไรก็ตาม เป็นที่แน่ชัดมากขึ้นเรื่อย ๆ ว่าจุดสิ้นสุดของวงจรการปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยกำลังใกล้จะมาถึงในเร็ว ๆ นี้ โดยผู้กำหนดนโยบายกำลังถกเถียงกันว่าจำเป็นต้องมีการเคลื่อนไหวเล็ก ๆ น้อย ๆ อีกครั้งหรือไม่ ก่อนที่จะหยุดปรับขึ้นและคงอัตราดอกเบี้ยเอาไว้ที่ระดับนั้นไปอีกนาน

ADVERTISMENT

ปัญหาของ ECB คือ อัตราเงินเฟ้อลดลงช้าเกินไป และอาจจะต้องใช้เวลาจนถึงปี 2025 กว่าที่อัตราเงินเฟ้อจะลดลงเหลือ 2% ตามเป้าหมาย เนื่องจากราคาพลังงานที่เพิ่มขึ้นได้ไหลเข้าสู่เศรษฐกิจในวงกว้างผ่านการขึ้นราคาสินค้าและค่าบริการ

ขณะที่ตลาดแรงงานยังตึงตัวเป็นพิเศษ เนื่องจากอัตราการว่างงานต่ำเป็นประวัติการณ์ เพิ่มความเสี่ยงที่ค่าจ้างจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในปีต่อ ๆ ไป เนื่องจากสหภาพแรงงานอาจใช้อำนาจต่อรองเพิ่มขึ้น เพื่อชดเชย “รายได้ที่แท้จริง” ที่สูญเสียไปเพราะอัตราเงินเฟ้อ

ADVERTISMENT

ทั้งนี้ กรรมการ ECB มองว่า การขึ้นอัตราดอกเบี้ยสูงมีราคาที่ต้องจ่ายน้อยกว่าการไม่ปรับขึ้นให้สูงพอ แต่แนวโน้มเศรษฐกิจน่าจะลดความอหังการของ ECB ลงได้ เนื่องจากตัวเลขทางเศรษฐกิจที่ออกมาบ่งชี้ว่าอัตราดอกเบี้ยที่สูงนั้นส่งผลกระทบต่อการเติบโตของเศรษฐกิจอย่างชัดเจน ทำให้เศรษฐกิจสหภาพยุโรปตกต่ำลงอย่างต่อเนื่อง ตามหลังยูโรโซนเข้าสู่ภาวะถดถอยไปก่อนแล้ว

ในอีกด้านหนึ่ง ความอ่อนแอของเศรษฐกิจที่รุนแรงขึ้นเนื่องจากภาคครัวเรือนสูญเสียกำลังซื้อ อาจกดให้ราคาสินค้าและบริการลดลงเร็วกว่าที่คาดไว้ ส่งผลให้ธนาคารกลางมีงานน้อยลง 

นี่เป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้นักเศรษฐศาสตร์เริ่มเปลี่ยนความสนใจจากการคาดการณ์ว่า ECB จะปรับขึ้นดอกเบี้ยอีกครั้งหรือไม่ ไปสนใจว่าอัตราดอกเบี้ยจะคงอยู่ในระดับสูงไปอีกนานเท่าใด