จีนเร่งซื้อถั่วเหลืองสหรัฐมหาศาล เป็น “การทูตถั่วเหลือง” ก่อนสี จิ้นผิง เจอไบเดน ?

จีน สหรัฐ ถั่วเหลือง

ท่ามกลางการจับตามองของทั่วโลกต่อการเจอกันครั้งแรกในรอบปีของประธานาธิบดีโจ ไบเดน (Joe Biden) ของสหรัฐ กับ ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง (Xi Jinping) ของจีน ในวันที่ 15 พฤศจิกายน 2023 มีข้อมูลน่าสนใจว่า จีนเพิ่งซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐมหาศาล แม้ว่าถั่วเหลืองสหรัฐมีราคาแพงกว่าถั่วเหลืองบราซิลค่อนข้างมาก จนถูกมองว่า จีนกำลังใช้ “การทูตถั่วเหลือง” เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการปรับปรุงซ่อมแซมความสัมพันธ์กับสหรัฐ

บลูมเบิร์ก (Bloomberg) รายงานว่า คาร์กิลล์ (Cargill Inc.) บริษัทผู้ค้าพืชผลการเกษตรรายใหญ่ที่สุดในโลกจากประเทศสหรัฐอเมริกาเปิดเผยในการแถลงข่าวเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน 2023 ว่า จีนเพิ่งซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐมหาศาล น้ำหนักกว่า 3 ล้านเมตริกตัน เมื่อวันที่ 7-8 พฤศจิกายน 2023 ซึ่งเป็นการซื้อที่สร้างความประหลาดใจให้กับตลาด 

คาร์กิลล์กล่าวว่า การซื้อถั่วเหลืองจำนวนมากของจีนเน้นย้ำถึงโมเมนตัมขาขึ้นของตลาดเมล็ดพืชน้ำมันทั่วโลก เป็นการส่งสัญญาณว่าอุปทานถั่วเหลืองมีมากกว่าที่เคยคาดไว้มาก และเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่การเพาะปลูกถั่วเหลืองในประเทศบราซิลซึ่งเป็นผู้ผลิตถั่วเหลืองอันดับ 1 ของโลกกำลังถูกคุกคามจากสภาพอากาศที่ไม่เอื้ออำนวย บางภาคเจออากาศแห้งแล้ง แต่บางภาคก็เจอฝนตกหนัก 

อเล็กซ์ ซานเฟลิว (Alex Sanfeliu) หัวหน้าฝ่ายการค้าทั่วโลกของคาร์กิลล์กล่าวว่า จีนกำลังกักตุนและซื้อถั่วเหลืองในปริมาณมากกว่าที่ทุกคนคิด 

แม้ว่าความต้องการบริโภคและใช้ถั่วเหลืองในจีนจะมีมาก แต่ซานเฟลิว จากคาร์กิลล์ตั้งข้อสังเกตว่า ดูเหมือนว่าจีนซื้อถั่วเหลืองมากกว่าที่จำเป็นสำหรับใช้ภายในประเทศ ส่งสัญญาณว่าจีนซึ่งเป็นผู้นำเข้าเมล็ดพืชน้ำมันรายใหญ่ที่สุดของโลกอาจกำลังพยายามตุนถั่วเหลืองไว้ในคลัง เพื่อรับมือกับการหยุดชะงักของอุปทานที่อาจเกิดขึ้นในสถานการณ์ที่มีความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์ที่เพิ่มขึ้น 

การวิเคราะห์ของคาร์กิลล์เป็นมุมมองทางเศรษฐกิจ ขณะเดียวกัน ก็มีอีกมุมมองหนึ่งที่เป็นมุมมองทางการเมืองระหว่างประเทศว่า จีนซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐเพื่อแสดงความตั้งใจที่ปรับปรุงความสัมพันธ์อันตึงเครียดระหว่างจีนกับสหรัฐ ซึ่งสิ่งนี้ถูกเรียกว่าเป็น “การทูตถั่วเหลือง” 

ADVERTISMENT

บลูมเบิร์กอ้างคำกล่าวของแหล่งข่าวซึ่งคุ้นเคยกับเรื่องนี้ว่า ความเคลื่อนไหวโดยการซื้อถั่วเหลืองของจีน ถือเป็นการแสดงความปรารถนาดีของจีนต่อสหรัฐ ก่อนการพบกันของประธานาธิบดีโจ ไบเดน (Joe Biden) ของสหรัฐ กับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง (Xi Jinping) 

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่จีนใช้ถั่วเหลืองเพื่อประโยชน์ทางภูมิรัฐศาสตร์ รัฐบาลจีนเคยซื้อและระงับการซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐหลายต่อหลายครั้งตลอดช่วงที่ทำสงครามการค้าในสมัยของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ จีนหันไปซื้อถั่วเหลืองจากบราซิลที่มีราคาถูกกว่าแทน

