การดำเนินงานแก้ไขปัญหาหมอกควัน 9 จังหวัดภาคเหนือ ณ วันที่ 9 พฤษภาคม 2562

1. 1. สถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 5 ไมครอน (PM_2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง ประจำวันพฤหัสบดีที่ 9 พฤษภาคม 2562 ณ เวลา 9.00 น. จากการตรวจวัด 17 พื้นที่ ใน 9 จังหวัดภาคเหนือ สรุปได้ดังนี้
2. 1. ค่าความเข้มข้นของฝุ่นละออง PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง มีค่าระหว่าง 30 – 87 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร (ค่ามาตรฐานไม่เกิน 50 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร) ซึ่งแสดงถึง คุณภาพอากาศดี (พื้นที่สีเขียว) จำนวน 2 พื้นที่ในวันนี้ได้แก่ พื้นที่ ต.แม่ปะ อ.แม่สอด จ.ตาก และ ต.จองคำ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน คุณภาพอากาศปานกลาง (พื้นที่สีเหลือง) จำนวน 9 พื้นที่ มีพื้นที่อยู่ในเกณฑ์ที่เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ (พื้นที่สีส้ม) ลดลงเหลือจำนวน 5 พื้นที่ และไม่พบพื้นที่ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ (พื้นที่สีแดง) ในวันนี้– มีแนวโน้มดีขึ้นอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ทั้ง 9 จังหวัด เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของเมื่อวาน โดยเฉพาะพื้นที่ ต.แม่ปะ อ.แม่สอด จ.ตาก ที่มีสถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดเล็กมีแนวโน้มดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งในวันนี้ค่าระดับฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน อยู่ในเกณฑ์คุณภาพอากาศดีติดต่อกันเป็นวันที่ 4 แล้ว– คุณภาพอากาศมีค่าอยู่ในเกณฑ์ดี – เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ โดยพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นสีเหลือง(คุณภาพอากาศปานกลาง) จำนวน 9  พื้นที่ ซึ่งสถานการณ์มีแนวโน้มที่ดีขึ้น พื้นที่สีส้ม(คุณภาพอากาศเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ) ลดลงจากเดิม 10 พื้นที่ เหลือเพียง 5 พื้นที่ และไม่พบพื้นที่สีแดง (คุณภาพอากาศ มีผลกระทบต่อสุขภาพ)  พื้นที่สีเขียว (คุณภาพอากาศดี) จำนวน 2 พื้นที่ ได้แก่ พื้นที่ ต.แม่ปะ อ.แม่สอด จ.ตาก และต.จองคำ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน ในวันนี้

ตารางที่ 1 แสดงค่า PM2.5 เฉลี่ย 24 ชั่วโมง (ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร) ณ เวลา 9.00 น.

ลำดับ	สถานี	ค่า PM2.5 (มคก./ลบ.ม.)			เปรียบเทียบค่า PM2.5 (8 พ.ค. และ 9 พ.ค. 62)
		7 พ.ค.	8 พ.ค.	9 พ.ค.
1	ต.เวียงคำ อ.เมือง จ.เชียงราย	78	56	61	เพิ่มขึ้น 8.9 %
2	ต.เวียงพางคำ อ.แม่สาย จ.เชียงราย	78	82	87	เพิ่มขึ้น 6.1 %
3	ต.ช้างเผือก อ.เมือง จ.เชียงใหม่	59	58	51	ลดลง 12.1 %
4	ต.ศรีภูมิ อ.เมือง จ.เชียงใหม่	53	52	47	ลดลง 9.6 %
5	ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่	23	45	40	ลดลง 11.1 %
6	ต.ช่างเคิ่ง อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่	64	64	48	ลดลง 25.0 %
7	ต.พระบาท อ.เมือง จ.ลำปาง	42	47	43	ลดลง 8.5 %
8	ต.สบป้าด อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง	46	52	40	ลดลง 23.1 %
9	ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง	61	74	58	ลดลง 21.6 %
10	ต.แม่เมาะ อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง	47	48	44	ลดลง 8.3 %
11	ต.บ้านกลาง อ.เมือง จ.ลำพูน	44	47	47	ไม่เปลี่ยนแปลง
12	ต.จองคำ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน	36	38	32	ลดลง 15.8 %
13	ต.ในเวียง อ.เมือง จ.น่าน	52	53	43	ลดลง 18.9 %
14	ต.ห้วยโก๋น อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.น่าน	62	63	N/A	N/A
15	ต.นาจักร อ.เมือง จ.แพร่	42	37	40	เพิ่มขึ้น 8.1 %
16	ต.บ้านต๋อม อ.เมือง จ.พะเยา	66	58	53	ลดลง 8.6 %
17	ต.แม่ปะ อ.แม่สอด จ.ตาก	30	34	30	ลดลง 11.8 %
เฉลี่ย		51.4	53.4	48.2	ลดลง 10.6 %

