หุ้น-การเงิน

เป็นหนี้ท่วมหัวแล้วจะออมเงินได้อย่างไร

หนี้เรื้อรัง
บทความโดย "ณิชาภา เลี้ยงบุตร" 
CFP®,IP สมาคมนักวางแผนการเงินไทย

วันที่ 11 ธันวาคม 2566 แค่ได้ยินคำว่า “ออมเงิน” หลายคนก็คงร้องโอ๊ย โดยเฉพาะคนที่มีหนี้สินเกินตัว บางคนมีทั้งหนี้บ้าน หนี้รถ หนี้บัตรเครดิต หนี้นอกระบบ หนี้ยืมเงินเพื่อน หนี้ครอบครัว

สาเหตุของหนี้ส่วนใหญ่มักมาจากพฤติกรรมการใช้จ่าย “ที่ไม่จำเป็น” ซึ่งมักมีเหตุผลมาสนับสนุนการจ่ายเสมอ เช่น “ของมันต้องมี” “เดี๋ยวคุยกับเพื่อนไม่รู้เรื่อง” “ให้รางวัลตัวเอง” “ผ่อน 0%” “ของมัน Sale อยู่ ถ้าไม่ซื้อตอนนี้เสียดายแย่” และวลีฮิตสำหรับยุคนี้คือ “ช้อปดีมีคืน” ที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลเพื่อนำไปลดหย่อนภาษี ซึ่งมาตรการนี้ช่วยกระตุ้นการใช้จ่ายได้ดี

หลายคนอาจบอกว่าหนี้เยอะไม่มีเหลือให้เก็บออม แต่หากพิจารณาดี ๆ แล้วอาจจะมีเงินเหลือก็ได้ โดยเริ่มจากการทำงบกระแสเงินสด (บัญชีรายรับรายจ่าย) และงบดุล (บัญชีทรัพย์สินหนี้สิน) เพื่อดูพฤติกรรมการใช้จ่าย

ลดรายจ่ายที่เป็นค่าความสุข เช่น ลดทานอาหารนอกบ้าน หยุดช็อปปิ้งกระเป๋า รองเท้า เสื้อผ้า ของสิ้นเปลือง ลดค่าชา/กาแฟ ซึ่งจะส่งผลให้มีเงินเหลือไปเก็บออมได้ไม่มากก็น้อย โดยอาจเริ่มจากเก็บออมเป็นเงินสำรองสภาพคล่อง ให้เพียงพอกับค่าใช้จ่ายอย่างน้อย 3-6 เดือน เพื่อสำหรับกรณีฉุกเฉินหรือเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิด

เช่น เจ็บป่วย อุบัติเหตุ ตกงาน คนในครอบครัวจำเป็นต้องใช้เงินหรือเกิดโรคระบาดอย่างโควิด จากนั้นค่อยเริ่มลงทุนกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ กองทุนรวม เพื่อเตรียมสำหรับเกษียณ

ข้อดีของกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ คือ สร้างวินัยในการออม โดยจะถูกหักจากเงินเดือนอัตโนมัติ มีเงินเก็บไว้ใช้หลังเกษียณ ได้เงินสมทบจากนายจ้าง และนำเงินสะสมไปลดหย่อนภาษีได้ โดยตัวเลขในงบดังกล่าวสามารถนำมาวิเคราะห์สุขภาพทางการเงินได้ ดังนี้

อ้ตราส่วน สูตรคำนวณ เกณฑ์มาตรฐาน
อัตราส่วนสภาพคล่องพื้นฐาน สินทรัพย์สภาพคล่อง/ค่าใช้จ่ายรวม 3-6 เดือน
อัตราส่วนหนี้สินต่อสินทรัพย์ หนี้สินรวม/สินทรัพย์รวม < 50%
อัตราส่วนการชำระหนี้สิน เงินชำระหนี้/รายรับรวม < 35-45%
อัตราส่วนการออมและลงทุน (เงินออม+เงินลงทุน+เงินคงเหลือ)/รายได้รวม >10%

 

คนเป็นหนี้ท่วมหัวไม่ได้เป็นคนสิ้นไร้ไม้ตอกหาทางออกไม่ได้ การแก้ไขหนี้จะต้องใช้ความพยายาม ความตั้งใจและมีวินัย ทุกคนมีโอกาสเป็นหนี้ได้ เพียงแต่เมื่อเป็นหนี้แล้วอย่าจมกับปัญหา

อ้างอิง : หลักสูตรวางแผนการเงิน ชุดวิชาที่ 1 พื้นฐานการวางแผนการเงิน