เศรษฐา Boost Up Thailand มุมมองแสนสิริ…อนาคตธุรกิจปี 2022

เศรษฐา ทวีสิน

งานสัมมนาโค้งท้ายปี หัวข้อ Boost Up Thailand 2022 จัดโดยหนังสือพิมพ์มติชนรายวัน เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน 2564 ที่ผ่านมา แขกรับเชิญระดับประเทศจากวงการอสังหาริมทรัพย์ “เศรษฐา ทวีสิน” ประธานอำนวยการและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท แสนสิริ จำกัด (มหาชน)

ร่วมเสวนาในหัวข้อ “มุมมองเอกชน…อนาคตธุรกิจปี 2022” โดยมี “หนุ่มเมืองจันท์-สรกล อดุลยานนท์” เป็นผู้ดำเนินรายการ “ประชาชาติธุรกิจ” นำเสนอสาระสำคัญที่น่าสนใจแบบคำต่อคำ ดังนี้

Q : มองการเปิดประเทศ 3 วันแรกเป็นอย่างไร

วันที่ท่านนายกรัฐมนตรีประกาศผ่านโทรทัศน์รายการพิเศษว่า วันที่ 1 พ.ย. เป็นวันเปิดประเทศ ผมว่าเราทุกคน อย่างน้อยคนส่วนมากมองว่าเป็นนิมิตหมายอันดี แล้วก็เป็นสิ่งที่คนไทยหลายคนรอคอย และเป็นสิ่งที่สมควรต้องทำ

เรื่องของวัคซีนจนถึงวันนี้เราก็ได้มีการแก้ไข และมีการฉีดครอบคลุมไปได้พอสมควรแล้ว ถึงเวลาที่จะต้องเดินหน้าต่อไป แล้วผมเรียกว่าเป็น now normal แล้วกัน ต้องอยู่กับมันไป

ผลจากการเปิดประเทศในช่วง 2-3 วันแรก ก็ไม่มีอะไรที่เป็นลบ ดูจากเรื่องของการเข้ามาของนักท่องเที่ยวก็ไม่ได้มีการคอมเพลนอะไรมากมาย เรื่องของการเปิดร้านอาหาร การใช้ชีวิตประจำวัน ผมว่าเริ่มกลับมาใหม่ ที่แย่หน่อยก็คือรถเริ่มติด ก็แสดงว่าน่าจะเวิร์ก ก็ดีที่มีข่าวออกมาเรื่อย ๆ ว่าจะมีการผ่อนคลายไปเรื่อย ๆ

ท่านรองนายกฯสุพัฒนพงษ์ (พันธ์มีเชาว์) ก็บอกเองว่า จะมีมาตรการออกมาเรื่อย ๆ ที่ทำให้เราใช้ชีวิตอย่างปกติ แต่ก็ขอให้คนไทยอย่าการ์ดตก แล้วก็ต้อง observe เรื่องของการดูแลรักษาตัวเอง เรื่องของการเว้นระยะห่าง การไม่เลินเล่อ การทำอะไรที่ไม่ควรทำ ก็เป็นคำแนะนำที่เหมาะสม

จริง ๆ ก็อยากได้ยินท่านรองนายกฯสุพัฒนพงษ์พูดต่อว่า รับรองว่าเรื่องวัคซีนเข็มที่ 3 หรือไม่ก็เข็มที่ 4 ก็ต้องจัดเตรียมให้พร้อมสำหรับโรคระบาดนี้ ผมถือว่านี่เป็นเรื่องสำคัญ เพราะผมเชื่อว่ายังไงก็ดูได้จากหลาย ๆ ประเทศ ไม่ว่าจะเป็นประเทศอังกฤษ

เมื่อสัปดาห์ที่แล้วมีผู้ติดเชื้อ 50,000 คน อัตราการเสียชีวิตก็ต่ำมากเป็นหลักสิบเท่านั้นเอง เป็นสัญญาณที่จะต้องอยู่กับมันต่อไป ก็จะมีการขึ้นการลงของการติดเชื้อ

Q : ถ้ามีโควิดระลอกใหม่ควรทำอย่างไร

มีความเป็นไปได้ครับ วันนั้นที่ฟังท่านนายกฯ (พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา) พูด ผมว่าท่านพูดสั้นไปนิดหนึ่ง เดี๋ยวก็เปิด เดี๋ยวก็ปิด มันไม่ใช่ตู้เย็น ผมว่าเราคงทำอย่างนั้นไม่ได้ เราก็คงต้องมีการบริหารจัดการกันไป ต้องมีการลงรายละเอียด เขตไหนโซนไหนที่มีการระบาดรุนแรง

