ก่อนจะถึงการเลือกตั้งนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด (นายก อบจ.) และสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัด (ส.อบจ.) ในวันที่ 20 ธ.ค. 2563 ซึ่งเป็นการเลือกตั้งครั้งแรกในรอบ 7-8 ปี “ประชาชาติธุรกิจ” พาผู้อ่านไปทำความรู้จักกับความหมายของ “การปกครองส่วนท้องถิ่น” รวมถึง “หน้าที่และอำนาจขององคืกรปกครองส่วนท้องถิ่น” ซึ่งมีบทบาทสำคัญกับชีวิตประจำวันของทุกคนเป็นอย่างมาก
ความหมาย “การปกครองส่วนท้องถิ่น”
การปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นการที่รัฐบาลกระจายอำนาจให้ประชาชนในท้องถิ่นได้มีส่วนร่วมในการปกครองตนเองภายใต้บทบัญญัติของกฎหมาย เพื่อให้สามารถแก้ไขปัญหาและสนองตอบต่อความต้องการของชุมชนได้สะดวก รวดเร็ว และตรงกับความประสงค์ของชุมชนนั้น โดยมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นกลไกในการทำหน้าที่แทนรัฐบาล การใช้อำนาจดังกล่าวจะต้องเป็นไปอย่างถูกต้องตรงตามเจตนารมณ์ รวมทั้งก่อให้เกิดผลในลักษณะที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนและท้องถิ่น
ประชาชนผู้เป็นเจ้าของอำนาจ จะเป็นผู้กำหนดผู้แทนหรือตัวบุคคลเข้าดำรงตำแหน่งต่าง ๆ เช่น ผู้บริหารท้องถิ่นหรือสมาชิกสภาท้องถิ่น ซึ่งผู้แทนจะต้องเป็นผู้มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในเขตองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่สมัครรับเลือกตั้ง และได้รับการเลือกตั้งจากประชาชนในท้องถิ่นนั้น
หน้าที่และอำนาจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
- รักษาความสงบเรียบร้อยในชุมชน
- จัดให้มีน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค และการเกษตร
- จัดให้มีและบำรุงรักษาทางน้ำและทางบก
- การรักษาความสะอาดของถนน ทางเดิน ทางน้ำและที่สาธารณะ รวมทั้งการกำจัดมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
- คุ้มครอง ดูแล และบำรุงรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- บำรุงและส่งเสริมการประกอบอาชีพของราษฎร
- ส่งเสริมการพัฒนาสตรี เด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุ และคนพิการ
- การศึกษาอบรม และสุขอนามัยของประชาชน
- บำรุงศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่น