บทบาท ‘ซิโนฟาร์ม’ ที่เป็นมากกว่าวัคซีน

วัคซีนโควิด-19 ของบริษัท “ไชน่า เนชั่นแนล ฟาร์มาซูติคอล กรุ๊ป คอร์ป” หรือ “ซิโนฟาร์ม” จากจีน เป็นหนึ่งในวัคซีนที่มาแรง หลังได้จดทะเบียนให้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน โดยองค์การอนามัยโลก

แชนเนล นิวส์ เอเชีย รายงานว่า บทบาทของ “ซิโนฟาร์ม” ไม่ได้เป็นเพียงวัคซีนต้านโควิด-19 เท่านั้น แต่ยังกลายเป็น “วัคซีนทางการทูต” ของจีน โดยทางการได้ส่งออกวัคซีนซิโนฟาร์ม รวมถึง “ซิโนแวค” ไปยัง 80 ประเทศ โดยได้บริจาควัคซีนฟรีไปยังประเทศกำลังพัฒนามากถึง 53 ประเทศ พร้อมกับจำหน่ายให้กับ 27 ประเทศรายได้ปานกลาง โดยวัคซีนส่วนใหญ่ที่ได้ส่งออกไปคือซิโนฟาร์ม

ทั้งนี้ จีนถือเป็นประเทศที่ส่งออกวัคซีนไปยังต่างประเทศได้อย่างรวดเร็ว เมื่อเทียบกับทางตะวันตก ซึ่งได้มุ่งเน้นการผลิตและฉีดวัคซีนภายในประเทศของตนเองก่อนส่งออก ซึ่งการ “กักตุน” วัคซีนของชาติตะวันตก ได้เปิดช่องให้จีนส่งออกวัคซีนไปยังประเทศยากจน ที่วัคซีนขาดแคลน

ก่อนหน้านี้ “สี จิ้นผิง” ประธานาธิบดีจีนเคยระบุว่า จะส่งออกวัคซีนของจีนเพื่อประโยชน์ของทั่วโลก แต่ยุทธศาสตร์ “วัคซีนทางการทูต” ของจีน ชัดเจนว่าเพื่อเป็นการสนับสนุน “พันธมิตร” ของตนเอง ประเทศที่จีนได้บริจาควัคซีนไปเกือบทั้งหมดนั้น อยู่ภายใต้โครงการเส้นทางสายไหมแห่งศตวรรษที่ 21 ซึ่งเป็นการไปสร้างโครงสร้างพื้นฐานในประเทศกำลังพัฒนาของจีน และถูกมองว่าเป็นการสร้างหนี้ให้หลายประเทศที่รายได้ต่ำ

การบริจาควัคซีนไปยังประเทศเหล่านี้ ก็ยิ่งมองได้อีกว่าเป็นการ “ซ้ำเติม” สร้างหนี้ให้ประเทศเหล่านี้ติดหนี้จีนเพิ่มเข้าไปอีก

ขณะเดียวกัน บางประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่ฉีดวัคซีนซิโนฟาร์มกำลังเผชิญกับการที่โควิด-19 กลับมาระบาดอีกครั้ง อย่างหมู่เกาะเซเชลส์, บาห์เรนและมองโกเลีย

สำหรับหมู่เกาะเซเชลส์ นำเข้าวัคซีนซิโนฟาร์มมากถึง 57% จากวัคซีนทั้งหมด และได้ฉีดวัคซีนให้กับประชากรในประเทศครบโดสแล้วถึง 60% ซึ่งพบว่า 1 ใน 3 ของผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19 ได้รับการฉีดวัคซีนครบโดสแล้ว ส่วนสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์และบาห์เรน ได้เริ่มโครงการฉีดวัคซีนโดสที่ 3 ให้กับประชาชนที่ฉีดวัคซีนซิโนฟาร์มครบโดสแล้วเกิน 6 เดือน และมีทางเลือกให้ฉีดวัคซีนของ “ไฟเซอร์” ได้ด้วย ซึ่งทำให้มองได้ว่า ทั้ง 2 ประเทศอาจไม่เชื่อมั่นในประสิทธิภาพของซิโนฟาร์มมากพอ

อย่างไรก็ดี บาห์เรนยังคงเชื่อมั่นในประสิทธิภาพของวัคซีนซิโนฟาร์ม โดยระบุว่าผู้ป่วยจากโควิดมากกว่า 90% คือคนที่ยังไม่ได้รับการฉีดวัคซีน ขณะที่มองโกเลียกล่าวว่า พบผู้ติดเชื้อเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากยกเลิกล็อกดาวน์ ไม่ใช่ปัญหาของประสิทธิภาพวัคซีน

ขณะที่ทางการอียิปต์เคยสั่งซื้อวัคซีนซิโนฟาร์ม 40 ล้านโดสเมื่อเดือนม.ค. ที่ผ่านมา แต่ทว่ามีวัคซีนเพียงส่วนน้อยที่ส่งมาเมื่อเดือนเม.ษ. เนื่องจากปัญหาด้านการผลิต ทำให้เกิดความกังวลอีกด้านว่าบริษัทจะสามารถผลิตวัคซีนตามความต้องการของต่างประเทศได้หรือไม่