หมายเหตุ : N/A หมายถึง ไม่มีข้อมูลเนื่องจากเครื่องมือขัดข้อง

๒.  สถานการณ์จุดความร้อน (Hotspot) ในวันที่ 8 พฤษภาคม 2562 จากดาวเทียมระบบ MODIS ดังนี้

– จุดความร้อนรวมทั้ง 9 จังหวัดภาคเหนือ มีทั้งสิ้น 41 จุด โดยเพิ่มขึ้นจากวันที่ 7 พฤษภาคม 2562 จำนวน 1 จุด หรือคิดเป็น 2.5 %

– มีจำนวนมากสุดที่ จ. เชียงราย จำนวน 20 จุด

– สามารถแบ่งตามประเภทพื้นที่ได้ดังนี้

1) พื้นที่ป่าอนุรักษ์ 5 จุด

2) ป่าสงวนแห่งชาติ 22 จุด

3) เขตสปก. 7 จุด

4) พื้นที่เกษตร 5 จุด

5) ชุมชนและอื่น ๆ 2 จุด

ตารางที่ 2 แสดงจำนวนจุดความร้อน (hotspot) จากดาวเทียมระบบ MODIS

ลำดับ	จังหวัด	จำนวนจุด Hotspot (จุด)			เปรียบเทียบจุด Hotspot (7 พ.ค. และ 8 พ.ค. 62)
		6 พ.ค.	7 พ.ค.	8 พ.ค.
1	จ.เชียงราย	17	29	20	ลดลง 31.0 %
2	จ.เชียงใหม่	7	4	8	เพิ่มขึ้น 100 %
3	จ.ลำปาง	1	0	1	เพิ่มขึ้น 100 %
4	จ.ลำพูน	0	0	2	เพิ่มขึ้น 100 %
5	จ.แม่ฮ่องสอน	3	5	6	เพิ่มขึ้น 20.0 %
6	จ.น่าน	2	0	1	เพิ่มขึ้น 100.0 %
7	จ.แพร่	4	0	0	ไม่เปลี่ยนแปลง
8	จ.พะเยา	4	1	2	เพิ่มขึ้น 100 %
9	จ.ตาก	0	1	1	ไม่เปลี่ยนแปลง
รวม		38	40	41	เพิ่มขึ้น 2.5 %

หมายเหตุ : ข้อมูลจุดความร้อนจากดาวเทียมระบบ MODIS

๓.  สถานการณ์หมอกควันข้ามแดน โดยสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) (GISTDA) รายงานการปกคลุมของหมอกควันจากดาวเทียมระบบ MODIS ประจำวันที่ 3 พฤษภาคม 2562 ไม่พบกลุ่มหมอกควันปกคลุมและจุดความร้อนนอกประเทศไทย มีทิศทางลมพัดจากทิศตะวันตกและตะวันตกเฉียงเหนือเข้าสู่ประเทศไทย ดังนั้น สถานการณ์หมอกควันในช่วงเวลานี้จึงเกิดจากปัญหาการเผาในที่โล่งภายในประเทศไทย

๔.   การดำเนินงานแก้ไขปัญหาหมอกควันของ 9 จังหวัดภาคเหนือ

จังหวัดลำปาง

นายทรงพล สวาสดิ์ธรรม ผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง ประชุมกลุ่มหน่วยงานด้านประชาสัมพันธ์มอบนโยบายและแนวทางการสื่อสารประชาสัมพันธ์แผนแม่บทและแผนปฏิบัติการบูรณาการป้องกันแก้ไขปัญหาไฟป่าหมอกควันแบบยั่งยืนและโครงการยุทธศาสตร์ลำปางสร้างสรรค์ปันสุข โดยผู้ว่าราชการจังหวัดลำปางเน้นย้ำให้สื่อมวลชนจังหวัดลำปางสร้างการบูรณาการกับหน่วยงานปฏิบัติการหลักนำเสนอเพื่อข้อมูลเชิงลึก

