ต่างประเทศ

ธุรกิจสหรัฐแห่หนีจีนมาอาเซียน ผลสำรวจ “มุมมองเชิงบวก” ต่ำสุดเป็นประวัติการณ์

จีน สหรัฐ
ภาพโดย Dado Ruvic/ REUTERS

ธุรกิจสหรัฐแห่หนีจากจีน ผลสำรวจพบ “มุมมองเชิงบวก” ต่อแนวโน้มธุรกิจในจีนต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ โดยมีแรงกดดันสำคัญคือความตึงเครียดระหว่างสหรัฐกับจีน

วันที่ 19 กันยายน 2023 สำนักข่าวรอยเตอร์ (Reuters) รายงานว่า ความตึงเครียดทางการเมืองและเศรษฐกิจที่ชะลอตัวกำลังบั่นทอนความเชื่อมั่นของธุรกิจสหรัฐที่ดำเนินธุรกิจในประเทศจีน บริษัทที่ทำธุรกิจในจีนมีมุมมองเชิงบวกต่อการทำธุรกิจในจีนในช่วง 5 ปีข้างหน้าในระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์

ผลสำรวจความคิดเห็นประจำปีของหอการค้าอเมริกัน (AmCham) ในนครเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน ซึ่งเผยแพร่ในวันที่ 19 กันยายนนี้ พบว่าสัดส่วนของผู้ตอบแบบสำรวจที่มีมุมมองเชิงบวกเกี่ยวกับแนวโน้มธุรกิจในประเทศจีนในช่วง 5 ปีข้างหน้าลดลงเหลือ 52% แม้ว่ามาตรการควบคุมโรคโควิด-19 ซึ่งส่งผลกระทบอย่างมากต่อรายได้และความเชื่อมั่นของภาคธุรกิจในปี 2022 ได้สิ้นสุดลงแล้วก็ตาม

สัดส่วนผู้มีมุมมองเชิงบวก 52% นี้เป็นระดับที่ต่ำที่สุดนับตั้งแต่หอการค้าอเมริกัน (AmCham) ในนครเซี่ยงไฮ้ เริ่มมีการออกรายงานประจำปี “AmCham Shanghai Annual China Business Report” ในปี 1999

ความตึงเครียดระหว่างมหาอำนาจสำคัญ ๆ ของโลกยังคงเป็นข้อกังวลสำหรับหลายบริษัท โดย 60% ของผู้ตอบแบบสำรวจรวม 325 คนชี้ว่า ความตึงเครียดระหว่างสหรัฐกับจีนถือเป็นความท้าทายอันดับต้น ๆ เท่ากันกับที่มองว่าการชะลอตัวของเศรษฐกิจจีนเป็นความท้าทายที่สำคัญ

ความไม่สบายใจเกี่ยวกับความไม่โปร่งใสของกฎระเบียบและการบังคับใช้กฎก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน โดย 1 ใน 3 ของบริษัทที่ตอบแบบสำรวจตอบว่า นโยบายและกฎระเบียบเกี่ยวกับบริษัทต่างชาติย่ำแย่ลงในปีที่ผ่านมา 

ถึงอย่างนั้นก็ตาม เมื่อถามถึงปัจจัยที่เป็นแรงกดดันให้แยกตัว (decouple) ออกจากจีน ผู้ตอบแบบสอบถามหลายคนให้น้ำหนักไปที่ “นโยบายของรัฐบาลสหรัฐ” มากกว่า “นโยบายของรัฐบาลจีน”

สัดส่วนของบริษัทที่กำลังจะเปลี่ยนเส้นทางหรือต้องการเปลี่ยนเส้นทางการลงทุนจากเดิมที่วางแผนจะลงทุนในประเทศจีนเพิ่มขึ้นเป็น 40% ในปีนี้ จาก 34% ในปีที่แล้ว ซึ่งบริษัทส่วนใหญ่ย้ายไปที่ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แทน 

ในวันเดียวกัน หอการค้าสหภาพยุโรป (European Union Chamber of Commerce) ได้เผยแพร่เอกสารแสดงท่าทีและจุดยืนของธุรกิจยุโรปในจีน ซึ่งระบุว่าบริษัทต่าง ๆ ในยุโรปกำลังลำบากกับคำขอจากลูกค้าชาวจีนที่ขอให้ผลิตสินค้าที่ไม่มีส่วนประกอบ หรือซอฟต์แวร์ที่ผลิตในสหรัฐ ขณะที่ลูกค้าตะวันตกก็ขอให้ผลิตสินค้าที่ไม่มีส่วนประกอบหรือซอฟต์แวร์ที่ผลิตในจีน 

นอกจากนั้น แนวโน้มการย้ายออกจากจีนยังสะท้อนให้เห็นในรายงานที่เผยแพร่โดยบริษัทวิจัย โรเดียม กรุ๊ป (Rhodium Group) เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ซึ่งระบุว่า อินเดีย เม็กซิโก เวียดนาม และมาเลเซีย เป็นประเทศที่ได้รับการลงทุนส่วนใหญ่ของบริษัทสหรัฐและยุโรปที่หนีจากจีน