รัฐบาลก็ต้องควบคุมเป็นโซน ๆ อย่าล็อกดาวน์ทั้งประเทศเหมือนเดิม โซนไหนถ้ามีการติดเชื้อมากเป็นพิเศษก็อาจจะต้องมีมาตรการพิเศษออกไป อย่าไปปิดทั้งประเทศ อย่าทำอะไรที่ไปหยุดเศรษฐกิจ เรื่องปากท้องถ้าไม่มีกินไม่มีใช้คนก็ตายได้

สัญญาณโดยรวม ผมเชื่อว่าการตอบรับดี การกลับมาใช้ชีวิตอย่างปกติ ภาคอุตสาหกรรมไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร หรือเรื่องของ shopping center คนก็ไปเดินเยอะ การเข้ามาตามไซต์งานโครงการอสังหาฯ สำนักงานขาย มีคนเข้ามามากขึ้น

ถือว่าเป็นนิมิตหมายอันดี เพราะถ้าเราทำการค้าขายได้อย่างปกติ ชีวิตเราก็จะกลับมาเป็นปกติได้ ก็ต้องดูต่อไป

ส่วนปัญหาแรงงาน…ตอนนี้ capacity ในการทำงานของเรา 100% เรื่องของแรงงานไม่ใช่ปัญหาเลย บริษัทคู่ค้าของเรามีการบริหารจัดการเรื่องวัคซีน แสนสิริมีการซื้อวัคซีนแจก ประกอบกับช่วงนี้วัคซีนเข็ม 3 จากทางรัฐบาลก็เริ่มมีมาแล้ว

เพราะฉะนั้น ผมคิดว่าเรื่องแรงงานไม่ใช่ประเด็น เพียงแต่ว่าต้องบริหารจัดการว่าอย่าให้มีการติดเชื้อใหม่ขึ้นมาอย่างรุนแรงแล้วกัน

Q : ถ้าสมมุติว่าประเทศไทยเป็นทีมฟุตบอล เราควรจะเล่นระบบไหน

ผมว่าต้องเล่นเกมบุก ทีมลิเวอร์พูล แมนฯซิตี้เน้นบุกทั้งนั้น ยังไงวันนี้คุณต้องบุกอยู่แล้ว อย่างที่แสนสิริวันนี้ พอท่านนายกฯส่งซิกว่าจะเปิดประเทศกลับมาค้าขายได้ปกติ เราก็เริ่มเรื่องโปรดักชั่น เริ่มซื้อที่ดิน การลงทุน วันนี้เราต้องบุก ถ้าเราไม่ทำ เรื่องของการเลี้ยงดูพนักงานก็จะมีปัญหา

แล้วสัญญาณต่าง ๆ ก็เริ่มดีขึ้นหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องโควิด มันพร้อมที่จะบุก ยังไงก็ต้องบุก รัฐบาลเองก็ต้องบุก อย่างที่ผมบอก ต้องออกไปเดินโรดโชว์เรื่องของท่องเที่ยว เรื่องของประชานิยม เรื่องของการกู้เงินมาลงทุน โครงสร้างพื้นฐานผมว่าต้องทำอย่างเต็มที่ ราคาพืชผลก็ต้องช่วยเหลือพยุงใหม่

ส่วนการตั้งรับปฏิเสธไม่ได้ว่าเมื่อเรามีการจับจ่ายใช้สอยก็ต้องมีรายได้เข้ามา ประเทศมีรายได้หลักคือภาษี ซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญ ต้องเก็บให้ถูกจุด ผมพูดตลอดเวลาว่าการเก็บภาษีต้องเก็บจากรายได้ที่มีมาก คนที่เหนื่อยล้าคนตัวเล็กที่ซัฟเฟอร์อยู่ในปัจจุบันนี้ก็ต้องการได้รับการเยียวยา

Q : ความมั่นใจเกี่ยวกับเศรษฐกิจไทยปีหน้า

ผมว่าเราไม่มีทางเลือก ยังไงเราก็ต้องมีความมั่นใจ ยังไงเราก็ต้องเดินหน้าต่อไป ชีวิตต้องเดินต่อไป เราไม่สามารถที่จะอยู่เฉย ๆ ได้ เราไม่สามารถที่จะไม่ทำอะไรได้ เพราะฉะนั้น ผมว่าเราไม่มีทางเลือก

Q : คำแนะนำสำหรับภาคเอกชนด้วยกัน

ผมว่าเอกชนเป็นความโชคดีของประเทศอย่างนี้ เพราะเอกชนรายใหญ่มีงบดุลที่แข็งแกร่งและมีกระแสเงินสดที่ดี อย่าง ปตท.มีเงินลงทุนปีหนึ่ง 4-8 แสนล้านบาท เป็นอะไรที่น่ายินดี เป็นอะไรที่จะส่งผลบวกทางด้านเศรษฐกิจอย่างมโหฬาร ที่น่าเป็นห่วงคือ SMEs มากกว่า เพราะเรื่องกระแสเงินสด เรื่องขีดความสามารถในการแข่งขันก็ยังต่ำกว่าคนอื่น

