ศุภมาส ประกาศปฏิรูปอุดมศึกษา ลดภาระ ลดเหลื่อมล้ำ เรียนจบภายใน 2-3 ปี 

ศุภมาส อิศรภักดี

“ศุภมาส” ประกาศเดินหน้านโยบายปฏิรูปอุดมศึกษา “2 ลด 2 เพิ่ม” ลดภาระ-ลดเหลื่อมล้ำ-เพิ่มทักษะ-เพิ่มโอกาส สร้างคน สร้างอนาคตของประเทศ ปรับการศึกษา เรียนจบเร็วขึ้น ภายใน 2 หรือ 3 ปี 

วันที่ 27 มีนาคม 2567 นางสาวศุภมาส อิศรภักดี กล่าวบรรยายพิเศษหัวข้อ “การปฏิรูปอุดมศึกษา เพื่ออนาคตประเทศไทย” ในงาน “BETTER THAILAND การปฏิรูปอุดมศึกษา เพื่ออนาคตประเทศไทย” ที่จัดขึ้นโดย กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) ว่า ในปัจจุบันเราทุกคนกำลังเผชิญกับความท้าทายหลายด้าน

เช่น ประเทศเข้าสู่สังคมสูงวัย คนในวัยทำงานลดลง คนในวัยเรียนก็ลดลง รวมถึงเทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว หากเราปรับตัวไม่ทันจะทำให้เสียโอกาสในการแข่งขัน ความท้าทายเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการศึกษาของประเทศเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นเด็กจบมาแล้วมีทักษะไม่ตรงตามความต้องการของตลาด มีทักษะที่ไม่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลง คนเข้าเรียนมหาวิทยาลัยลดลง

รวมถึงความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงระบบการศึกษาของคนในประเทศ ถึงแม้ว่าที่ผ่านมามหาวิทยาลัยมีการปรับตัวและพัฒนาดีขึ้นมาอย่างต่อเนื่อง แต่ท่ามกลางความท้าทายที่เกิดขึ้นและเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วนี้ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องการปรับเปลี่ยนให้มากขึ้นและรวดเร็วขึ้น นี่จึงเป็นที่มาของการจัดทำการปฏิรูปอุดมศึกษาในครั้งนี้ ซึ่งได้แบ่งนโยบายการปฏิรูปออกเป็น 4 เป้าหมายสำคัญ หรือเรียกง่าย ๆ ว่า 2 ลด 2 เพิ่ม คือ ลดภาระ ลดความเหลื่อมล้ำ เพิ่มทักษะ และเพิ่มโอกาส

นางสาวศุภมาสกล่าวต่อว่า ในการลดภาระ คือ ลดภาระของนักศึกษาและผู้ปกครอง ซึ่งจะทำใน 3 ประเด็น คือ

  1. ปรับการจัดการศึกษา เพื่อให้นักศึกษาที่เก่งและมีศักยภาพ สามารถเรียนจบได้เร็วขึ้น อาจจะใช้เวลาเรียนจบเพียง 2 หรือ 3 ปี ได้อย่างมีคุณภาพ เช่น ให้นักศึกษาสามารถลงเรียนรายวิชาต่าง ๆ ได้มากขึ้น ในบางรายวิชา เช่น การศึกษาทั่วไป (General Education) อาจจะจัดการเรียนในแพลตฟอร์มออนไลน์ และให้ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตั้งแต่มัธยมและสะสมการเรียนไว้ในระบบคลังหน่วยกิตและนำมาเทียบโอนเป็นหน่วยกิตเมื่อเข้าเรียนในมหาวิทยาลัย
  2. สนับสนุนงบประมาณเพิ่มเติมให้กับมหาวิทยาลัยที่ผลิตบัณฑิตได้ตรงตามความต้องการของประเทศได้อย่างรวดเร็ว มีคุณภาพ
  3. การส่งเสริมให้นักศึกษามีงานทำในระหว่างเรียน

ขณะที่การลดความเหลื่อมล้ำ คือการทำให้ทุกคนเข้าถึงการศึกษาได้ตลอดช่วงชีวิต โดยจะทำใน 6 ประเด็น คือ

