Sustainability

เตือนจนอยากเลิกจ้าง

มนุษย์เงินเดือน

คอลัมน์ เอชอาร์คอร์เนอร์

ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์ https://tamrongsakk.blogspot.com

 

เรื่องหนึ่งที่บริษัทมักจะยกมาอ้างเป็นสาเหตุการเลิกจ้างพนักงานคือเรื่องผลการปฏิบัติงานที่แย่มาก ๆ ไม่เป็นไปตามเป้าหมาย ผลงานไม่ได้ตาม KPIs พนักงานไม่ขยัน ไม่เอาใจใส่ในงาน ฯลฯ

พูดง่าย ๆ คือผลงานของพนักงานมีปัญหาก็เลยต้องเลิกจ้างนั่นแหละครับ

แถมผู้บริหารมักจะคิดว่าในเมื่อพนักงานผลงานไม่ดี ขี้เกียจ อู้งาน ทำงานมีปัญหา หนักจนถึงกับต้องเลิกจ้างแล้ว ทำไมบริษัทยังต้องจ่ายค่าชดเชยให้เป็น pocket money ติดกระเป๋าเป็นของแถมให้อีกล่ะ

อย่างนี้ก็เป็นตัวอย่างที่ไม่ดีให้พนักงานคนอื่นเอาอย่างสิ

เมื่อคิดได้อย่างนี้แล้วก็เลยมีการหาช่องทางในการเลิกจ้าง โดยบริษัทไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยจากกฎหมายแรงงานมาตรา 119 ข้อ 4 ที่บอกว่า “…ฝ่าฝืนข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานหรือระเบียบหรือคำสั่งของนายจ้างอันชอบด้วยกฎหมายและเป็นธรรม และนายจ้างได้ตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว…”

บิงโก ! งั้นบริษัทก็ออกหนังสือตักเตือนพนักงานที่มีผลงานไม่ดีเสียก่อนสิ โดยระบุในหนังสือตักเตือนทำนองว่า “…เนื่องจากพนักงานเฉื่อยชาในการทำงาน บริษัทจึงสั่งให้พนักงานขยันขันแข็ง และรับผิดชอบทำผลงานให้ได้ตาม KPIs ที่ผู้บังคับบัญชาตั้งเป้าหมายไว้ หากพนักงานยังไม่สามารถทำได้ตามเป้าหมาย บริษัทจะถือว่าพนักงานขาดประสิทธิภาพในการทำงานและจะเลิกจ้างโดยไม่จ่ายค่าชดเชยใด ๆทั้งสิ้น…”

โดยถือว่าบริษัทได้ออกหนังสือตักเตือนสั่งให้พนักงานเร่งทำผลงานให้ดีขึ้นตามข้อ 4 ของมาตรา 119 ข้างต้นแล้ว ถ้าหากพนักงานยังไม่มีผลงานที่ดีขึ้น ถือว่าพนักงานฝ่าฝืนคำสั่งของบริษัทที่ชอบด้วยกฎหมายและเป็นธรรม ซึ่งได้ออกหนังสือตักเตือนเอาไว้แล้วนี่นา

ในเมื่อพนักงานฝ่าฝืนคำสั่งในหนังสือตักเตือน บริษัทสามารถเลิกจ้างพนักงานรายนี้ได้ โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยใด ๆ ทั้งสิ้น ถึงพนักงานไปฟ้องร้องยังไงก็ไม่ชนะ เพราะบริษัททำตามกฎหมาย มีหลายบริษัทนิยมทำอย่างที่ผมบอกมานี้แหละครับ คือออกหนังสือตักเตือน และสั่งให้พนักงานปรับปรุงตัวให้มีผลงานที่ดีขึ้น ถ้ายังไม่ดีขึ้นก็ถือว่าขัดคำสั่ง และเลิกจ้างพนักงานโดยที่ไม่จ่ายค่าชดเชย

คำถามคือบริษัทสามารถทำแบบนี้ได้ไหม ? และผิดกฎหมายแรงงานหรือไม่ ?

ตอบตรงนี้เลยว่า “ผิด” กฎหมายแรงงานครับ !