ADVERTISMENT

ข้อมูลการนำเข้าและส่งออกของจีนในเดือนตุลาคม 2023 ที่เปิดเผยเมื่อเร็ว ๆ นี้ เผยให้เห็นว่าถั่วเหลืองเป็นสินค้าที่จีนนำเข้าเพิ่มขึ้นมากถึง 25% โดยการนำเข้าถั่วเหลืองราคาถูกจากบราซิลเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

ถึงอย่างนั้นก็ตาม เมื่อจีนกับสหรัฐพยายามจะปรับปรุงความสัมพันธ์ให้ดีขึ้น โดยมีการจัดประชุมต่าง ๆ ระหว่างทั้งสองประเทศเกิดขึ้นเมื่อเร็ว ๆ นี้ ถั่วเหลืองของสหรัฐก็กลับมามีบทบาทสำคัญอีกครั้ง เมื่อเดือนที่แล้ว ผู้ซื้อธัญพืชของจีนซึ่งรวมถึง คอฟโก (Cofco International Ltd.) และซิโนเกรน (Sinograin) ได้ลงนามในข้อตกลง 11 ฉบับกับผู้ค้าพืชผลการเกษตรในสหรัฐ เช่น อาร์เชอร์-แดเนียลส์-มิดแลนด์ (Archer-Daniels-Midland Co.) บังกี้ (Bunge Ltd.) และคาร์กิลล์ ในการประชุมที่รัฐไอโอวา ซึ่งถือเป็นข้อตกลงซื้อขายธัญพืชครั้งแรกนับตั้งแต่เกิดข้อพิพาททางการค้าในยุคโดนัลด์ ทรัมป์ 

เคน มอร์ริสัน (Ken Morrison) ผู้ค้าสินค้าโภคภัณฑ์อิสระในเมืองเซนต์หลุยส์ รัฐมิสซิสซิปปี สหรัฐ วิเคราะห์ว่า การเยือนสหรัฐของสี จิ้นผิง เป็นคำอธิบายเดียวที่สมเหตุสมผล ว่าทำไมบริษัทซิโนเกรนของรัฐบาลจีนถึงยอมจ่ายเงินซื้อถั่วเหลืองสหรัฐซึ่งมีราคาสูงกว่าของบราซิล เขาบอกอีกว่า 

“ซิโนเกรนทำอยู่สองบทบาทคือ พวกเขาบดถั่ว [ขายเป็นวัตถุดิบ] และจัดการสต๊อกสำรองให้กับรัฐบาล การบดถั่วมีการแข่งขันสูงในจีน เนื่องจากมีอยู่ทุกหนทุกแห่ง ผู้บดถั่วไม่ยอมจ่ายราคาที่สูงกว่าตลาดหรอก” เขาวิเคราะห์ ซึ่งหมายความว่า การนำเข้าถั่วเหลืองราคาสูงมากขนาดนั้นต้องเป็นการนำเข้าเพื่อตอบสนองวัตถุประสงค์ของรัฐ 

อีกความเห็นจาก แดน เบสส์ (Dan Basse) ประธานบริษัทที่ปรึกษา เอจีรีซอร์ส (AgResource Co.) ในเมืองชิคาโกมองว่า มี “การเมืองเล็กน้อย” ในการซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐของจีน แต่ก็มีเหตุผลเรื่องคุณภาพสินค้าด้วย เขาบอกว่าถั่วเหลืองของสหรัฐเหมาะที่จะเก็บไว้ในคลังสำรองมากกว่าถั่วเหลืองจากบราซิล เพราะว่าถั่วเหลืองของบราซิลมักจะมีความชื้นมากเกินไป และมีความชื้นสูงกว่าถั่วเหลืองสหรัฐ และมีปริมาณน้ำมันถั่วเหลืองสูงกว่า

นอกจากนั้น คริส โรบินสัน (Chris Robinson) กรรมการผู้จัดการฝ่ายการเกษตรและสินค้าโภคภัณฑ์ของบริษัทโบรกเกอร์ ทีเจเอ็ม อินสทิทิวชันแนล เซอร์วิส (TJM Institutional Services) ในชิคาโกมองว่า ข้อกังวลเกี่ยวกับสภาพอากาศในบราซิล และการต้องรอคิวยาวที่ท่าเรือของบราซิล บวกกับราคาถั่วเหลืองที่ลดลงในสหรัฐต่ำสุดในรอบ 6 เดือนของสหรัฐ อาจเป็นปัจจัยที่ดึงดูดผู้ซื้อถั่วเหลืองให้มาซื้อถั่วเหลืองสหรัฐได้เช่นกัน 

“ดูเหมือนว่าจีนจะมองว่าจุดต่ำสุดในรอบ 6 เดือนเป็นโอกาส” เขากล่าว

อ้างอิง : 

……………………….

อ่านเนื้อหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง