รายได้จากการจัดเก็บภาษีที่ลดลงของรัฐบาลทั่วโลกเป็นผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด ทำให้แต่ละประเทศต้องเร่งแก้และแสวงหาช่องทางสร้างรายได้เพิ่ม แม้แต่ประเทศมหาอำนาจอย่าง “จีน” ก็เผชิญปัญหาดังกล่าว โดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นของจีนหลายแห่งใช้วิธีการขายที่ดินของรัฐ และกระตุ้นภาคอสังหาริมทรัพย์ เพื่อหารายได้สำหรับรักษาสภาพคล่องของภาครัฐ
นิกเคอิ เอเชีย รายงานว่า ผลกระทบจากวิกฤตโรคระบาดส่งผลให้จีนดำเนินนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจ โดยเฉพาะการลดอัตราภาษีเพื่อกระตุ้นการบริโภคแต่มาตรการดังกล่าวส่งผลให้รายได้จากการจัดเก็บภาษีลดลง โดยในปี 2020 รัฐบาลจีนมีรายได้จากภาษีรวม 15.43 ล้านล้านหยวน ลดลงราว 2.3% จากปีก่อนหน้า นับเป็นครั้งแรกในรอบ 44 ปีที่รายได้จากภาษีของจีนลดลง ด้วยเหตุนี้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นของจีนหลายแห่งจึงขายที่ดิน
- รู้ไหม ? 31 มณฑลจีน ชอบสินค้าอะไรของไทย
- ทำฟันประกันสังคม ไม่ต้องสำรองจ่าย เดือน มี.ค. 67 ยอด 169 ล้านบาท
- ด่วน ! วอยซ์ ทีวี ประกาศปิดกิจการทุกแพลตฟอร์ม เลิกจ้าง 100 กว่าคน
โดยปีที่ผ่านมาพบว่าทางการจีนมีรายได้จากการขายที่ดินรวม 8.41 ล้านล้านหยวน เพิ่มขึ้นจากปี 2019 ถึง 16% และเม็ดเงินดังกล่าวคิดเป็นสัดส่วนสูงถึง 55% เมื่อเทียบกับรายได้จากภาษีมูลค่าเพิ่มและภาษีเงินได้นิติบุคคลรวมกัน
ทั้งนี้ ผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์ประเภทคอนโดมิเนียมเป็นกลุ่มลูกค้าหลักที่ซื้อที่ดินจากภาครัฐ ซึ่งหน่วยงานท้องถิ่นยังจัดเก็บภาษีที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ได้เพิ่มเติมด้วย โดยรายได้จากภาษีดังกล่าวมีสัดส่วนสูงราว 25% ของรายได้ท้องถิ่น ทั้งนี้ เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 ในจีนที่คลี่คลายลงไป ส่งผลให้ตลาดอสังหาริมทรัพย์จีนกลับมาฟื้นตัวอีกครั้ง และยอดขายคอนโดฯขยับขึ้นอย่างต่อเนื่องในหลายพื้นที่
โดยในหลายเมืองใหญ่ของจีน พบว่าท้องถิ่นมีรายได้จากการขายที่ดินเพิ่มขึ้นในปีที่ผ่านมา อย่างเทศบาล “ปักกิ่ง” ที่มีรายได้จากการขายที่ดินเพิ่มขึ้น 15% ขณะที่เซี่ยงไฮ้ กว่างโจว และเสิ่นเจิ้น มีรายได้จากการขายที่ดินเพิ่มขึ้นถึง 50%
แต่บางท้องถิ่นไม่สำเร็จในการขายที่ดิน เช่น เทียนจิน และเจิ้งโจว ที่ความต้องการซื้ออสังหาริมทรัพย์ยังไม่ฟื้น โดยการประมูลที่ดินในเทียนจินเดือน พ.ย. 2020 ไม่มีผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์เข้าร่วมประมูลแม้แต่รายเดียว ส่งผลให้เทียนจินต้องประสบปัญหาขาดแคลนงบประมาณกว่า 40% ในปีที่ผ่านมา
การขาดรายได้ยังส่งผลกระทบต่อความสามารถในการชำระหนี้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นด้วย เนื่องจากปีที่ผ่านมาหลายพื้นที่เพิ่มการออกพันธบัตรชนิดพิเศษ สำหรับการลงทุนก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานเพื่อผลักดันการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ โดยมีการออกพันธบัตรพิเศษรวมสูงถึง 3.75 ล้านล้านหยวน เพิ่มจากปี 2019 ถึง 1.6 ล้านล้านหยวน
นักวิเคราะห์จากสถาบันอีเฮาส์ ไชน่า อาร์แอนด์ดีระบุว่า หากการขายที่ดินไม่มีประสิทธิภาพเพียงพออาจกระทบต่อการจัดการหนี้สินของท้องถิ่น เนื่องจากปัจจุบันงบฯที่ท้องถิ่นใช้ชำระคืนพันธบัตรถึง 90% เป็นรายได้จากการขายที่ดิน ซึ่งหากไม่มีรายได้ก็เสี่ยงที่รัฐบาลต้องแบกรับหนี้ นอกจากนี้ หลายพื้นที่ของจีนพยายามผ่อนคลายระเบียบผู้พักอาศัย เพื่อดึงดูดแรงงานต่างถิ่นให้ย้ายเข้ามาในพื้นที่มากขึ้น และช่วยกระตุ้นตลาดอสังหาริมทรัพย์ในพื้นที่ รวมทั้งฟื้นเศรษฐกิจ
