ถามหา “จิตสำนึก” คน COPY ข่าว

คอลัมน์ ชั้น 5 ประชาชาติ

โดย กฤษณา ไพฑูรย์

ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมากลายเป็นคนดังเพียงชั่วข้ามคืนโดยไม่รู้ตัว ! จากประเด็นที่สะท้อนความคิด และรูปภาพไว้ในเฟซบุ๊กส่วนตัว

ด้วยความไวของโลกโซเชียล ได้มีเพื่อนผู้เห็นคุณค่าของเรื่องราวดังกล่าวสรุปใจความอย่างสั้น ๆ กระชับ ๆ พร้อม copy ภาพถ่ายไปลงผ่านทาง “ไลน์”

ซึ่งมาทราบทีหลัง จากพี่สาว และเพื่อนนักข่าวทั้งในและนอกออฟฟิศ ที่ได้รับไลน์ส่งต่อกันมา ใจความว่า…

Advertisment

“นักข่าวหนังสือพิมพ์ประชาชาติธุรกิจไปเยอรมนีทำข่าว ไปเห็นกระเป๋าที่ทำจากถุงปูนซีเมนต์จากไทย วางขายที่เยอรมนี ราคาคิดเป็นเงินไทยประมาณ 15,000 บาท ถามคนขายว่าคนไทยส่งมาขายเหรอ เขาบอกว่าคนที่ส่งมาขายเป็นคนกัมพูชา มีคนสนใจพอสมควร…”

การที่หลายคนให้ความสนใจ และส่งไลน์แชร์ต่อกันไปทั่วไทยจริง ๆ จนทำให้ย้อนกลับมาจากเพื่อน ๆ ในต่างจังหวัด เช่น ฉะเชิงเทรา ตราด เป็นต้น

แวบแรก! ที่เห็นไลน์ดีใจมากที่เพื่อนหลายคนได้เห็นเรื่องราวที่สะท้อนผ่านเฟซบุ๊ก “กรณีที่คนกัมพูชานำถุงปูนซีเมนต์ยี่ห้อต่าง ๆ ของไทย ไปรีไซเคิลเป็นกระเป๋าสะพาย กระเป๋าถือ และส่งออกไปขายถึงร้านขายของที่ระลึกในเมือง Interlaken ประเทศ “สวิตเซอร์แลนด์” ในราคาแสนแพง ทำให้อดเสียดายแทนคนไทย…ที่ไม่เห็นคุณค่า”

พร้อมกับ “แอบภูมิใจ” เล็กๆ หลังจากเพิ่งบินกลับมาเพราะถือเป็นการช่วย “จุดกระแส” ในวงกว้างให้คนไทย และเจ้าของสินค้า เห็นคุณค่าของการรีไซเคิล เพื่อแปลงขยะให้เป็นเงิน !

Advertisment

และต้องขอบคุณอย่างมากสำหรับเพื่อนในเฟซบุ๊กที่ช่วยกระจายข่าว และให้เกียรติกัน ด้วยการ “ระบุที่มา” ของเนื้อหาว่ามาจาก “นักข่าวประชาชาติธุรกิจ”

แต่หลังจากนั้นมีเว็บไซต์ และบรรดา TV หลายช่องเริ่ม copy ข้อมูลไปใช้ พร้อมกับไปหาข้อมูลเพิ่มเติมจากชื่อยี่ห้อของกระเป๋าตามที่ระบุในภาพ เพื่อให้ได้เนื้อหาที่ครบถ้วนสมบูรณ์

แต่สิ่งสำคัญที่ขาดไปและแตกต่างจากการส่งไลน์ คือ การให้เครดิต “คนต้นเรื่อง” ! ทำเอาเพื่อนๆ ในออฟฟิศ แซวขำๆ กันว่า ประชาชาติธุรกิจ “ตกข่าว” ของตัวเอง

สิ่งที่เกิดขึ้นครั้งนี้ ผู้เขียนไม่ได้ซีเรียส! อะไรมากนัก เพราะเป็นเรื่องราวที่อยากเขียนแค่ให้เพื่อนๆ ในเฟซบุ๊กได้อ่าน

แต่สิ่งที่อยากสะท้อนเรื่องราวของการ copy นี้ เพราะเป็นสิ่งที่ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งแรกในชีวิตการทำงานข่าวมากว่า 20 ปี

แต่หลายครั้ง มีบางองค์กรขนาดใหญ่ที่ทำข้อมูลขาย “คัดลอก” บทความด้านเศรษฐกิจ “ที่เขียนลงในหนังสือพิมพ์ประชาชาติธุรกิจไปแบบยกทั้งย่อหน้า” ซึ่งกรณีเช่นนี้พบกับตัวผู้เขียนเอง และน้องๆ นักข่าวคนอื่นๆ ด้วย

ยิ่งโลกออนไลน์วันนี้ ต้องแข่งขันกันที่ความเร็ว ใครยิ่งข่าวเด็ดขึ้นได้ก่อนเว็บไซต์อื่นถือว่าได้กำชัยชนะไว้ ส่งผลให้มีการ copy ข่าวทำกันเป็นว่าเล่น…แค่หยิบเนื้อหาไปตัด แต่ง เติมนิดนี่หน่อย !

จึงอยากสะท้อนในเรื่อง “จิตสำนึก” ของผู้อยู่ในวิชาชีพเดียวกัน การนำเสนอเรื่องราวดี ๆ ที่ต้องการสะท้อน และได้รับการตีแผ่ออกไปสู่สังคมภายนอกในวงกว้างถือเป็นเรื่องที่ดี แต่การ copy ข้อมูลที่ทำกันง่าย ๆ โดยไม่ให้เครดิต “คนต้นเรื่อง” คงต้องพิจารณากันให้มาก

แม้จะมีกฎหมาย พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ แต่คงไม่มีใครอยากเสียเวลาไปขึ้นโรงขึ้นศาล!