คอลัมน์ : มองข้ามชอต ผู้เขียน : Khunphiphat
“Solopreneurs” โซโลพรีเนอร์คืออะไร ? ความเคลื่อนไหวโลกของธุรกิจสมัยใหม่ เราได้พบเห็นนักธุรกิจอิสระจำนวนมากเกิดขึ้น คำว่า enterpreneurs (ผู้ประกอบการ) ซึ่งเป็นคำที่บัญญัติขึ้นเพื่ออธิบายถึงผู้ที่เริ่มต้นธุรกิจบนเส้นทางอาชีพของตนเองอย่างอิสระ คำว่า startup เป็นคำที่ร้อนแรงในช่วงที่ผ่านมา เมื่อเข้าไปดูในภาคขยาย จะพบผู้ประกอบการกลุ่มหนึ่งที่ทำอาชีพอิสระลำพังเพียงคนเดียว ไม่มีลูกจ้าง ไม่มีหุ้นส่วน ทำงานฉายเดี่ยวรับเงินคนเดียว
“solopreneurs” หรือผู้ประกอบการ “คนเดียว” เพิ่มจำนวนมากขึ้นอย่างน่าตกใจ เราจะลองมาเจาะลึกทำความรู้จักผู้ประกอบการเดี่ยวเหล่านี้ ความแตกต่างระหว่างคำว่า “ผู้ประกอบการเดี่ยว” และ “ผู้ประกอบการ” พร้อมมาทำความเข้าใจว่าเทคโนโลยี AI สมัยใหม่ เข้ามีบทบาทสำคัญในการช่วยเหลือผู้ประกอบการเดี่ยวให้เติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดดในอนาคตอันใกล้นี้
- “มะพร้าว” ราคาพุ่งเป็นประวัติการณ์ ลูกเดียว 65-80 บาท เกิดอะไรขึ้น?
- บริษัทดังประกาศปิดกิจการ ทุกสาขาทั่วประเทศ เลิกจ้างหลายชีวิต
- หุ้นกู้ออกใหม่ 12 บริษัทดัง เปิดขายเดือน พ.ค.นี้ ชูดอกเบี้ยสูงสุด 7.20%
โลกคาดการณ์ศิลปินเดี่ยว “solopreneurs” จะเข้ามามีบทบาทพลิกโลกธุรกิจอย่างรวดเร็วได้อย่างไร
solopreneurs กำลังเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจนยังคงหาคำเหมาะสมเพื่ออธิบายนิยามพวกเขาได้ไม่ตรงนัก ในปี 2019 SBA (U.S. SMALL BUSINESS ADMINISTRATION) ระบุว่า ธุรกิจ 50.7 ล้านแห่งในสหรัฐเป็นธุรกิจขนาดเล็ก ซึ่งนับรวมไปถึงบริษัทที่มีพนักงานมากถึง 499 คน แต่มากถึง 81% ของธุรกิจประเภทนี้ เป็นเจ้าของธุรกิจที่ไม่มีพนักงานเลย ซึ่งก็ถูกนำไปนับรวมจัดอยู่ในประเภทเดียวกัน
ในขณะที่คนรุ่นใหม่จำนวนมากกำลังเปลี่ยนทัศนคติ ไม่อยากเป็นลูกจ้าง หันไปที่การเริ่มต้นธุรกิจของตนเอง เห็นได้จากการขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจใหม่ของสหรัฐสูงที่สุดเป็นประวัติการณ์ในปี 2021 เพิ่มขึ้น 53% จากปี 2020 ตามข้อมูลการสำรวจสำมะโนประชากรของสหรัฐ กองทัพธุรกิจคนรุ่นใหม่ปรากฏขึ้นอย่างไม่เคยมีมาก่อน เครื่องไม้เครื่องมือเทคโนโลยีเปลี่ยนทุกคนให้เป็นผู้ประกอบการได้ง่ายขึ้น ในความเป็นจริงโลกออนไลน์ก็ทำให้ผู้คนจำนวนมากขึ้นสามารถดำเนินธุรกิจด้วยตัวเองได้ง่ายดายกว่าคนรุ่นพ่อแม่ ปู่ย่า ที่ผ่านมา
ผู้ประกอบการเดี่ยว (solopreneurs) ไม่ใช่คำศัพท์ใหม่ แต่มาได้รับความนิยมในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตาม อย่าสับสนระหว่างคำนี้กับคำว่า ผู้ประกอบการ (entrepreneurs) เนื่องจากมีความแตกต่างที่ชัดเจนหลายประการ
นักโซโลพรีเนอร์ทุกคน เป็นผู้ประกอบการ แต่ไม่ใช่ว่าผู้ประกอบการทุกคนจะเป็นโซโลพรีเนอร์
ผู้ประกอบการคืออะไร ?
