ที่มาของภาพ, Getty Images
คณะนักวิทยาศาสตร์ชาวอเมริกันสามารถถอดรหัสความคิดในสมองของผู้คน โดยแปลงผลสแกนร่างกายด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ให้ถ่ายทอดออกมาเป็นเรื่องราวซึ่งมีความหมายตรงกับความคิดและเสียงที่ได้ยินอยู่ในหัวขณะนั้นได้
นิตยสาร The Scientist และคลังเอกสารด้านชีววิทยาออนไลน์ bioRxiv.org เผยแพร่ผลงานของทีมนักประสาทวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเทกซัสเอแอนด์เอ็มของสหรัฐฯ ซึ่งระบุว่าได้ค้นพบเทคนิคใหม่ในการอ่านใจคน โดยไม่ต้องใช้อุปกรณ์สัมผัสกับศีรษะ หรือใช้ขั้วไฟฟ้าฝังลึกเข้าไปในสมองเหมือนกับที่ผ่านมา
ดร. อเล็กซานเดอร์ ฮุต ผู้นำทีมวิจัยในครั้งนี้บอกว่า เมื่อไม่กี่สิบปีก่อนการอ่านใจคนด้วยเครื่องมือวิทยาศาสตร์จากระยะไกล โดยไม่สัมผัสแตะต้องร่างกายของผู้ที่ถูกอ่านความคิดนั้น ไม่มีทางจะเป็นไปได้เลย แต่ในปัจจุบันทีมวิจัยของเขาสามารถทำได้โดยใช้เครื่องสแกนเอฟเอ็มอาร์ไอ (fMRI) และอัลกอริทึมถอดรหัสจากภาพสแกนที่ออกแบบมาเป็นพิเศษ
เอฟเอ็มอาร์ไอเป็นอุปกรณ์สร้างภาพจากการสั่นพ้องของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เช่นเดียวกับเครื่องสแกนเอ็มอาร์ไอทั่วไป แต่สามารถแสดงให้เห็นการไหลเวียนของกระแสเลือดภายในสมองและการทำงานของสมองได้ชัดเจนเป็นพิเศษ เนื่องจากบริเวณที่มีเลือดอิ่มออกซิเจนไหลไปหล่อเลี้ยงมาก ก็คือสมองส่วนที่กำลังทำงานอย่างแข็งขันอยู่นั่นเอง
อัลกอริทึมหรือโปรแกรมถอดรหัสจะแปลความหมายของภาพจากเครื่องสแกนเอฟเอ็มอาร์ไอ โดยถ่ายทอดออกมาเป็นเรื่องราวที่คนผู้นั้นกำลังคิดอยู่ในหัวสมองได้อย่างแม่นยำ แม้จะไม่สามารถอ่านใจผู้คนได้อย่างฉับพลันทันทีแบบเรียลไทม์ หรือแปลความหมายออกมาเป็นคำพูดได้ตรงตัวทุกถ้อยคำก็ตาม
ที่มาของภาพ, Getty Images
มีการทดสอบกับอาสาสมัครหญิง 1 คน และชายอีก 2 คน โดยทั้งหมดอยู่ในวัยหนุ่มสาวราว 20-30 ปี พวกเขาได้รับมอบหมายให้ฟังรายการวิทยุและเรื่องราวจากพอดคาสต์ (podcast) รวมทั้งสิ้น 16 ชั่วโมง ขณะที่เข้าไปอยู่ในเครื่องสแกนเป็นช่วง ๆ หลายครั้ง
เมื่ออัลกอริทึมแปลความหมายจากภาพสแกนสมองของอาสาสมัคร โดยจับคู่แบบแผนของเสียงเข้ากับการทำงานของสมองเมื่อได้ยินเสียงแบบต่าง ๆ ผลปรากฏว่าเรื่องราวที่อัลกอริทึมถอดรหัสออกมานั้น ตรงกับเรื่องราวต้นฉบับไม่ผิดเพี้ยน
ในการทดลองอีกครั้งหนึ่ง อาสาสมัครได้ดูหนังเงียบ (silent film) ขณะอยู่ในเครื่องสแกนเอฟเอ็มอาร์ไอ ผลปรากฏว่าอัลกอริทึมสามารถถอดรหัสการมองเห็นภาพของสมอง ให้ออกมาเป็นเรื่องราวที่ตรงกับภาพยนตร์ต้นฉบับได้ดีเช่นกัน
ผลการทดลองข้างต้นชี้ว่า เทคนิควิธีนี้สามารถช่วยให้เราล่วงรู้ถึงสิ่งที่ผู้คนได้เห็นหรือได้ยินได้ฟังมา รวมทั้งความคิดที่อยู่ในหัวสมอง โดยอาศัยการแปลความหมายจากกิจกรรมความเคลื่อนไหวของสมองเท่านั้น
ในระยะยาวทีมผู้วิจัยหวังว่าจะสามารถพัฒนาเทคนิคใหม่นี้ เพื่อใช้สร้างอุปกรณ์เชื่อมต่อระหว่างสมองกับคอมพิวเตอร์ ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยอัมพาตที่ไม่อาจพูดจาหรือพิมพ์ข้อความได้ สามารถสื่อสารกับโลกภายนอกได้อีกครั้ง
……
ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว
