ก่อน-ระหว่าง-หลัง ฉีดวัคซีนโควิด ต้องปฏิบัติตัวอย่างไร เช็ก!

ฉีดวัคซีน
Lillian SUWANRUMPHA / AFP

ข้อปฏิบัติก่อน-ระหว่าง-หลัง เข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด คุณหมอแนะประเภทอาหาร เครื่องดื่ม หรือยา กิน-งด รวมถึงสิ่งควรหรือไม่ควรกระทำก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน

จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19) ที่ทวีความรุนแรงอย่างต่อเนื่อง ทำให้หลายคนเริ่มตื่นตัวในการหาช่องทางเพื่อเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันโควิดมากขึ้น เพื่อป้องกันตนเองและคนรอบข้างให้ได้มากที่สุด

“ประชาชาติธุรกิจ” รวบรวมข้อมูลคำแนะนำว่าก่อนฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด ทั้งก่อนฉีด ระหว่างฉีด และหลังฉีด รวมถึงการเลือกรับประทานเครื่องดื่ม หรือยา ก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน จากศูนย์อายุรกรรม โรงพยาบาลนครธน ดังนี้

ก่อนเข้ารับวัคซีนโควิด

  • กรุณานำบัตรประชาชนมา add line หมอพร้อม และแสดงภาพหน้าจอการนัดหมายฉีดวัคซีนต่อเจ้าหน้าที่
  • ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย พักผ่อนให้เพียงพอ งดการออกกำลังกายหนักกว่าปกติ ในวันก่อนมาฉีดวัคซีน
  • ดื่มเครื่องดื่มที่มีกาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ ได้ตามปกติ แต่งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ในวันที่มาฉีดวัคซีน
  • สวมเสื้อที่สะดวกต่อการฉีดวัคซีน
  • ต้องไม่มีอาการไข้ หรือเจ็บป่วยในวันที่มาฉีดวัคซีน
  • วันที่มาฉีดวัคซีน รับประทานอาหารและยาประจำตัว ได้ตามปกติ งดยาไมเกรน กลุ่ม Cafergot, Relpax
  • ผู้มีโรคความดันโลหิตสูง ให้ทานยาที่รักษาความดันโลหิต ก่อนมารับวัคซีน
  • ผู้ที่มีโรคประจำตัวที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง ต้องทานยากดภูมิ หรือยาเคมีบำบัด หรือได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ ที่ไม่ได้รักษาที่ รพ.นครธน ให้ขอใบรับรองแพทย์ที่ทำการรักษา ว่าสามารถรับวัคซีนได้และนำมาในวันที่มาฉีดวัคซีน
  • ผู้ที่ทานยาต้านการแข็งตัวของเลือด ให้ทานยาได้ตามปกติ และแจ้งพยาบาลทราบ ว่าท่านรับประทานยาชนิดใด กรณีที่ท่านทานยาต้านการแข็งตัวของเลือดชนิด warfarin ให้นำผลตรวจ INR ภายใน 1 สัปดาห์ (ซึ่งผลตรวจต้องน้อยกว่า 4 จึงจะฉีดวัคซีนได้) หรือขอใบรับรองแพทย์ที่ทำการรักษา ว่าสามารถรับวัคซีนได้และนำมาในวันที่มาฉีดวัคซีน
  • หลังฉีดวัคซีน ต้องพักสังเกตอาการ 30 นาที เมื่อกลับบ้าน ให้งดออกกำลังกายหนัก หากมีอาการไข้ หรือปวดเมื่อยตามตัว ให้ทาน พาราเซตามอล 500 มิลลิกรัม ครั้งละ 1 เม็ด ทานซ้ำได้ทุก 6 ชั่วโมง หากมีอาการข้างเคียงที่รุนแรง ให้ติดต่อโรงพยาบาลใกล้บ้าน หรือสายด่วน 1669

ระหว่างขณะเข้ารับวัคซีนโควิด

  • เมื่อถึงวันนัดหมายควรไปถึงสถานที่ฉีดก่อนเวลาอย่างน้อย 30 นาที เตรียมบัตรประชาชน ข้อมูลสุขภาพ ข้อมูลการลงทะเบียนผ่านไลน์ “หมอพร้อม” ในโทรศัพท์มือถือ
  • สวมเสื้อที่สะดวกก่อนการฉีดวัคซีน และฉีดแขนข้างที่ไม่ค่อยถนัด
  • วัดอุณหภูมิร่างกายและความดันโลหิตก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน
  • หากมีโรคประจำตัว หรือรับประทานยาประจำตัว โดยเฉพาะยากดภูมิหรือยาที่มีผลทำให้หลอดเลือดหดตัว เช่น ยารักษาโรคไมเกรน กลุ่ม ergotarmine ควรปรึกษาแพทย์หรือแจ้งพยาบาลก่อนรับวัคซีน

หลังรับวัคซีนโควิด

  • สังเกตอาการข้างเคียงที่โรงพยาบาล 30 นาที ก่อนกลับบ้าน หากมีอาการผิดปกติ เช่น แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ให้รีบแจ้งพยาบาลหรือแพทย์ทันที
  • หลังฉีด 2 วัน อย่าใช้แขนข้างที่ฉีด อย่าเกร็ง หรือยกของหนัก
  • ถ้ามีไข้ หรือปวดเมื่อยมากทนไม่ไหว สามารถทานพาราเซตามอลขนาด 500 มิลลิกรัม ครั้งละหนึ่งเม็ด สามารถทานซ้ำได้ถ้าจำเป็นโดยเว้นระยะเวลาห่าง 6 ชั่วโมง
  • เมื่อกลับบ้านแล้วควรประเมินอาการตัวเองต่อเนื่องอีก 48-72 ชั่วโมง บางรายอาจพบผลข้างเคียงเกิดขึ้น โดยส่วนใหญ่จะเป็นผลข้างเคียงเฉพาะที่ เช่น อาการปวด บวม บริเวณที่ฉีด และผลข้างเคียงที่ไม่รุนแรง เช่น ไข้ต่ำ ๆ เมื่อยล้า หรือมีลมพิษ ซึ่งหลังจากได้รับวัคซีนครึ่งชั่วโมง-2 ชั่วโมง อาการจะค่อยๆ ลดลง แต่ถ้าไข้ขึ้นสูงมาก แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด ควรกลับไปโรงพยาบาล หรือโทร. 1669 เพื่อประเมินอาการทันที

ข้อปฏิบัติดังกล่าว ถือเป็นแนวทางที่ควรทำตามอย่างเคร่งครัด เพื่อลดผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนโควิด-19 ทั้งนี้ หลังจากได้วัคซีนเข็มแรกควรเตรียมตัวสำหรับการนัดหมายฉีดวัคซีนเข็มที่สอง และทุกคนยังคงต้องสวมหน้ากาก รักษาระยะห่าง และล้างมือ ทั้งก่อนระหว่างและหลังการฉีดวัคซีน