ไร้ประโยชน์ ?

ป้ายหาเสียง
คอลัมน์ : Market-think
ผู้เขียน : สรกล อดุลยานนท์

ครั้งหนึ่ง “ไมเคิล ฟาราเดย์” นักวิทยาศาสตร์ชื่อดังที่ค้นพบความลับเกี่ยวกับไฟฟ้ามากมาย

เขาสาธิตกลไกการทำงานของไฟฟ้ากับแม่เหล็กให้นายกรัฐมนตรีอังกฤษดู

ในมุมของนักวิทยาศาสตร์ นี่คือ การค้นพบทางวิทยาศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่

แต่สำหรับนายกรัฐมนตรีอังกฤษ การชมการสาธิตครั้งนี้เป็นการเสียเวลาโดยเปล่าประโยชน์

และเป็นที่มาของคำถาม

“แล้วมันจะใช้ประโยชน์อะไรได้”

“ไมเคิล ฟาราเดย์” นิ่งไปนิดนึง

ก่อนจะตอบด้วยการตั้งคำถามกลับ

“แล้วทารกแรกเกิดมีประโยชน์อะไรครับ”

ผมชอบคำตอบนี้มาก

เพราะถ้าเราเอา “ประโยชน์” เป็นที่ตั้ง

ทุกสิ่งที่ทำ ทุกสิ่งที่เห็น ต้องใช้ประโยชน์ได้

การทดลองครั้งนี้ กับ ทารกแรกเกิด ก็คงเหมือนกัน

เพราะใช้ประโยชน์อะไรไม่ได้

นึกดูสิครับ เราไม่สามารถใช้ประโยชน์จาก “ทารก” ได้เลย

สั่งให้ทำอะไรก็ไม่ได้

แต่ถ้าเรายังคงเลี้ยงดูต่อไปด้วยความรัก

ทารกจะเติบโตเป็นเด็กน้อย วัยรุ่น และผู้ใหญ่

ถ้าคิดในเชิงการใช้ประโยชน์ เราจะสามารถใช้ประโยชน์จาก “ทารก” ได้ เมื่อเขาเติบโตขึ้นมา

เช่นเดียวกับการทดลองวิทยาศาสตร์

การค้นพบอะไรใหม่ ๆ ขึ้นมาอาจไม่ได้นำไปใช้ประโยชน์ที่ได้ทันที

แต่เป็น “องค์ความรู้” ที่เก็บสะสมไว้

“องค์ความรู้” นี้ก็เหมือนกับ “ทารก”

ไม่มีประโยชน์ในวันนี้

แต่ถ้าดูแลเอาใจใส่ต่อไปเรื่อย ๆ เหมือนดูแล “ทารก”

วันหนึ่งอาจมีคนนำความคิดนี้ไปต่อยอดและนำมาใช้ประโยชน์ได้

เหมือน “ไฟฟ้า” ที่ “ไมเคิล ฟาราเดย์” ค้นพบ

กว่าที่จะเริ่มนำมาใช้ประโยชน์ได้จริง ก็อีกหลายปีต่อมา

แต่เพราะมี “ฟาราเดย์”

จึงมี “ทอมัส อัลวา เอดิสัน”

มีไฟฟ้า

มีเครื่องใช้ไฟฟ้า

และมีวันนี้

จากเรื่องของ “ฟาราเดย์” ผมนึกถึงการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านมา มี “ความรู้” บางอย่างที่เราค้นพบ

เพราะการเลือกตั้งเหมือนการทำวิจัยครั้งใหญ่

ถามว่าคุณต้องการอะไร

พรรคการเมืองส่วนใหญ่เชื่อว่าชาวบ้านต้องการการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ

นโยบายส่วนใหญ่จึงพุ่งเป้าไปที่เรื่องเศรษฐกิจ

มีนโยบายต่าง ๆ มากมาย

และที่เห็นชัดที่สุด คือ นโยบายแนวประชานิยม

ชัดเจน-ตรงไปตรงมา ว่าชาวบ้านจะได้อะไรบ้าง

พรรคเพื่อไทยเริ่มต้นด้วยเรื่องค่าแรง 600 บาท

และตามมาด้วยนโยบายเงินดิจิทัล 10,000 บาท

ทุกนโยบายใคร ๆ ก็คิดว่า “โดน” สุด ๆ

แต่ผลการเลือกตั้งปรากฏว่า พรรคก้าวไกลชนะการเลือกตั้ง นอกจาก สส.เขตแล้ว

คะแนนบัญชีรายชื่อก็พุ่งไปถึง 14 ล้านเสียง

ทั้งที่พรรคก้าวไกลเล่นเรื่องนโยบายด้านสังคมเป็นหลัก

สมรสเท่าเทียม ปฏิรูปกองทัพ ลดความเหลื่อมล้ำ ทุนผูกขาด ฯลฯ

และที่สำคัญคือ การประกาศว่า “มีเรา ไม่มีลุง”

นี่คือ องค์ความรู้ที่ได้จากการเลือกตั้งครั้งนี้

รู้ว่าประชาชนต้องการอะไร

ประชาชนต้องการ “ความเปลี่ยนแปลง”

แต่ดูเหมือนนักการเมืองและวุฒิสมาชิกจะไม่สำเหนียกถึงสัญญาณที่ประชาชนส่งผ่านการเลือกตั้งครั้งนี้

การจัดตั้งรัฐบาลจะออกมาอย่างที่เห็นและเป็นอยู่

“องค์ความรู้” นี้เมื่อไม่ได้นำมาใช้ อาจเหมือนจะไร้ประโยชน์

แต่เชื่อไหมครับ “ความรู้” ก็คือ “ความรู้”

เมื่อเรา “รู้” อะไรแล้ว เราจะไม่มีทางกลับไป “ไม่รู้” เรื่องนั้นเป็นอันขาด

เหมือนขี่จักรยานเป็นแล้ว เราจะกลับไปขี่จักรยานไม่เป็นไม่ได้อีก

ผมไม่รู้ว่าประชาชนที่รู้แล้ว

เขาจะพัฒนาความรู้นี้ต่อไปอย่างไร

เป็น “คำถาม” ที่น่าสนใจมาก