ญี่ปุ่นเป็นอีกชาติหนึ่งที่ได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากหลายประเทศทั่วโลก ด้วยหลายสาเหตุที่ทำให้หลายประเทศยกเว้น ค่าธรรมเนียมตรวจลงตรา (วีซ่า) รวมถึงอำนวยความสะดวกหลายประการ แต่ดูเหมือนว่าชาวญี่ปุ่นจะไม่ได้ใช้ประโยชน์จากสิทธิพิเศษนี้เท่าที่ควร เนื่องจากจำนวนผู้เดินทางออกนอกประเทศที่ลดลงอย่างต่อเนื่อง
“นิกเคอิ เอเชียน รีวิว” รายงานข้อมูลของ “เฮนลีย์แอนด์พาร์ตเนอร์ส” บริษัทให้คำปรึกษาด้านสิทธิพลเมืองและที่พักอาศัยระดับโลกของอังกฤษ ที่ทำการสำรวจประเทศที่ออกหนังสือเดินทาง หรือ “พาสปอร์ต” 199 ประเทศระบุว่า เดือน ต.ค.ที่ผ่านมา ผู้ถือพาสปอร์ตของญี่ปุ่นสามารถเดินทางไปยังประเทศต่าง ๆ โดยไม่ต้องขอวีซ่ารวมทั้งสิ้น 190 ประเทศ
- กรมอุตุฯเตือน 6-12 พ.ค.นี้ ลมเปลี่ยนทิศ-แปรปรวน ฝนตกหนัก ท่วมฉับพลัน
- เปิดราคา Trade In “iPad” ก่อนเปิดตัวรุ่นใหม่ ลดสูงสุด 23,200 บาท
- ศุภวุฒิ สายเชื้อ : แบงก์ชาติเป็นหน่วยงานรัฐ กฎหมายไม่มีคำว่า “อิสระ”
ทำให้พาสปอร์ตของญี่ปุ่นถือได้ว่า “ทรงพลังมากที่สุดในโลก” เป็นเวลา 2 ปีซ้อน โดยปีนี้ครองแชมป์ร่วมกับสิงคโปร์ ตามมาด้วยเกาหลีใต้ เยอรมนี และฟินแลนด์ ที่ได้รับการยกเว้นวีซ่า 188 ประเทศ
ทั้งนี้ การที่หลายประเทศยกเว้นวีซ่าให้กับญี่ปุ่นมาจากหลายปัจจัย ทั้งอัตราการเกิดอาชญากรรมต่ำ ชาวญี่ปุ่นมีสถานะผู้ลี้ภัยน้อย รวมถึงประเทศมีเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและการเมืองสูง ยิ่งไปกว่านั้น หลายประเทศยังเห็นประโยชน์จากความสัมพันธ์อันดีทั้งทางธุรกิจและทางการทูตกับญี่ปุ่น ปัจจัยเหล่านี้ทำให้ชาวญี่ปุ่นมีภาพลักษณ์ที่ “ปลอดภัย” และได้รับการต้อนรับจากหลายประเทศ
การยกเว้นวีซ่าสำหรับชาวญี่ปุ่นไม่ได้เป็นเพียงการยกเว้นค่าธรรมเนียมการตรวจลงตราเท่านั้น แต่ผู้ถือพาสปอร์ตญี่ปุ่นยังได้รับการอำนวยความสะดวกอย่างมาก ผ่านกระบวนการคัดกรองได้อย่างรวดเร็วมากกว่าชาติอื่น ในทางกลับกัน ญี่ปุ่นยกเว้นวีซ่าให้กับประเทศอื่นเพียง 68 ประเทศเท่านั้น
แม้ว่าพาสปอร์ตของญี่ปุ่นจะได้รับสิทธิประโยชน์จำนวนมาก แต่ในปี 2019 กลับมีชาวญี่ปุ่นที่มีพาสปอร์ตเพียง 23% ของจำนวนประชากร ซึ่งนับว่ามีสัดส่วนน้อยที่สุดในกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำของโลก 7 ประเทศ (จี 7) หากเทียบกับสหรัฐอเมริกาที่ได้รับการยกเว้นวีซ่า 184 ประเทศ แต่มีชาวอเมริกันที่มีพาสปอร์ตถึง 44% ในปีนี้
ขณะที่ชาวญี่ปุ่นที่เดินทางออกนอกประเทศลดลงมาจากหลายปัจจัย ส่วนหนึ่งมาจาก จำนวนนักศึกษาญี่ปุ่น ที่เดินทางไปศึกษาต่อยังต่างประเทศลดลง เนื่องจากจำนวนประชากรที่ลดลง และจากการสำรวจของรัฐบาลญี่ปุ่นพบว่า นักศึกษาญี่ปุ่นถึง 53.2% ไม่ต้องการเดินทางไปศึกษายังต่างประเทศ
นอกจากนี้ ชาวญี่ปุ่นที่ทำงานให้กับองค์กรระหว่างประเทศยังลดลงด้วย “เจแปนไทมส์” รายงานว่า เนื่องจากเศรษฐกิจที่มีขนาดใหญ่ทำให้ไม่จำเป็นต้องเดินทางไปทำงานนอกประเทศ โดยมีชาวญี่ปุ่นมากถึง 42.7% ที่ตั้งใจว่าจะอยู่อาศัยในประเทศของตนตลอดไป ซึ่งผู้เชี่ยวชาญมองว่า ส่วนสำคัญที่ทำให้ชาวญี่ปุ่นไม่เดินทางออกนอกประเทศมาจาก ทัศนคติของชาวญี่ปุ่นที่สนใจเฉพาะกิจการภายในประเทศตนเองมากกว่าภายนอก (inward-looking) ที่มีมาอย่างยาวนาน และเป็นปัญหาอยู่ในสังคมญี่ปุ่นปัจจุบัน
