สุขภาพดีกับรามาฯ อ.พญ.รพีพรรณ รัตนวงศ์นรา มอร์ด
วัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ 2019 หรือวัคซีนป้องกันโควิด-19 นั้น คาดว่าจะเป็นการทำให้การระบาดใหญ่สงบลง และมีบริษัทยาผู้ผลิตวัคซีนจากหลายแห่งทั่วโลก สามารถติดตามความคืบหน้าได้จากเว็บไซต์ขององค์การอนามัยโลก
จำนวนเข็มของการรับวัคซีนจะขึ้นอยู่กับ วัคซีนที่ได้รับ วัคซีนที่ผลิตในขณะนี้บางชนิดจะให้ฉีดเพียงครั้งเดียว แต่ส่วนใหญ่จะให้ฉีด 2 ครั้ง โดยครั้งที่ 2 จะกำหนดไว้ประมาณ 3-4 สัปดาห์หลังจากได้รับวัคซีนครั้งแรก การฉีดวัคซีนจะทำให้ภูมิคุ้มกันของร่างกายสูงเพียงพอที่จะทำให้ไม่เกิดโรค หรือถ้าเกิดโรคก็จะไม่รุนแรงเท่าผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีน
- ด่วน ! วอยซ์ ทีวี ประกาศปิดกิจการทุกแพลตฟอร์ม เลิกจ้าง 100 กว่าคน
- NETA X ขาย มิ.ย.นี้ ราคาไม่เกิน 1 ล้านบาท หลัง MOU สรรพสามิต
- ลูกแม่ค้าขายผัก-พ่อขับแท็กซี่ สู่เก้าอี้ “ปลัดพลังงาน” บทพิสูจน์ชีวิต “ดร.ประเสริฐ สินสุขประเสริฐ”
โดยทั่วไปการพัฒนาวัคซีนอาจใช้เวลาหลายปี อาจถึงหลายสิบปี แต่เนื่องด้วยความรุนแรงของสถานการณ์การระบาดใหญ่ของโควิด-19 นั้น มีการอนุญาตให้มีการพัฒนาอย่างเร่งด่วน และมีวัคซีนที่ได้รับการยอมรับให้ใช้เพิ่มมากขึ้น มาทำความรู้จักการพัฒนาในแต่ละระยะกันค่ะ
ระยะพรีคลินิก : ทดสอบในห้องปฏิบัติการและสัตว์ทดลอง เช่น หนู โดยจะผ่านระยะนี้ไปได้หากมีผลการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันดี และพบว่าปลอดภัยกับสัตว์ทดลอง
ระยะคลินิกระดับ 1 : ระยะนี้มักใช้คนที่สุขภาพดีอายุ 18-55 ปี น้อยกว่าร้อยคนทดสอบความปลอดภัยของปริมาณวัคซีนในระดับต่าง ๆ โดยอาสาสมัครคนแรก ๆ จะได้ปริมาณวัคซีนต่ำก่อน เมื่อพบว่าปลอดภัย อาสาสมัครคนหลัง ๆ ก็จะได้วัคซีนปริมาณมากขึ้น จนทราบปริมาณวัคซีนที่เหมาะสม โดยมีการติดตามอาสาสมัครอย่างใกล้ชิดผ่านคณะกรรมการกำกับดูแล
ระยะคลินิกระดับ 2 : เป็นระยะที่ใช้อาสาสมัครมากขึ้นหลายร้อยคน เพื่อดูความปลอดภัยและระดับภูมิคุ้มกันว่าถึงหรือไม่
ระยะคลินิกระดับ 3 : เป็นระยะที่ทดสอบว่าวัคซีนสามารถใช้ป้องกันโรคได้หรือไม่ โดยมีการทดลองแบบอำพราง (blinded study) หมายถึง อาสาสมัครบางส่วนจะได้รับวัคซีนจริง บางส่วนได้รับวัคซีนหลอก หรือวัคซีนโรคอื่น หลังจากติดตามอาสาสมัครไประยะหนึ่ง หากมีอาการผิดปกติจะนำมาทดสอบว่าเป็นโรคหรือไม่ เพื่อที่จะดูประสิทธิภาพของวัคซีนว่าสามารถป้องกันโรคได้มากน้อยเท่าใดในกลุ่มที่ได้รับวัคซีนจริงเทียบกับอีกกลุ่ม
สำหรับการพัฒนาวัคซีนโควิด-19 นั้น มีการรวมระยะคลินิกทั้ง 3 ให้ต่อเนื่องโดยไม่ต้องทำเอกสารยุ่งยากซับซ้อนระหว่างรอแต่ละขั้น และยังมีการใช้องค์ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาวัคซีนของโคโรน่าไวรัสตัวอื่นที่เคยมีการระบาดก่อนหน้านี้ คือ เมอร์ส-โควี (MERS-CoV) และซาร์ส-โควี-1 (SARS-CoV-1) ทำให้พัฒนาได้อย่างรวดเร็วมากขึ้น ส่งผลให้เรามีวัคซีนป้องกันโควิด-19 ใช้ในเวลาเพียงไม่ถึง 1 ปีหลังเกิดโรคระบาด
หมายเหตุ : อ.พญ.รพีพรรณ รัตนวงศ์นรา มอร์ด สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล