คอลัมน์ : SD Talk ผู้เขียน : อภิวุฒิ พิมลแสงสุริยา
โลกตะวันตกแบ่งอำนาจ (power) ออกเป็น 2 มิติ ฝั่งหนึ่งเรียกว่าอำนาจที่เกิดขึ้นเพราะมีตำแหน่ง (position power) เช่น ถ้าเป็นหัวหน้างาน (supervisor) ก็มีอำนาจบังคับบัญชาพนักงาน ถ้าเป็นผู้จัดการ (manager) ก็มีอำนาจบังคับบัญชาหัวหน้างาน และถ้าเป็นผู้อำนวยการ (director) ก็มีอำนาจบังคับบัญชาผู้จัดการ เป็นต้น
ตำแหน่งยิ่งใหญ่ อำนาจยิ่งเยอะ
- ตรวจหวย ผลสลากกินแบ่งรัฐบาล ตรวจผลรางวัล งวด 2 พ.ค. 2567
- หวยงวด 2 พ.ค. เช็กสถิติหวย ตรวจหวย ผลสลากกินแบ่งฯ ย้อนหลัง 10 ปี
- นักธุรกิจดัง ก่อเหตุยิงตัวเองเสียชีวิต
ส่วนอีกฝั่งหนึ่งเรียกว่าอำนาจที่เกิดขึ้นเพราะตัวเอง (personal power) เช่น การเคยช่วยเหลือคนอื่นในช่วงที่เขาเดือดร้อน พอมีอะไรจะอาศัยไหว้วานเขาก็ยินดีและเต็มใจที่จะทำให้เพราะเคยมีบุญคุณต่อกัน เป็นต้น
คนไทยรู้จักอำนาจทั้ง 2 อย่างนี้มานานมากแล้ว เราเรียกว่า “พระเดช” กับ “พระคุณ”
พระเดชใกล้เคียงกับ position power ในขณะที่พระคุณใกล้เคียงกับ personal power
คำถามที่น่าสนใจคืออะไรสร้างพระคุณ ?
ทฤษฎีที่ศึกษาด้านภาวะผู้นำเชื่อว่า personal power เกิดมาจากปัจจัยหลัก ๆ สัก 3-4 อย่าง ได้แก่ ความเก่งความเชี่ยวชาญ (expert power)-คนเก่งพูดอะไรใครก็ฟัง, การมีข้อมูลหรือมีความรู้ที่หลากหลาย (information power)-ใครมีข้อมูลคนนั้นมีอำนาจ, การวางตัวดี มีบารมี มีบุญคุณต่อกัน (referent power)-คนชอบช่วยเหลือผู้อื่นมักมีคนเกรงใจ ไปไหนใครก็รัก เป็นต้น
เกริ่นมาซะยืดยาว เพียงเพราะอยากจะเล่าว่าเมื่อวันก่อนมีโอกาสอ่านหนังสือเล่มหนึ่งของท่านปัญญานันทภิกขุ อดีตเจ้าอาวาสวัดชลประทานรังสฤษฎ์ ผู้ล่วงลับ เล่าถึงเรื่องบารมี ความว่า…นานมาแล้ว ที่ อ.เบตง จ.ยะลา มีเถ้าแก่คนหนึ่ง ชาวบ้านทั่วไปเรียกแกว่า “เถ้าแก่ลิ้ม” แกเป็นเหมือนพระเวสสันดรของคนเบตง ตื่นเช้ามานั่งหน้าบ้าน ใครผ่านมาก็เรียกมาแจกเงิน คนละ 5 บาท 10 บาท ถ้าแวะไปกินกาแฟร้านไหน มีคนนั่งกินอยู่กี่คน แกเลี้ยงหมด
เป็นอย่างนี้ตลอดเวลาหลาย ๆ ปี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่แก่คนทั่วไป ไม่ว่าเด็ก ไม่ว่าผู้ใหญ่ คนเฒ่าคนแก่ หรือแม้แต่หนุ่มสาว ไม่เลือกหน้า แกมีสวนยาง มีร้านค้า มีทรัพย์สมบัติพอสมควร แต่ว่าไม่มีใครรังแก ไม่ว่าจากผู้ก่อการร้าย โจรแบ่งแยกดินแดน หัวขโมย ตีนแมวย่องเบา หรือพวกลักเล็กขโมยน้อย
เถ้าแก่ลิ้มไม่เคยถูกปล้น ไม่เคยถูกจี้ ไม่เคยถูกขู่ ฯลฯ
เจ้าของสวนยางหลายแห่งต้องจ่ายค่าคุ้มครองให้กับผู้มีอิทธิพล แต่เถ้าแก่ลิ้มไม่ต้องจ่าย ไม่มีใครมาทวง ไม่มีใครมาขอ ไม่มีใครมาเรียกร้อง แกอยู่อย่างปลอดภัย สบายใจ
เพราะอะไรหรือ ?
เพราะแกมีเครื่องป้องกันที่ดีคือ “ความมีน้ำใจ ความดี ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่” ที่แกหว่านไว้เรื่อย ๆ จนออกดอกออกผลนั่นแหละ ที่ช่วยแก นี่แหละคืออำนาจ ที่ไม่ได้มาจากตำแหน่ง ไม่ต้องใช้เงินทอง แต่เป็น “บารมี” ที่เกิดจากการพากเพียรทำความดีอยู่เป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ วันแล้ววันเล่านั่นเอง
