แผ่นดินไหวขนาด 7.8 ถล่มตุรเคียและซีเรีย เมื่อวันที่ 6 ก.พ. ถือเป็นหนึ่งในแผ่นดินไหวครั้งร้ายแรงที่สุดในรอบทศวรรษ มีผู้เสียชีวิตในสองประเทศหลายพันคน และยอดผู้เสียชีวิตเพิ่มสูงต่อเนื่อง
ตุรเคีย (ตุรกี) เป็นประเทศที่เผชิญกับแผ่นดินไหวร้ายแรงบ่อยครั้ง โดยระหว่างปี 1939 ถึง 1999 ประเทศนี้เผชิญแผ่นดินไหวครั้งร้ายแรงมาแล้ว 5 ครั้ง
- ด่วน ! วอยซ์ ทีวี ประกาศปิดกิจการทุกแพลตฟอร์ม เลิกจ้าง 100 กว่าคน
- NETA X ขาย มิ.ย.นี้ ราคาไม่เกิน 1 ล้านบาท หลัง MOU สรรพสามิต
- ลูกแม่ค้าขายผัก-พ่อขับแท็กซี่ สู่เก้าอี้ “ปลัดพลังงาน” บทพิสูจน์ชีวิต “ดร.ประเสริฐ สินสุขประเสริฐ”
นับแต่ปี 1900 มีประชาชนในตุรเคียเสียชีวิตถึง 90,000 คน จากแผ่นดินไหวทั้งหมด 76 ครั้ง โดยครึ่งหนึ่งนั้นเสียชีวิตในช่วงปี 1939 ถึง 1999
แผ่นดินไหวร้ายแรงอื่น ๆ ในช่วง 20 ปีมานี้ คือ แผ่นดินไหวที่เฮติในปี 2021 สังหารประชาชนไป 2,200 คน แผ่นดินไหวในอินโดนีเซียปี 2018 ทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 4,300 คน และแผ่นดินไหวในอิหร่านเมื่อปี 2017 ทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 400 คน
- ตุรเคียเผชิญแผ่นดินไหวใหญ่ 2 ครั้งติดกันในวันเดียว ซีเรียสะเทือนด้วย
- พบ “ใบหน้าหมี” บนพื้นผิวดาวอังคาร
- เจาะลึกแก่นโลกชั้นใน “เย็นตัว-หยุดหมุน-เปลี่ยนทิศ” ได้อย่างไร
การทำนายแผ่นดินไหว
นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่า แม้จะเป็นไปได้ที่จะทราบว่ามีแนวโน้มเกิดแผ่นดินไหวที่ไหนบ้าง แต่มนุษยชาติยังไม่สามารถคาดคะเนช่วงเวลาที่แน่ชัดว่า จะเกิดแผ่นดินไหวได้เมื่อไหร่
แล้วมนุษย์จะทำนายการเกิดแผ่นดินไหวได้อย่างไร
“คำตอบคือ ไม่มีทาง” ดร. สตีเฟน ฮิคส์ ผู้เชี่ยวชาญด้านแรงสั่นสะเทือนจากมหาวิทยาลัยอิมพีเรียล คอลเลจ ลอนดอน ระบุ
“แต่สิ่งที่เราทำได้ คือ คาดการณ์แผ่นดินไหว เราประเมินความเป็นไปได้ อย่างในแคลิฟอร์เนียของสหรัฐฯ หรือญี่ปุ่น การคาดการณ์แผ่นดินไหว มีความแม่นยำมากขึ้นแล้ว”
แต่ถ้าเกิดแผ่นดินไหวขึ้นจริง เราจะรักษาชีวิตได้อย่างไร
จงเตรียมตัว
แม้การทำนายการเกิดแผ่นดินไหวจะไม่ง่ายนัก แต่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า เราควรเตรียมความพร้อมไว้เสมอ มีแผนรับมือแผ่นดินไหวติดตัวไว้
“ถ้าคุณอาศัยอยู่ในพื้นที่ (ที่เกิดแผ่นดินไหวบ่อย) การมีกระเป๋าสำหรับสถานการณ์ฉุกเฉินไว้ในบ้าน เป็นประโยชน์มาก” ดร. ฮิคส์ กล่าว
กระเป๋าฉุกเฉินนั้นควรมีน้ำดื่ม ไฟฉาย ชุดปฐมพยาบาล และอาหารสำหรับประทังชีพ
สภากาชาดระบุว่า ชุดรับมือสถานการณ์ฉุกเฉินยังควรมีเงิน และสำเนาเอกสารส่วนบุคคลที่สำคัญ รวมถึงรายการยาที่ต้องใช้ด้วย
จงอยู่กับที่ ถ้าอาคารที่คุณอยู่ปลอดภัย