ด้านการลงพื้นที่แก้ไขปัญหาไฟป่าหมอกควันและโครงการต่อยอดเพื่อความยั่งยืนในการบริหารจัดการ อาทิ   การฟื้นคืนผืนป่าให้อากาศในพื้นที่เย็นสบายอุดมสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ส่งเสริมให้ประชาชนให้พื้นที่ตระหนักถึงโทษ  ของการเผาป่าในระยะยาว การเสริมเมืองให้สวยงามด้วยต้นจามจุรี เป็นต้น โดยได้ให้เพิ่มการมีส่วนร่วม         ของประชาชนให้แสดงความคิดเห็นต่อโครงการและนำเสนอความต้องการในพื้นที่ นอกจากนี้ยังแนะรูปแบบ  การประชาสัมพันธ์ให้นำเสนอภาพกว้างและที่มาของแต่ละโครงการโดยการสื่อสารอย่างกระชับและน่าสนใจ  เน้นย้ำเรื่องของภาพการเป็นเมืองศิลปะ คลาสสิค และสร้างสรรค์ เชื่อมโยงประเพณีดั้งเดิมของพื้นที่ และจุดแข็งในด้านต่างๆ เช่น การท่องเที่ยวเมืองรอง ลำปางปลายทางฝัน ด้านอาหาร ด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ OTOP นวัตวิถี และการดำเนินการภาคการเกษตรสุขภาพ โดยมีสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยจังหวัดลำปาง และ สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดลำปาง เข้าร่วมรับมอบนโยบาย ณ ศาลากลางจังหวัดลำปาง

จังหวัดพะเยา

– จังหวัดพะเยาคุณภาพอากาศอยู่ในเกณฑ์เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ จึงขอความร่วมมืองดการเผาอย่างต่อเนื่อง แม้จะสิ้นสุดระยะเวลาประกาศการห้ามเผา ไปเมื่อวันที่ 30 เมษายนที่ผ่านมา และจากรายงานจุดความร้อน ในพื้นที่ 9 จังหวัดพะเยา พบว่า จังหวัดพะเยา ยังมีจุดความร้อน เฉลี่ย 2-3 จุดต่อวัน ซึ่งแสดงว่า ยังมีการเผา เศษวัชพืช ในพื้นที่การเกษตร หัวไร่ปลายนา หรือในเขตชุมชน ทำให้คุณภาพอากาศ เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ ประกอบกับระยะนี้มีฝนตกเพียงเล็กน้อยในพื้นที่จังหวัดพะเยา จึงทำให้ฝุ่นละอองขนาดเล็กอาจสูงขึ้น และมีผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนได้ สำหรับข้อแนะนำด้านสุขภาพในระยะนี้ ประชาชนทั่วไปสามารถ  ทำกิจกรรมกลางแจ้งได้ตามปกติ กลุ่มเสี่ยงควรเฝ้าระวังสุขภาพ ถ้ามีอาการเบื้องต้น เช่น ไอหายใจลำบาก    ระคายเคืองตา ควรลดระยะเวลาการทำกิจกรรมกลางแจ้ง ทั้งนี้ ประชาชนกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ กลุ่มเด็ก คนชรา     หญิงมีครรภ์ และผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวในกลุ่มโรคทางเดินหายใจและโรคหัวใจและหลอดเลือด

– จังหวัดพะเยาร่วมกับส่วนราชการ หน่วยงานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (งานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย สำนักงานเทศบาลเมืองพะเยา) ร่วมดำเนินมาตรการเพิ่มความชุ่มชื้นและลดฝุ่นละอองในอากาศ โดย นำรถยนต์บรรทุกน้ำ รถดับเพลิง ทำการฉีดพ่นละอองน้ำเพิ่มความชุ่มชื่น ลดหมอกควันและฝุ่นละอองขนาดเล็กในอากาศ ทำความสะอาดถนน ต้นไม้ ณ บริเวณศาลหลักเมืองพะเยา อำเภอเมืองพะเยา

จังหวัดตาก

ศูนย์บัญชาการหมอกควันและไฟป่าอำเภอแม่สอดจัดรถดับเพลิงทำการฉีดพ่นละอองน้ำและล้างถนน เพื่อลดปริมาณฝุ่นละอองในอากาศในพื้นที่อำเภอแม่สอด โดยได้รับการสนับสนุนรถน้ำจากหน่วยเฉพาะกิจกรมทหารราบที่ 14 เทศบาลนครแม่สอด และศูนย์ปภเขต 9 พิษณุโลก