Q : โควิด 2 ปีมีอะไรที่แสนสิริทำแล้วถูกต้อง และมีอะไรผิดพลาดเป็นบทเรียน

ที่เราทำมา เรื่องกระแสเงินสดเป็นอะไรที่สำคัญที่สุด ถ้าไม่มีเงินทำอะไรไม่ได้ เราระดมเงินสด เราขายของดี ราคาถูก ต่ำกว่าต้นทุน ส่งผลให้เรามีกระแสเงินสดกว่า 2 หมื่นล้านแล้วตอนนี้

ถ้าถามว่าทำอะไรผิดไหม คือรู้งี้คงไม่ขายถูกขนาดนี้ รู้งี้คงเก็บไว้บ้างตอนนี้ เพราะตลาดเองก็เริ่มกลับมาแล้ว อย่างที่บอกรู้อะไรไม่เท่ารู้งี้ อย่างน้อยก็จงดีใจที่มีกระแสเงินสดอยู่ในแบงก์เยอะ

นอกจากนี้ เรื่องของการช่วยเหลือสังคม เรื่องของการที่เป็นบริษัทระดับกลางใหญ่อย่างเราเป็นผู้นำทางด้านอุตสาหกรรมนี้ ผมโชคดีที่มีผู้ถือหุ้นที่เข้าใจ ผมโชคดีที่มีพนักงานที่มีปรัชญาเดียวกันในการช่วยเหลือสังคม ถ้าเราทำได้ ผมทำเยอะกว่านี้ เรื่องของวัคซีน เรื่องของการบริจาควัคซีน ผมจะทำเยอะกว่านี้

ถามว่าการช่วยเหลือสังคมแบบนี้มีผลต่อบริษัทเยอะไหม… ผมว่าต้องปล่อยให้เป็นเรื่องของผู้บริโภคเป็นผู้ตัดสิน เราทำเราไม่ได้หวังผลตอบแทน ผลตอบแทนคือถ้าเราอยู่ในสังคม ถ้าเราไปได้คนเดียว คนอื่นไปไม่ได้ มันก็ไปต่อไม่ได้ ถ้าจะหวังผลตอบแทนก็คือตรงนี้มากกว่า ว่าเราอยากให้สังคมโดยรวมเดินไปข้างหน้าต่อไปได้

Q : มีเทคโนโลยีอะไรที่ดิสรัปต์ต่อธุรกิจไทยในช่วงระยะสั้น-กลาง

ผมว่าเทคโนโลยีเป็นคำพูดที่ใช้กันเยอะ บางคนใช้กันเพื่อความเก๋ เท่ บางคนใช้ไปเพื่อทำให้ตัวเองดูเหนือคนอื่น แต่ความจริงแล้ว เทคโนโลยีที่ดีคือเทคโนโลยีที่จับต้องได้ ที่มีความหมายสำคัญกับโลกปัจจุบัน มีเรื่องเกี่ยวกับ green energy เรื่องของ carbon footprint

ผมเชื่อว่าบริษัทใหญ่ ๆ อย่างเรา หรือ ปตท. พยายามเดินไปในทิศทางนั้นมากกว่า มีความรับผิดชอบต่อโลก มีความรับผิดชอบต่อภาวะเรือนกระจก ซึ่งส่งผลต่อ generation ต่อไปค่อนข้างเยอะ

เทคโนโลยีที่จะมาทดแทนไม่ว่าจะเป็นพลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม ไบโอแก๊ส หรืออะไรต่าง ๆ เป็นเทคโนโลยีที่รัฐบาลควรให้การสนับสนุนอย่างมาก ท่านนายกฯไปพูดที่กลาสโกว์ ก็เป็นเรื่องดีว่า เรามี commitment ที่ชัดเจนว่า ปี 2565 เราจะไปถึงจุดที่เราอยากจะเป็น แล้วก็ชัดเจนว่าปี 2030 จะเป็นปีที่เราปล่อยแก๊สลดลงมา

เรื่องนี้เป็นเรื่องที่ดี เป็นเรื่องของเทคโนโลยีที่เราควรให้การสนับสนุน เป็นเรื่องที่จับต้องได้ เป็นเรื่องที่จะส่งต่อให้กับทุก next generation ได้

Q : เทรนด์ Workcation ทำงานด้วย เที่ยวด้วย จะเปลี่ยนธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ไหม