สำนักสำรวจธรณีวิทยาสหรัฐฯ ระบุว่า คุณมีโอกาสบาดเจ็บลดลง หากอยู่กับที่ ไม่วิ่งออกไปข้างนอก หรือไปห้องอื่นในอาคารในช่วงที่เกิดแผ่นดินไหว
“ก้มตัวลง หาที่กำบัง แล้วอยู่ตรงนั้น” เป็นข้อแนะนำสำหรับการรักษาชีวิต
ก้มตัวลงกับพื้น ใช้มือกุมศีรษะ จะช่วยป้องกันคุณจากวัตถุที่ตกลงมา และยังทำให้คุณอยู่ในสภาพที่พร้อมจะเคลื่อนไหวเล็กน้อย หากจำเป็น
หากไม่มีศูนย์อพยพฉุกเฉินใกล้ที่พำนัก ทางสำนักฯ แนะนำว่า ให้หลบเข้าใต้โต๊ะ และหาที่ยึดเหนี่ยวจนกว่าการสั่นสะเทือนจะหยุดลง
ปฏิกิริยาปกติเวลาเผชิญกับแผ่นดินไหวคือการไปยืนที่ประตู แต่ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า คุณจะปลอดภัยกว่าหากเข้าไปหลบใต้โต๊ะ หากคุณอาศัยอยู่ในบ้านที่ค่อนข้างเก่า
หน้าต่างและซุ้มต่าง ๆ มักจะเป็นส่วนแรก ๆ ของอาคารที่พังถล่ม ดังนั้น ผู้เชี่ยวชาญจึงแนะนำให้อยู่ห่างจากจุดอันตรายเหล่านี้
จงออกไปข้างนอก หากรู้สึกว่าปลอดภัยแล้ว
ภายหลังแผ่นดินไหวหยุดลง การออกไปนอกเคหะสถาน ไปอยู่ในพื้นที่กลางแจ้ง จะเป็นสิ่งที่ปลอดภัยที่สุด เพราะอาคารที่คุณอยู่อาจพังถล่มลงมาได้
หากคุณติดอยู่ในอาคารช่วงที่เกิดแผ่นดินไหว เมื่อแผ่นดินไหวหยุด จึงควรออกไปข้างนอก
แต่ถ้าแผ่นดินไหวเกิดขึ้นขณะที่คุณอยู่นอกอาคารอยู่แล้ว
“จงอยู่ตรงนั้น” ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ พร้อมเสริมว่าให้พยายามอยู่ห่างจากตัวอาคาร สายไฟฟ้าและสายสื่อสาร ฝาท่อน้ำทิ้ง ท่อส่งแก๊ส และท่อส่งน้ำมันต่าง ๆ เพื่อลดความเสี่ยงบาดเจ็บ
มันปลอดภัยกว่าที่จะออกไปอยู่ในพื้นที่เปิดโล่ง อยู่ให้ห่างต้นไม้ เสาสื่อสาร และอาคาร
อยู่ให้ห่างจากอันตราย
ข้อมูลจากพันธมิตรประเทศที่เสี่ยงแผ่นดินไหว ระบุว่า ผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บส่วนใหญ่จากแผ่นดินไหว เป็นผลมาจากวัตถุที่ตกลงมา หรือปลิวเข้าใส่ อาทิ โทรทัศน์ ตะเกียง กระจก และชั้นวางหนังสือ
วิธีหลีกเลี่ยงอาการบาดเจ็บเช่นนี้ ทำได้ด้วยการยึดเฟอร์นิเจอร์น้ำหนักมากเหล่านี้ให้ติดแน่นกับกำแพง ด้วยสายรัดที่ยืดหดได้
อันตรายที่สำคัญอีกประกาศ คือ แก๊สที่รั่วออกมาจากท่อที่แตกร้าว หลังเกิดแผ่นดินไหว
ดร. ฮิคส์ ยกตัวอย่างเหตุแผ่นดินไหวในปี 1906 ที่เมืองซานฟรานซิสโก ที่มีผู้เสียชีวิตกว่า 3,000 ตย
“ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดจากท่อส่งแก๊สระเบิด ไม่ใช่จากอาคารที่สั่นสะเทือนจนพังถล่ม” เขากล่าว พร้อมแนะนำให้หลีกเลี่ยงการเข้าใกล้พื้นที่ไวไฟ
ซักซ้อม
ดร. ฮิคส์ ยังย้ำถึงความสำคัญของการซักซ้อมรับมือแผ่นดินไหว
“ในบางประเทศ จะมีการซักซ้อมสิ่งที่ต้องทำเวลาเผชิญแผ่นดินไหว แต่กรณีของตุรเคีย คงไม่ได้มีการซักซ้อมบ่อยครั้งนัก เพราะไม่ได้เผชิญแผ่นดินไหวใหญ่มานานแล้ว”
ข่าว บีบีซี ไทย ที่เผยแพร่ในเว็บไซต์ ประชาชาติธุรกิจ เป็นความร่วมมือของสององค์กรข่าว