จังหวัดเชียงราย

เกิดเหตุไฟไหม้ภายในบ่อขยะเทศบาล ต.ป่าก่อดำ อ.แม่ลาว จ.เชียงราย ตั้งอยู่หมู่บ้านป่าก่อดำใต้ หมู่ 8 ต.ป่าก่อดำ เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม ที่ผ่านมา โดยเทศบาลตำบลป่าก่อดำ รวมทั้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ระดมกำลังเจ้าหน้าที่ รถดับเพลิง และรถแบคโฮ เข้าดับไฟตลอดทั้งกลางวันและกลางคืนเนื่องจากบ่อขยะดังกล่าว มีบ่อย่อยเรียงรายกัน 3 บ่อ บนเนื้อที่ประมาณ 5 ไร่ และที่ผ่านมาเจ้าหน้าที่ได้ระดมกำลังกันดับไปแล้ว จำนวน 1 บ่อ แต่พบว่าไฟยังคงลุกไหม้ในบ่อที่เหลือ รวมเนื้อที่ประมาณ 4 ไร่ ก่อให้เกิดกลุ่มควันจากการเผาไหม้ของขยะที่ทับถมกันคละคลุ้ง ทำให้เข้าไปดับไฟได้ยาก และต้องใช้รถแบคโฮขุดตักขยะออกมาแล้วฉีดพ่นน้ำเป็นชิ้นๆด้วย

ล่าสุด นายคฑาสิทธิ์ เนื่องหล้า นายอำเภอแม่ลาว ได้ตั้งศูนย์บัญชาการแก้ไขปัญหาไฟไหม้บ่อขยะดังกล่าว โดยระดมกำลังเจ้าหน้าที่จาก สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย เขต 15 เทศบาลตำบลป่าก่อดำ องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย หน่วยดับเพลิงเทศบาลนครเชียงราย มณฑลทหารบกที่ 37 ตำรวจสถานีตำรวจภูธรแม่ลาว สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมวางแนวทางปฏิบัติ    ด้วยการใช้รถแบ็คโฮสนับสนุนการขุดและพลิกขยะที่ติดไฟจากชั้นล่างขึ้นมาด้านบน และใช้น้ำฉีดอัดลงไปในบ่อ  ซึ่งเชื่อว่าวิธีการดังกล่าวจะทำให้สถานการณ์ดีขึ้นและจะคลี่คลายลงในวันนี้ รวมทั้งป้องกันไม่ให้ไฟลุกลาม ไปยังบ้านเรือนที่ตั้งอยู่ข้างบ่อขยะ จำนวน 8 ครัวเรือน ซึ่งอยู่ห่างจากบ่อขยะ เพียงประมาณ 150 เมตร

รวมทั้งได้จัดชุดปฏิบัติการ เข้าไปประเมินสถานการณ์และช่วยเหลือครอบครัวทั้งหมด พร้อมจัดทีมพยาบาลลงพื้นที่ตรวจสุขภาพ และหากจำเป็นก็จะย้ายชาวบ้านทั้ง 8 ครัวเรือน ไปพักอาศัยที่อาคารเอนกประสงค์ ของเทศบาลตำบลป่าก่อดำ เป็นการชั่วคราว ขณะเดียวกัน ได้มีการแจกจ่ายหน้ากากอนามัยแก่ชาวบ้านพื้นที่หมู่บ้านป่าก่อดำใหม่ หมู่ 12 ซึ่งอยู่ห่างจากบ่อขยะประมาณ 2 กิโลเมตร เพื่อใช้ป้องกันฝุ่นและควันที่ลอยไปถึงพื้นที่ด้วย

จังหวัดแพร่    

สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดแพร่ ปฏิบัติการฉีดพ่นละอองน้ำเพื่อบรรเทาปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็กและเพิ่มความชื้นในอากาศเป็นประจำทุกวัน โดยได้รับการสนับสนุนรถหุ่นยนต์ดับเพลิงแรงดันสูงควบคุมระยะไกล จากศูนย์ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเขต 15 เชียงราย และได้รับการสนับสนุนรถน้ำดับเพลิงพร้อมเจ้าหน้าที่จากเทศบาลเมืองแพร่ กองพันทหารม้าที่ 12 แขวงทางหลวงแพร่ แขวงทางหลวงชนบท อบจ.แพร่ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ทุกแห่งร่วมปฏิบัติการอย่างต่อเนื่อง