แน่นอนครับ การลงทุนทางด้าน infrastructure การสร้างถนน การสร้าง health center เหล่านี้เป็นการกระจายความเจริญออกไป ไม่ใช่กระจุกตัวอยู่แค่กรุงเทพฯ ภูเก็ต เชียงใหม่ พัทยา ผมอยากเห็นมีการขยายตัวของประเทศออกไปให้มากกว่าจังหวัดเหล่านี้

Q : เรื่องการเมืองเปรียบกับทีมฟุตบอล ข้อแนะนำผู้จัดการทีมที่ดีควรจะต้องเป็นยังไง

ผมว่านี่เป็นคำถามที่ยากนะ วันนี้ผมอยากเป็นผู้เล่น ไม่ได้อยากเป็นผู้จัดการทีม ต้องมาดูว่าจริง ๆ แล้ว ผู้จัดการทีมเรื่องของผู้เล่นเป็นเรื่องสำคัญ การคำนึงถึง stakeholder ทั้งหลาย ผู้จัดการทีมฟุตบอลต้องคำนึงถึงอะไรบ้าง เจ้าของทีมคุณก็ต้องเอาใจเขา ผู้เล่น, แฟนคลับ และสื่อกีฬาคุณก็ต้องบริหารให้ได้ 4 เสานี้สำคัญ เพราะฉะนั้น ไม่มีอะไร perfect

จะเอาใจนักเตะมากเกินไป ไม่เอาใจเจ้าของทีมก็ไม่ได้ เรื่องการบริหาร 4 เสา 5 เสา หรือ 6 เสา ที่เกี่ยวข้องเป็นเรื่องสำคัญเหมือนกัน ผู้จัดการทีมหรือผู้จัดการรัฐบาลเหมือนกันหมด เพราะฉะนั้น stakeholder ทั้งหลายจะต้องถูก take care ด้วยความเท่าเทียม

Q : รัฐบาลจะมีปัญหาไหมถ้าเจอมรสุมการเมืองช่วงนี้

ผมคิดว่าคำว่าเศรษฐกิจและการเมืองมาด้วยกัน ตอนนี้ค่อนข้างชัดเจนว่า ช่วง 2 ปีที่ผ่านมา เศรษฐกิจตกต่ำ เพราะฉะนั้น ปลายปีนี้ ปีหน้า เศรษฐกิจมีแต่จะขึ้น แต่ขึ้นเท่าไหร่ 2% 3% หรือ 5% ตอนนี้สิ่งที่ทุกคน worry คือเรื่องของการเมือง ศักยภาพทางด้านสภา ซึ่งมีหลายก๊กหลายเหล่า อันนี้นักธุรกิจเองก็ยังหวั่น ๆ อยู่เหมือนกัน

แต่อย่างน้อยมันก็มาถึงช่วงโค้งสุดท้ายแล้วมั้ง อีกไม่นานเขาก็ต้องมีการเลือกตั้งแล้ว ทุกพรรคการเมืองมีการเตรียมพร้อมหาเสียง มีการประกาศตัวชัดเจนอยู่แล้ว เวลาก็ใกล้เคียงเข้ามา ผมคิดว่าคนคงมองข้ามจุดนี้ไปแล้วล่ะ

Q : มีข่าวคุณเศรษฐาเป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี หรือเล่นการเมือง

อัพเกรดผมเร็วมากนะ เจอกันครั้งที่แล้ว ยังเป็นแค่ผู้ว่าฯ กทม. (หัวเราะ) ก็คงเป็นแค่ข่าวลือครับ ผมก็ยังอยู่ที่แสนสิริอยู่ ยังพอใจในสิ่งที่ตัวเองทำอยู่ เพียงแต่ว่าอาจมีบางท่านที่มองว่าไม่ธรรมดาเท่าไหร่สำหรับนักธุรกิจออกมาพูดเรื่องการเมือง แต่ถ้าไปดูจริง ๆ ผมไม่ได้คอมเมนต์เรื่องการเมือง ผมคอมเมนต์เรื่องเศรษฐกิจ

ผมมาเสนอแนะเรื่องเศรษฐกิจ เพราะผมเชื่อว่าเป็นอะไรที่ไม่ใช่เป็นสิทธิ์ที่เราจะพูด หรือไม่พูด มันเป็นหน้าที่ของผู้บริหารที่มีประสบการณ์พอสมควรที่เป็นห่วงเป็นใยประเทศ และเชื่อว่าคำแนะนำของเราเป็นคำแนะนำที่บริสุทธิ์ ไม่ได้อิงกับใคร และเชื่อว่าถ้ามีการนำไปใช้บ้างในบางคำแนะนำก็อาจจะนำมาถึงความเจริญของประเทศชาติได้ มันเป็นความตั้งใจของผมแค่นั้นเองจริง ๆ ครับ

วันนี้ก็สบายอยู่แล้ว ก็ทำงานอยู่ที่แสนสิริ ภารกิจมากมายที่ต้องทำต่อ