คอลัมน์ : บทบรรณาธิการ
ในการอภิปรายงบประมาณสมัยรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ทุกครั้งที่ผ่านมา หนึ่งในประเด็นที่ฟากรัฐบาลมักพูดถึงไม่พ้น “จำนำข้าว” ที่ระบุว่าทำให้ไทยเป็นหนี้จำนวนมหาศาล ตัวเลขล่าสุดที่ พล.อ.ประยุทธ์ระบุไว้กลางสภาคือ 9.6 แสนล้านบาท
จึงเป็นภาระของทุกปีงบประมาณจนถูก น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกฯออกมาตอบโต้ และชี้ถึงหนี้สาธารณะที่พุ่งขึ้นเกือบเท่าตัว ไม่ได้มาจากจำนำข้าว
- เปิดภาพโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ติดถนนวิภาวดีรังสิต
- บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ 1 มิ.ย.นี้ ใครมีสิทธิรับวงเงินค่าซื้อสินค้า 900 บาท
- ย้อนรอย STARK แจ้งงบฯ 9 เดือนแรกปี’65 กำไรกว่า 2 พันล้าน แถมระบุฐานะการเงินแข็งแกร่ง
ประเด็นหนี้จำนำข้าวนั้น ดร.เดชรัต สุขกำเนิด ผู้อำนวยการ Think Forward Center อดีตอาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ออกมาทำความเข้าใจว่า ตัวเลขอาจคลาดเคลื่อนเพราะคิดเพียงเงินที่จ่ายออก ไม่ได้หักเงินที่ได้คืนมาในรูปแบบการไถ่ถอนหรือขายผลผลิตออกไป ราว ๆ 4 แสนล้านบาท
ดร.เดชรัตบอกอีกว่า ที่ผ่านมาเหลือหนี้ก้อนดังกล่าวราว ๆ 2.8 แสนล้านบาท และงบประมาณปี 2566 รัฐบาลตั้งงบฯชำระหนี้ส่วนนี้ไว้ที่ 2.6 หมื่นล้านบาทเศษ หากเทียบกับหนี้โครงการประกันรายได้เกษตรและอื่น ๆ
นับเฉพาะปี 2562-2564 ที่ พล.อ.ประยุทธ์เป็นนายกฯจากการเลือกตั้ง ก่อไว้กว่า 2.47 แสนล้านบาท งบฯปี 2566 ตั้งเงินชำระหนี้ไว้ 4.4 หมื่นล้านบาท หรือมากกว่าหนี้จำนำข้าว 1.8 หมื่นล้านบาท
ขณะที่ประเด็นของ น.ส.ยิ่งลักษณ์ หากย้อนดูหนี้สาธารณะปี 2557 หรือปีสุดท้ายที่ น.ส.ยิ่งลักษณ์อยู่ในอำนาจก่อนถูกปฏิวัติ อยู่ที่ 5.53 ล้านล้านบาท เทียบเป็น 42.50% ต่อจีดีพี
แต่หลังจาก พล.อ.ประยุทธ์เข้ามาบริหารประเทศทั้งสมัย คสช. จนเป็นนายกฯจากการเลือกตั้งรวม 8 ปี หนี้สาธารณะ ณ 31 มีนาคม 2565 อยู่ที่ 60.58% ต่อจีดีพี มูลค่ากว่า 9.95 ล้านล้านบาท เพิ่มขึ้นกว่า 4.42 ล้านล้านบาท
ต่อให้ตัดหนี้จาก พ.ร.ก.เงินกู้ 1.5 ล้านล้านบาท ที่นำมาใช้จ่ายกรณีโควิดช่วงปี 2563-2564 ซึ่งถือเป็นสถานการณ์พิเศษที่กระทบเศรษฐกิจทั่วโลก เพิ่มค่าใช้จ่ายเรื่องรักษาพยาบาลและอื่น ๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับโรคระบาด เท่ากับตลอดอายุของรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ ก่อหนี้เฉียด ๆ 3 ล้านล้านบาท
หนี้ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วบวกกับโควิด ทำให้ พล.อ.ประยุทธ์เห็นชอบขยายเพดานการก่อหนี้สาธารณะ จากเดิม 60% ต่อจีดีพี เป็นไม่เกิน 70% เพื่อเพิ่มช่องว่างให้กู้เงินเพิ่มได้อีกในอนาคต ด้วยหนี้สาธารณะที่พุ่งเป็น 9.95 ล้านล้านบาท ในเวลาเพียง 8 ปี จึงเป็นคำถามที่ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ตอบโต้ว่าเพราะจำนำข้าว หรือเพราะบริหารงานกันแน่
ตัวเลขหนี้สาธารณะที่ใกล้ถึง 10 ล้านล้านบาท บวกกับช่องว่างของเพดานหนี้สาธารณะที่รัฐบาลยังสามารถกู้เพิ่มได้อีก ต้องดูกันต่อไปว่าเมื่อหมดยุครัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ และมีผู้บริหารประเทศชุดใหม่เข้ามารับไม้ต่อในช่วงปีหน้าที่จะครบวาระ 4 ปี มรดกหนี้สาธารณะของไทยจะไปหยุดที่เท่าไหร่
