หุ้น-การเงิน

ระบบโลจิสติกส์อัจฉริยะ

คอลัมน์ Smart SMEs

โดย วีระศักดิ์ สุตัณฑวิบูลย์ รองผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงเทพ

ท่านผู้อ่านครับ เนื่องจากบทความของผมจะปรากฏต่อสายตาทุกท่านในเดือนพฤศจิกายน ผมจึงขอหยิบยกเรื่องใหญ่ระดับโลกที่กำลังจะเกิดขึ้นในเดือน 11 มาเล่าสู่กันฟังเป็นการอุ่นเครื่อง ก่อนที่งานใหญ่นี้จะเกิดขึ้นอีกครั้งในวันที่ 11 เดือน 11 ที่จะถึงนี้ ท่านคงเดาออกแล้วใช่ไหมครับว่างานนั้นก็คือ มหกรรมช็อปปิ้งออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ที่จัดขึ้นในวันคนโสดของจีน โดย อาลีบาบา กรุ๊ป นั่นเอง สิ่งที่ผมจะหยิบมาเป็นประเด็นสำหรับบทความในครั้งนี้ ไม่ได้อยู่ที่เรื่องการขาย แต่จะขอพูดถึงระบบหลังบ้านที่สนับสนุนให้มหกรรมการขายในวันคนโสดประสบความสำเร็จอย่างถล่มทลาย ระบบที่ว่านั่นมีชื่อเรียกว่า ระบบสมาร์ทโลจิสติกส์ หรือระบบขนส่งอัจฉริยะ เรื่องราวจะเป็นอย่างไร ขอเชิญทุกท่านติดตามในบรรทัดต่อ ๆ ไปเลยครับ

ในวันคนโสด ปี 2560 อาลีบาบาสามารถปิดยอดขายสินค้าที่ชำระผ่านอาลีเพย์ด้วยมูลค่าสูงถึง 25,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ด้วยสินค้ากว่า 15 ล้านรายการ โดย ไช่เหนี่ยว เน็ตเวิร์ก (CaiNiao Network) บริษัทโลจิสติกส์ภายใต้อาลีบาบา กรุ๊ป ได้รับคำสั่งจัดส่งสินค้ารวมทั้งสิ้นถึง 812 ล้านคำสั่ง จากงานวันนั้นวันเดียว และสินค้าชิ้นแรกที่ลูกค้าสั่งภายในงานได้รับการจัดส่งถึงมือภายในเวลาเพียง 12 นาที 18 วินาที ท่านคงอยากทราบใช่ไหมครับว่า อาลีบาบาทำแบบนี้ได้อย่างไร

ไช่เหนี่ยว เน็ตเวิร์ก บริษัทลูกของอาลีบาบากรุ๊ป ได้นำเอา big data เข้ามาใช้เพื่อวิเคราะห์พฤติกรรมการซื้อสินค้า มีการจัดเตรียมสินค้าที่ได้รับความนิยม หรือมีคนสั่งซื้อบ่อยมาเก็บไว้ในคลังสินค้า ที่เรียกว่า front warehouse ในมณฑลต่าง ๆ ของประเทศจีน ตามความนิยมของแต่ละมณฑล ซึ่งช่วยลดระยะทางในการขนส่งได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังมีคลังสินค้าอัจฉริยะที่ใช้เทคโนโลยีประเภทหุ่นยนต์เข้ามาทำหน้าที่แทนแรงงานคน โดยเมื่อมีคำสั่งซื้อเข้ามา แขนจักรกลจะทำหน้าที่หยิบสินค้ามาใส่ลงในบรรจุภัณฑ์ มีการติดใบส่งสินค้าอิเล็กทรอนิกส์และปิดกล่องบรรจุภัณฑ์แบบอัตโนมัติ จากนั้นจะส่งผ่านสายพานลำเลียงเพื่อคัดแยกไปตามเส้นทางตามที่อยู่ของลูกค้า โดยมีระบบเพื่อคำนวณระยะทางและเลือกเส้นทางการส่งสินค้าที่สามารถรับประกันได้ว่าจะถึงมือลูกค้าได้เร็วที่สุด

นอกจากนี้ ไช่เหนี่ยว เน็ตเวิร์ก ยังประกาศความร่วมมือกับบริษัทผู้ผลิตรถยนต์ในประเทศจีน เพื่อผลิตรถบรรทุกเล็กอัจฉริยะ (smart van)ซึ่งติดตั้งระบบวิเคราะห์เส้นทางการจัดส่งแบบเรียลไทม์ โดยมีการทดลองดำเนินการไปแล้วในช่วงต้นของปีนี้ ผลปรากฏว่าสามารถลดระยะทางให้สั้นลงถึงร้อยละ 30 และลดต้นทุนเชื้อเพลิงไปได้ถึงร้อยละ 20 ยิ่งไปกว่านั้น บริษัทยังได้ทดลองใช้โดรนเพื่อส่งสินค้าไปยังพื้นที่ที่อยู่ห่างไกลประเภทข้ามน้ำข้ามทะเล โดยจะเป็นการส่งสินค้าที่มีมูลค่าสูง หรือมีความสำคัญต่อชีวิต อาทิ อาหารสดและยารักษาโรค

ท่านผู้อ่านทุกท่านครับ การจัดการระบบโลจิสติกส์อัจฉริยะนั้นเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีขั้นสูง ซึ่งอาจจะไม่ใช่สิ่งที่ผู้ประกอบการเอสเอ็มอีอย่างเรา ๆ ท่าน ๆ จะลงทุนทำกันได้เอง แต่ที่ผมหยิบยกเรื่องนี้ขึ้นมาพูดคุยกับทุกท่านก็เนื่องจากต้องการให้ท่านได้เห็นถึงแนวคิดและวิธีปฏิบัติเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าในปัจจุบัน ทั้งรวดเร็วทันใจ ถูกต้อง ข้าวของต้องไม่เสียหาย สะท้อนให้เห็นว่าความประทับใจของลูกค้าไม่ได้อยู่ที่ตัวสินค้าเท่านั้น หากบริการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน ยิ่งไปกว่านั้น การขนส่งสินค้าในบ้านเรากำลังเติบโตอย่างก้าวกระโดดจากการเติบโตของอีคอมเมิร์ซ และการที่มีผู้ประกอบการรายใหม่ ๆ เข้ามาให้บริการในตลาด ทำธุรกิจสมัยนี้คิดแค่ครบวงจรตั้งแต่ต้นทางจนสินค้าถึงมือผู้บริโภคก็ยังไม่พอ ต้องคิดด้วยว่าทำอย่างไรลูกค้าจะพึงพอใจ กลับมาซื้อซ้ำและบอกต่อครับ