จังหวัดแม่ฮ่องสอน

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แขวงทางหลวงแม่ฮ่องสอน แขวงทางหลวงชนบทแม่ฮ่องสอน ท่าอากาศยานแม่ฮ่องสอน  ดำเนินการจัดรถบรรทุกน้ำฉีดพ่นละอองน้ำเพื่อลดฝุ่นละอองและเพิ่มความชื่นในอากาศ ในเขตพื้นที่รับผิดชอบ ตามแผนปฏิบัติงานเพื่อบรรเทาและลดผลกระทบจากฝุ่นละอองในพื้นที่ จ. แม่ฮ่องสอน

จังหวัดเชียงใหม่

– สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดเชียงใหม่ และศูนย์ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย เขต 9 พิษณุโลก องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดเชียงใหม่ ได้ดำเนินการฉีดพ่นละอองน้ำเพื่อสร้างความชุ่มชื้นและลดฝุ่นละอองในอากาศ รวมถึงฉีดล้างทำความสะอาดถนนในพื้นที่รับผิดชอบ ตามมาตรการป้องกันและแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองเกินค่ามาตรฐานเป็นประจำทุกวัน

– จังหวัดเชียงใหม่ ได้จัดทำแผนการบริหารจัดการพื้นที่เกษตรหลังช่วงห้ามเผา ในพื้นที่ 21 อำเภอ ตั้งแต่วันที่ 2 – 18 พฤษภาคม 2562 ทั้งนี้ได้มีการเฝ้าระวังและประเมินสถานการณ์และผลกระทบอย่างต่อเนื่อง

จังหวัดลำพูน

– สถานีควบคุมไฟป่าผาเมือง – ลำพูน สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 16 (เชียงใหม่) เจ้าหน้าที่ลาดตระเวนตรวจหาไฟ พบไฟ 1 จุด บริเวณดอยบวบ ปสง.ป่าเหมืองจี้ – สันป่าสัก หมู่ที่ 2 บ้านเหมืองลึก ตำบลทาทุ่งหลวง อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน พื้นที่เสียหาย 52 ไร่ สาเหตุมาจากหาของป่า

– เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2562 ได้เกิดจุดความร้อนขึ้นในพื้นที่ อำเภอเมืองลำพูน จำนวน 3 จุด ในพื้นที่ตำบลศรีบัวบาน หมู่ที่ 8 ต่อเนื่องหมู่ที่ 9 เขตติดต่ออำเภอแม่ทา เป็นพื้นที่ดอยสูง และหมู่ที่ 5 เป็นพื้นที่ทางการเกษตร อำเภอได้ประสาน กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน จิตอาสา อาสาสมัครดับไฟ ได้เข้าสกัดดับไฟดับลงหมดทุกจุดแล้วเป็นที่เรียบร้อย

จังหวัดน่าน

– สถานีควบคุมไฟป่าศรีน่าน สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ ที่ 13 (แพร่) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้ดำเนินการ ออกประชาสัมพันธ์เคลื่อนที่ให้ความรู้เรื่องไฟป่า แจกสื่อประชาสัมพันธ์ไฟป่าและสอบถามถึงสถานการณ์ไฟป่าและผลกระทบของไฟป่าระหว่างปี 2561 และ ปี 2562 บ้านศรีษะเกษ หมู่ที่ 11 ตำบลศรีษะเกษ อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน เหตุการณ์ทั่วไปปกติ ไม่พบไฟไหม้ในเขตพื้นที่รับผิดชอบ

– สถานีควบคุมไฟป่าดอยภูคา สบอ.13 (แพร่) ปฏิบัติงานตามภารกิจโดยเจ้าหน้าที่สถานีฯ ตรวจลาดตระเวนป้องกันไฟป่าและหมอกควัน ท้องที่รับผิดชอบ อ.ปัว อ.บ่อเกลือ อ.ท่าวังผา อ.เชียงกลาง จ.น่าน ผลปรากฏไม่พบเหตุไฟป่าเกิดขึ้นแต่อย่างใด

– กกล.รส.จว.น.น. โดย หมู่.รส.ที่๓ มว.รส.ที่๒ ร้อย.รส.ที่๑ มทบ.๓๘ (อ.ภูเพียง) ร่วมกับฝ่ายความมั่นคง อ.ภูเพียงและ อบต.ท่าน้าว ร่วมกันเข้าดับไฟป่า บริเวณป่าชุมชนทหาร ต.ท่าน้าว อ.ภูเพียงฯ ผลการปฏิบัติสามารถดับไฟป่าไว้ได้แล้ว พร้อมจัดเจ้าหน้าที่เฝ้าระวังไม่ให้ เกิดไปป่าในพื้นที่อีก

 

​