ต่างประเทศ

สหรัฐเจอบอลลูนสอดแนม อาจสะเทือนแผนเยือนจีน เชิญ สี จิ้นผิง ร่วมประชุมเอเปก

สหรัฐพบบอลลูนจีน
Chase Doak/ via REUTERS

กระทรวงกลาโหมสหรัฐเผยว่าพบบอลลูนสอดแนมของจีนเหนือน่านฟ้าสหรัฐ และกำลังติดตามเฝ้าระวังอยู่ ส่งผลให้เกิดการเรียกร้องให้รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐล้มเลิกกำหนดการที่จะเดินทางเยือนจีนเพื่อเชิญ สี จิ้นผิง ร่วมประชุมเอเปก

วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2566 ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐอเมริกา ซึ่งตรงกับวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ตามเวลาประเทศไทย   สำนักข่าว Reuters รายงานว่า กระทรวงกลาโหมสหรัฐอเมริกาพบบอลลูนสอดแนมต้องสงสัยว่าเป็นของจีนบินอยู่เหนือน่านฟ้าทางตะวันตกของสหรัฐอเมริกามา 2-3 วันแล้ว และหน่วยปฏิบัติการพิเศษของสหรัฐกำลังติดตามเฝ้าระวังอยู่   

เจ้าหน้าที่ทางการสหรัฐเผยว่า ทางสหรัฐเตรียมการรับมือโดยมีการระดมยุทโธปกรณ์ซึ่งรวมถึงเครื่องบินขับไล่ F-22 และพิจารณาจะยิงบอลลูนที่อยู่เหนือน่านฟ้ารัฐมอนทานาตามคำสั่งของประธานาธิบดีโจ ไบเดน แต่ก็ยังไม่ได้ยิง เพราะเจ้าหน้าที่ระดับสูงของกระทรวงกลาโหมให้คำแนะนำต่อไบเดนว่า เกรงว่าหากยิงบอลลูนแล้วเศษซากบอลลูนอาจเป็นภัยคุกคามต่อความปลอดภัย 

เจ้าหน้าที่ทางการสหรัฐกล่าวว่า เส้นทางการบินในขณะนี้สามารถจะนำบอลลูนไปยังจุดที่ละเอียดอ่อนหลายแห่ง แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดว่าที่ใดบ้าง อย่างไรก็ตาม บางสถานที่สำคัญ สื่อและประชาชนสามารถคาดเดาได้เองจากที่ตั้งก็คือ ฐานทัพอากาศมาล์มสตรอมในรัฐมอนทานา ซึ่งเป็นที่สถานที่เก็บขีปนาวุธข้ามทวีป (อาวุธนิวเคลียร์) ประมาณ 150 ลูก

Reuters มองว่า เหตุการณ์นี้สะท้อนว่ารัฐบาลจีนกับรัฐบาลสหรัฐเต็มใจที่จะสอดแนมกันและกัน ท่ามกลางความตึงเครียดที่เพิ่มขึ้นระหว่างทั้งสองชาติมหาอำนาจ

พันเอกแพทริก ไรเดอร์ (Patrick Ryder) โฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐบอกกับผู้สื่อข่าวว่า หน่วยปฏิบัติการพิเศษของสหรัฐกำลังติดตามบอลลูนดังกล่าว ซึ่งขณะนี้บอลลูนลอยอยู่ที่ระดับความสูงเหนือการจราจรทางอากาศเชิงพาณิชย์ และไม่ก่อให้เกิดภัยคุกคามทางทหาร หรือทางกายภาพต่อผู้คนบนพื้นดิน

ทั้งนี้ เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นก่อนที่ แอนโทนี บลิงเคน (Antony Blinken) รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐเดินทางเยือนจีนเพียงไม่กี่วัน 

แอนโทนี บลิงเคน มีกำหนดการจะเดินทางไปยังประเทศจีนในสัปดาห์หน้า เพื่อหารือเกี่ยวกับการเชิญประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน เข้าร่วมประชุมเอเปกที่สหรัฐอเมริกาเป็นเจ้าภาพในเดือนพฤศจิกายน 2566 ทั้งนี้ ยังไม่แน่ชัดว่าการพบบอลลูนสอดแนมดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อแผนการหรือไม่ อย่างไร 

Reuters ได้ติดต่อไปยังกระทรวงการต่างประเทศของจีนแล้ว แต่ทางการจีนยังไม่ได้ตอบสนองต่อคำถามในทันที  

ส่วนทางฝั่งสหรัฐ เจ้าหน้าที่กระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐได้หยิบยกประเด็นนี้ขึ้นมาหารือกับทางการจีน ผ่านช่องทางทางการทูตแล้ว 

“เราได้แจ้งให้พวกเขาทราบถึงความจริงจังของเราในการจัดการกับปัญหานี้” เจ้าหน้าที่สหรัฐกล่าว

มาร์โก รูบิโอ (Marco Rubio) วุฒิสมาชิกสหรัฐ หัวหน้าพรรครีพับลิกัน ซึ่งเป็นกรรมาธิการข่าวกรองของวุฒิสภา กล่าวว่า การพบบอลลูนสอดแนมนี้น่าตกใจ แต่ก็ไม่น่าแปลกใจ  

“ระดับการจารกรรมข้อมูลโดยรัฐบาลจีนที่มุ่งเป้ามาที่ประเทศของเรานั้นรุนแรงและไร้ยางอายมากขึ้นอย่างมากในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา” รูบิโอทวีตในทวิตเตอร์ของเขา

ขณะที่ ทอม คอตตอน (Tom Cotton) วุฒิสมาชิกจากพรรครีพับลิกันอีกคนเรียกร้องให้บลิงเคนยกเลิกแผนการเดินทางเยือนจีน

ส่วน เควิน แม็กคาร์ธี (Kevin McCarthy) ประธานสภาผู้แทนราษฎรจากพรรครีพับลิกันกล่าวว่า เขาจะขอให้การบรรยายสรุปด้านความมั่นคงแห่งชาติที่เป็นความลับสำหรับผู้นำแปดคนในรัฐสภา (Gang of Eight) เท่านั้น 

ข่าวดังกล่าวนี้เกิดขึ้นขณะที่วิลเลียม เบิร์นส์ (William Burns) ผู้อำนวยการสำนักข่าวกรอง (CIA) กำลังบรรยายที่มหาวิทยาลัยจอร์จทาวน์ ซึ่งตอนหนึ่งของการบรรยายเขาเรียกจีนว่าเป็น “ความท้าทายทางภูมิรัฐศาสตร์ที่ใหญ่ที่สุด” ที่สหรัฐกำลังเผชิญ  

ความสัมพันธ์ระหว่างจีนและสหรัฐตกต่ำลงในช่วงไม่กี่ปีมานี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจาก แนนซี เพโลซี (Nancy Pelosi) ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ ณ ขณะนั้นเดินทางเยือนไต้หวันในเดือนสิงหาคม 2565 กระตุ้นให้จีนออกมาแสดงท่าทีแข็งกร้าว โดยซ้อมรบใกล้กับเกาะไต้หวัน  

นับตั้งแต่นั้นมา รัฐบาลสหรัฐและรัฐบาลจีนพยายามสื่อสารกันบ่อยขึ้น เพื่อป้องกันไม่ให้ความสัมพันธ์แย่ลง

รวมถึงแผนการเยือนจีนของรัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ ก็เป็นส่วนหนึ่งในความพยายามรักษาสถานการณ์ไม่ให้ตึงเครียดมากไปกว่านี้