การตลาด

“สิงคโปร์” ปรับทัพค้าปลีก ท้าชน “อเมซอน-อาลีบาบา”

คอลัมน์ Market Move

ร้านสะดวกซื้ออัตโนมัติซึ่งลูกค้าสามารถเลือกหยิบสินค้า แล้วเดินออกจากร้านได้ทันทีโดยไม่ต้องมีพนักงานประจำอยู่กำลังเป็นประเด็นฮอตของวงการค้าปลีก หลังจาก “อเมซอน” เปิดตัวสาขาต้นแบบของร้าน “อเมซอน โก” (Amazon Go) เมื่อปลายปีที่แล้ว ตามติดมาด้วย “อาลีบาบา” ซึ่งไม่ยอมน้อยหน้า เปิดร้านสะดวกซื้ออัตโนมัติแบบป๊อปอัพ “เถา คาเฟ่” (TaoCafe) ในงานแฟร์ เถาเป่า เฟสติวัล เมื่อต้นเดือน ก.ค.ที่ผ่านมา เพื่อโชว์ศักยภาพด้านเทคโนโลยีในฐานะเจ้าตลาดอีคอมเมิร์ซฝั่งเอเชีย

แต่ระหว่างที่ 2 ยักษ์กำลังขับเคี่ยวกันอยู่นั้น ได้มีผู้ท้าชิงปักธงผุดร้านสะดวกซื้อในคอนเซ็ปต์ใกล้เคียงกันนี้ เป็นสาขาแรกในตลาดสำคัญของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างสิงคโปร์ พร้อมคว้าตำแหน่งรายแรกในประเทศตัดหน้าอเมซอนที่เพิ่งรุกตลาดนี้ด้วยการเปิดบริการอเมซอนไพรมในสิงคโปร์ไปหมาด ๆ

โดยคู่แข่งรายใหม่ไม่ใช่บริษัทยักษ์ข้ามชาติ แต่กลับเป็นเชนค้าปลีกท้องถิ่น “เอ็นทียูซี แฟร์ไพรซ์” (NTUC FairPrice) ผู้บริหารเชนซูเปอร์มาร์เก็ต “แฟร์ไพรซ์” (FairPrice) และเชนร้านสะดวกซื้อ “เชียร์” (Cheers) ซึ่งพัฒนาระบบร้านค้าปลีกแบบไร้พนักงานของตนเองขึ้นมา

สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า ร้านสะดวกซื้อเชียร์ สาขามหาวิทยาลัยสารพัดช่างหนานหยาง ได้กลายเป็นร้านสะดวกซื้อแบบไร้พนักงานแห่งแรกในสิงคโปร์ ด้วยการนำระบบอัตโนมัติต่าง ๆ มาติดตั้งเข้าไป ไม่ว่าจะเป็นระบบคิดเงินที่รองรับการจ่ายเงินทุกรูปแบบในเครื่องเดียว ทั้งระบบท้องถิ่นอย่าง Nets และ ez-link ไปจนถึงบัตรเครดิต โมบายเพย์เมนต์และอื่น ๆ นอกจากนี้ยังมีตู้อัตโนมัติ 3 ตู้ขายอาหารอุ่นร้อนหลายชนิด ตั้งแต่ขนมอบ ไปจนถึงข้าวผัด รวมถึงมีระบบหลังร้านที่จะวิเคราะห์พฤติกรรมลูกค้าเพื่อปรับไลน์อัพสินค้า และสั่งสินค้ามาเติมโดยอัตโนมัติเมื่อสต๊อกใกล้หมด

โดยทางเชนประเมินว่า แม้ระบบนี้จะไม่อัตโนมัติ 100% แบบของอเมซอนและอาลีบาบา แต่ก็ช่วยลดแรงงานคนไปได้ถึง 180 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ และสามารถโอนพนักงานไปใช้กับงานอื่นที่สำคัญกว่า

ด้านการใช้บริการ ลูกค้าจะต้องโหลดแอป “Shop It Yourself” ลงในมือถือระบบแอนดรอยด์ หรือไอโอเอส และแสดงคิวอาร์โค้ดที่ได้จากแอปกับเครื่องสแกน ซึ่งติดอยู่หน้าร้านเพื่อปลดล็อกประตูร้าน และเริ่มช็อปก่อนจะนำสินค้ามาสแกนที่เครื่องคิดเงินและออกจากร้าน โดยร้านเชียร์ สาขามหาวิทยาลัยสารพัดช่างหนานหยาง เปิดวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 07.30-19.30 น. ซึ่งนอกจากนักศึกษาแล้ว คนทั่วไปก็สามารถเข้าใช้บริการได้

“เซีย เคียน เพง” ซีอีโอของเอ็นทียูซี แฟร์ไพรซ์ กล่าวว่า ระบบนี้ถือเป็นอาวุธสำคัญที่ภาคค้าปลีกออฟไลน์สิงคโปร์จะใช้แข่งขันกับกระแสอีคอมเมิร์ซ โดยเฉพาะกับอเมซอน ซึ่งเปิดตัวบริการอเมซอนไพรม ที่การันตีส่งสินค้าถึงมือใน 2 ชั่วโมง ด้วยจุดขายด้านความสะดวกและประสบการณ์-สินค้าที่ตอบโจทย์ รวมถึงสร้างเทรนด์บริการตนเองให้กับผู้บริโภค โดยบริษัทมีแผนจะเปิดร้านเชียร์ แบบไร้พนักงานสาขา 2 ที่ย่านแทมพีนส์ ช่วงปลายเดือน ส.ค.นี้

ความเคลื่อนไหวนี้น่าจะสร้างแรงกระเพื่อมในวงการค้าปลีกสิงคโปร์ และอาเซียนได้ไม่มากก็น้อย ด้วยการแสดงให้เห็นว่าผู้ประกอบการท้องถิ่นมีโนว์ฮาวที่ใกล้เคียงกับบริษัทยักษ์ข้ามชาติที่เหลือต้องจับตาดูว่าผู้บริโภคจะตอบสนองอย่างไรกับระบบใหม่นี้