ผู้ประกอบการ คือ ผู้ที่เปิดธุรกิจโดยอาศัยแรงผลักดัน จากแรงบันดาลใจและความคิดสร้างสรรค์ เพื่อทำให้แนวคิดของพวกเขาเป็นจริง บุคคลเหล่านี้เต็มใจที่จะเสี่ยงเพื่อผลตอบแทนของธุรกิจ แสวงหาโอกาสที่จะประสบความสำเร็จด้วยตัวเอง เชื่อมั่นในแนวคิด ตามหาความฝัน โบกมือลาคำว่าลูกจ้าง โดยทั่วไปแน่นอนว่าผู้ประกอบการต้องการให้ธุรกิจเติบโต เจ้าของบริษัทมองหาหุ้นส่วนธุรกิจจ้างพนักงานหรือบุคคลภายนอก เข้ามารันธุรกิจแทนที่จะทำงานคนเดียว หรืออาจจะต้องการนักลงทุนเพื่อทำให้ฝันสิ่งนี้เป็นจริง และเติบโต
ในขณะที่ผู้ประกอบการบางรายเริ่มต้นจากทำงานคนเดียวในตอนแรก ซึ่งอาจไม่ได้ตั้งใจที่จะเป็นนักธุรกิจคนเดียว เพียงแต่ยังไม่ได้จ้างพนักงาน เพราะธุรกิจยังไม่มีรายได้เพียงพอที่จะรับพนักงาน พวกเขาตระหนักดีว่าหากสามารถกระจายงานให้คนอื่นทำ เช่น การหาลูกค้า การผลิต การสร้างเว็บไซต์ การตลาด และการเรียกเก็บเงินได้เร็วเท่าไร ก็จะสามารถโฟกัสไปที่การเติบโตของธุรกิจได้เร็วเท่านั้น แต่การจ้างงาน ผู้ประกอบการก็ต้องเผชิญกับความเสี่ยงที่มากขึ้น หมายถึงต้องพึ่งพาผู้อื่นเพื่อให้งานสำเร็จลุล่วง
สำหรับผู้ที่มีทักษะด้านใดด้านหนึ่งที่ต้องการสร้างธุรกิจของตัวเอง ต้องการทำงานเพียงคนเดียว พวกนี้เข้าสู่กลุ่มที่เรียกว่า solopreneurs ซึ่งจะมีความแตกต่างทางความคิดในการทำงาน กับคำว่า “ฟรีแลนซ์” ในยุคก่อน ฟรีแลนซ์ ที่รับจ้างทำงานตามสั่งเป็นจ็อบ ๆ เป็นงาน ๆ ไป อยากทำก็ทำ อยากหยุดก็หยุด หรือมีงานประจำอยู่แล้ว คำว่า solopreneurs จึงแตกต่างจากคำว่า ฟรีแลนซ์ อย่างมีนัย
ตัวอย่างธุรกิจเหล่านี้ พวกเขาอาจเป็นไปทั้งรูปแบบผู้ประกอบการ ที่มีหุ้นส่วน พนักงาน หรือทำเพียงคนเดียวเป็น โซโลพรีเนอร์ อาทิ ยูทูบเบอร์, คนทำขนมปัง, กราฟิกดีไซเนอร์, ช่างภาพ, คนดูแลเด็ก, ออนไลน์ช็อป, ผู้พัฒนาเว็บไซต์ หรือพอดแคสเตอร์ เป็นต้น
solopreneurs vs entrepreneurs : มีความแตกต่างที่สำคัญอย่างไร
1.โครงสร้างและขนาด
ผู้ประกอบการมักจะสร้างธุรกิจให้เติบโตด้วยความตั้งใจที่จะขยายธุรกิจ และว่าจ้างทีมงาน ในทางกลับกัน นักโซโลพรีเนอร์มีแนวโน้มที่จะทำงานคนเดียว หรือกับกลุ่มอิสระ/ซัพพลายเออร์ กลุ่มเล็ก ๆ โดยยังคงควบคุมการดำเนินงานของตนด้วยตัวเอง สร้างงานได้อย่างมีคุณภาพเต็มที่
2.การตัดสินใจและความรับผิดชอบ
ผู้ประกอบการมักจะมอบหมายงานและการตัดสินใจให้กับสมาชิกหรือทีมงาน กระจายความรับผิดชอบ การทำงานและความเสี่ยง นักโซโลพรีเนอร์ ซึ่งเป็นผู้มีอำนาจตัดสินใจแต่เพียงผู้เดียว ต้องแบกรับความรับผิดชอบและรับความเสี่ยงอย่างเต็ม ๆ เพียงผู้เดียว
3.การเติบโตของธุรกิจและความสามารถในการขยายธุรกิจ
ผู้ประกอบการมุ่งเน้นไปที่การปรับขนาดธุรกิจของตนเมื่อมีโอกาส scale up ธุรกิจให้เร็วที่สุด โดยมักแสวงหาเงินทุนและการลงทุนจากภายนอก นักโซโลพรีเนอร์มักจะเลือกการเติบโตแบบออร์แกนิกแต่ยั่งยืน โดยให้ความสำคัญกับความพอเพียงและความเป็นอิสระ
4.ความสมดุลในชีวิตการทำงาน
กลุ่มโซโลพรีเนอร์ มีความยืดหยุ่นมากขึ้นในการจัดการเวลาและทรัพยากรของชีวิตมากกว่า ใช้ชีวิตได้อย่างลงตัวในขณะที่ผู้ประกอบการอาจเผชิญกับแรงกดดันเพื่อตอบสนองความคาดหวังของหุ้นส่วน ผู้ลงทุน ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และต้องจัดการทีมที่ใหญ่ขึ้น กับยอดขายที่ต้องมากขึ้น
ตอนต่อไป เรามาดูกันว่า ข้อดีข้อเสียของผู้ประกอบการเดี่ยว ที่เป็นเจ้าของธุรกิจโดยสมบูรณ์โดยลำพัง และพวกเขากำลังจะเข้ามาทำการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ต่อระบบเศรษฐกิจได้อย่างไร