  1. ให้นักเรียนสมัครสอบ TCAS โดยไม่มีค่าใช้จ่าย
  2. เปิดข้อสอบเก่า TCAS เพื่อให้นักเรียนทุกคนมีโอกาสฝึกทำข้อสอบ
  3. ลดการสอบข้อเขียนและเพิ่มการวัดทักษะในรูปแบบอื่นในการสมัครเข้าเรียนมหาวิทยาลัย
  4. สนับสนุนให้นักเรียนในกลุ่มเปราะบางและกลุ่มด้อยโอกาส สามารถเข้าเรียนมหาวิทยาลัยและจบการศึกษาอย่างมีคุณภาพ
  5. สร้างระบบการเรียนรู้ออนไลน์ที่มี AI ช่วยสอน เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงการเรียนรู้ได้ทุกที่ทุกเวลา
  6. จัดทำระบบให้ความช่วยเหลือแก่ นักเรียนที่สอบเข้าได้แต่มีปัญหาในเรื่องค่าใช้จ่ายหรือเรื่องอื่น ๆ ที่เป็นอุปสรรคต่อการเข้าเรียนในมหาวิทยาลัย

สำหรับการเพิ่มทักษะ จะเน้นการเพิ่มและพัฒนาทักษะให้นักศึกษาและคนไทยทุกคนใน 3 ประเด็น คือ

  • ส่งเสริมให้มีการเรียนทักษะการเป็นผู้ประกอบการ ทักษะทางด้านการเงิน ให้แก่นักศึกษาในทุกหลักสูตร
  • ส่งเสริมให้ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น AI และ เมตาเวิร์ส (Metaverse) มาใช้ในการเรียนการสอนเพื่อเพิ่มทักษะสมัยใหม่ให้กับนักศึกษา
  • จัดทำระบบแนะนำการเรียนเพื่อเพิ่มและพัฒนาทักษะ (Upskill/Reskill) ให้แก่นักศึกษาให้มีทักษะตรงตามความต้องการของตลาด เพื่อให้ได้งานที่ดี มีรายได้สูงขึ้นในด้านการเพิ่มโอกาส โดยแนวทางที่จะเพิ่มโอกาสให้นักศึกษา

สำหรับมหาวิทยาลัยและประเทศไทยจะทำใน 4 ประเด็น คือ

  • การให้ภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา ให้นักศึกษามีโอกาสเรียนรู้จากการทำงานจริงกับภาคเอกชน สร้างโอกาสให้นักศึกษาได้งานทำที่เหมาะสมหลังจบการศึกษา
  • ในการผลิตกำลังคนตามความต้องการของประเทศอย่างเร่งด่วน จะให้มีการจัดทำหลักสูตรที่ไม่อยู่ในรูปแบบปกติเพื่อให้สามารถผลิตบัณฑิตออกมาได้รวดเร็ว มีคุณภาพ เป็นการสร้างโอกาสให้กับประเทศ ในการเกิดอุตสาหกรรมใหม่ ๆ เช่น EV หรือ เซมิคอนดักเตอร์ (Semiconductor) เป็นต้น
  • การทำงานวิจัยที่คมชัดตรงเป้าตามโจทย์ของประเทศ
  • การส่งเสริมให้มหาวิทยาลัยในประเทศไทยเป็นอุตสาหกรรมใหม่ ที่สร้างรายได้จากการดึงดูดผู้เรียนจากภายนอกประเทศเข้ามาเรียนระดับอุดมศึกษาในประเทศ

“ทั้งหมดนี้คือการทำให้การอุดมศึกษาเป็นของทุกคน ให้การศึกษาสร้างอนาคตของคน สร้างอนาคตของประเทศ ที่สำคัญ การปฏิรูปนี้จะเกิดขึ้นและสัมฤทธิผลได้ต้องอาศัยความร่วมมืออย่างเต็มที่ของทุกฝ่าย ทั้งกระทรวง อว. มหาวิทยาลัย ภาคเอกชนและภาคส่วนอื่น ๆ นำไปสู่การสร้างทักษะที่ทันสมัย สร้างโอกาสใหม่ ๆ สร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้กับคนไทยทุกคน”