เพราะการที่พนักงานไม่สามารถปฏิบัติงานให้มีผลงานได้ตามที่ตกลงกันนั้น ไม่ใช่ความผิดทางวินัยร้ายแรง การที่บริษัทอ้างว่าพนักงานฝ่าฝืนคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายและเป็นธรรม (คือหนังสือตักเตือน) ของบริษัทนั้นเป็นการอ้างผิดประเภทครับ

ความหมายของข้อ 4 ในมาตรา 119 ต้องเป็นความผิดทางวินัย เช่น พนักงานมาสายบ่อย ซึ่งบริษัทก็ออกหนังสือตักเตือนแล้ว จนถึงครั้งสุดท้ายในหนังสือตักเตือนระบุว่า ถ้าหากครั้งต่อไปพนักงานยังมาสายอีก บริษัทจะเลิกจ้างไม่จ่ายค่าชดเชยและค่าบอกกล่าวล่วงหน้าใด ๆ ทั้งสิ้น แล้วพนักงานยังประพฤติผิดเรื่องมาสายอีก อย่างนี้แหละครับ ถึงจะเข้าข่ายข้อ 4ของมาตรา 119 ข้างต้น

ถ้าบริษัทยังเลิกจ้างเนื่องจากพนักงานมีผลการปฏิบัติงานไม่ดีโดยไม่จ่ายค่าชดเชยผลจะเป็นยังไง ?

ผลคือ

1.เมื่อพนักงานไปฟ้องศาลแรงงาน บริษัทก็จะแพ้คดีและต้องจ่ายค่าชดเชย พร้อมดอกเบี้ยตามที่ศาลสั่ง

2.หากบริษัทไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนและมีน้ำหนักเพียงพอว่าพนักงานผลงานไม่ดีแค่ไหนยังไงก็อาจถือว่าเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม อาจถูกศาลสั่งให้รับพนักงานกลับเข้าทำงานหรือชดใช้ค่าเสียหายพร้อมดอกเบี้ยให้กับพนักงาน

3.บริษัทเสียชื่อเสียงและมีผลต่อความคิดเห็นและความรู้สึกด้านลบของพนักงานอื่นที่ยังทำงานอยู่ในบริษัทว่าบริษัทมีการปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมกับพนักงาน

จึงสรุปตรงนี้ว่า

1.บริษัทควรจะต้องมีระบบการประเมินผลการปฏิบัติงานที่ชัดเจน มีหลักฐานที่อ้างอิงได้ว่าพนักงานที่ทำงานไม่ดีมีปัญหานั้น ทำงานไม่ดียังไง มีปัญหามากน้อยแค่ไหนกับบริษัท จนถึงขั้นจะต้องเลิกจ้าง

2.บริษัทควรมีการทำหนังสือตักเตือนพนักงานเรื่องผลการปฏิบัติงานที่มีปัญหา ให้โอกาสพนักงานปรับปรุงแก้ไขและติดตามผลงานอย่างใกล้ชิด

3.หลังจากทำตามข้อ 1 และ 2 แล้ว ถ้าบริษัทยังยืนยันว่าจำเป็นจะต้องเลิกจ้างกันจริง ๆ ก็ต้องจ่ายค่าชดเชย, ค่าบอกกล่าวล่วงหน้าให้ถูกต้องตามกฎหมายครับ จะโมเมไม่จ่ายเหมือนที่ผมบอกไปข้างต้นไม่ได้นะครับ และต้องแน่ใจว่าไม่ใช่การกลั่นแกล้งรังแกกัน

4.พนักงานยังสามารถนำเรื่องนี้ไปฟ้องศาลแรงงานในประเด็นถูกเลิกจ้างไม่เป็นธรรมได้ ซึ่งถ้าบริษัทไหนไม่มีการเตรียมการเตรียมข้อมูลหลักฐานที่ดีชัดเจนตามข้อ 1 และ 2 ข้างต้นก็อาจจะแพ้คดีได้

5.ถ้าบริษัทมีหลักฐานชัดเจนตามข้อ 1 และ 2 ไปพิสูจน์ให้ศาลท่านเห็นคล้อยตามได้ ก็ยังดีกว่าไม่มีหลักฐานอะไรไปแสดง

6.ควรมีการพูดคุยทำความเข้าใจกับพนักงานที่จะเลิกจ้างอย่างตรงไปตรงมาด้วยเหตุด้วยผล ไม่ใช้อารมณ์ให้จบได้ด้วยดี เพื่อลดความเสี่ยงที่พนักงานจะไปฟ้องร้อง

มาถึงตรงนี้หวังว่าคงจะทำให้ทั้งผู้บริหาร และพนักงานเข้าใจตรงกันเรื่องของการเลิกจ้างเนื่องจากผลงานไม่ดี และมีการปฏิบัติในเรื่องนี้ได้อย่างถูกต้องแล้วนะครับ

ถ้าใครอยากรับฟังทางเสียงก็ฟังเรื่องนี้ทางพอดแคสต์ https://tamrongs.podbean.com ได้นะครับ