ฟาดยักษ์ใหญ่อีก แอปแท็กซี่ Didi อ่วม จีนปรับ 4หมื่นล้าน – เพิ่มกฎคุมเข้ม

Didi อ่วม
The app of Chinese ride-hailing giant Didi / REUTERS/Florence Lo

บิ๊กเทคยักษ์ใหญ่ของจีน Didi อ่วม เพิ่งถูกเช็กบิลเป็นรายล่าสุด ฐานละเมิดกฎไซเบอร์  จากนั้นทางการจีนอัพกฎคุมเข้มแพลตฟอร์ม

วันที่ 22 กรกฎาคม 2565 สำนักข่าว รอยเตอร์ รายงานว่า กระทรวงคมนาคมจีน สั่งเพิ่มกฎระเบียบเพื่อคุมเข้มแพลตฟอร์มธุรกิจบริการขนส่งส่วนบุคคล หลังจากเพิ่งสั่งปรับบริษัทยักษ์ใหญ่ Didi Chuxing  – ตีตี ชูสิง ผู้ให้บริการแอปพลิเคชั่นเรียกรถแท็กซี่ 44,000 ล้านบาท

กฎใหม่ดังกล่าวแก้ไขปรับปรุงจากระเบียบเดิมเมื่อปี 2561 เพื่อให้รัฐบาลเข้าควบคุมข้อมูลที่บริษัทเอกชนเก็บฐานข้อมูลลูกค้ามากขึ้น หลังการสอบสวนความมั่นคงพบความเสี่ยงและช่องโหว่ของระบบจัดการ จึงต้องป้องกันข้อมูลถูกทำให้รั่วไหลและนำไปใช้อย่างผิดกฎหมาย

ปรับ 2 ผู้บริหารด้วยคนละ 5 ล้าน

สำหรับกรณี ตีตี ชูสิง ถูกปรับมโหฬารดังกล่าว โกลบอลไทมส์ สื่อกระบอกเสียงทางการจีน  รายงานว่า คณะกรรมการกำกับอินเทอร์เน็ตจีน (CAC) สั่งปรับเป็นจำนวน 8,026 ล้านหยวน หรือราว 44,000 ล้านบาท ฐานละเมิดกฎหมายของรัฐ 16 ข้อหา

Didi ถูกสอบสวนด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์มานานกว่าหนึ่งปี นอกจากลงโทษบริษัทแล้ว ยังสั่งปรับนายชาง เว่ย และ นายเหลียว ฉิง ผู้บริหารของบริษัท Didi คนละ 1 ล้านหยวน หรือราว 5.4 ล้านบาทด้วย

โฆษก CAC กล่าวว่า บทลงโทษทางปกครองที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบความปลอดภัยทางไซเบอร์ของ Didi ในครั้งนี้แตกต่างจากบทลงโทษทางปกครองทั่วไป เพราะ ตีตี ชูสิง ละเมิดกฎหมายและระเบียบข้อบังคับอย่างร้ายแรง จึงควรรับโทษรุนแรง

ก่อนหน้านี้ หน่วยงาน GAC สั่งระงับธุรกิจในประเทศของ Didi เพิกถอนใบอนุญาตประกอบธุรกิจ และดำเนินคดีทางอาญา

ชี้ค่าปรับไม่มาก-รายได้ 8 แสนล้าน

อย่างไรก็ตาม นายกวงซิง เหวิน หุ้นส่วนบริษัทกฎหมาย Wintell & Co ระบุว่า บทลงโทษที่ Didi ต้องเผชิญนั้นไม่น่าตกใจ แม้ว่าค่าปรับจะมีจำนวนมาก แต่ค่าปรับคิดเป็นสัดส่วนเพียง 4-5% ของรายรับจากธุรกิจในประเทศของ Didi ที่ 160,500 ล้านหยวน หรือราว 802,500 ล้านบาท ในปี 2564

Didi อ่วม
China has fined ride-hailing giant Didi more than 1.2 billion USD. (Photo by AFP) / China OUT

เมื่อเทียบกับค่าปรับของบริษัทอีคอมเมิร์ซยักษ์ใหญ่อย่าง Alibaba – อาลีบาบา และ Meituan – เหม่ยถวน ซึ่งอยู่ที่ 2,750 ล้านดอลลาร์ และ 527 ล้านดอลลาร์ตามลำดับ ของอาลีบาบาคิดเป็น 4% ของรายรับในประเทศปี 2562 ส่วนเหม่ยถวน คิดเป็น 3% ของรายรับ ในปี 2563

บริษัท Didi ถูกตัดสินทำความผิดตามกฎหมายฉบับต่าง ๆ 16 ข้อหา รวมถึงการรวบรวมข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้บริการอย่างผิดกฎหมาย ตั้งแต่ปี 2558 ทั้งข้อมูลจากการจดจำใบหน้าของผู้โดยสารจำนวน 107 ล้านราย และการวิเคราะห์ข้อมูลการเดินทางของผู้โดยสารจำนวน 53,976 ล้านชุด

นอกจากนี้ยังเก็บข้อมูลอายุและอาชีพของผู้ใช้ ตลอดจนรูปภาพและข้อความสั้น ๆ ของผู้ใช้ โดยไม่แจ้งให้ผู้โดยสารทราบล่วงหน้า ทางการถือว่าการละเมิดกฎหมายของ Didi เป็นภัยต่อความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์ระดับชาติ

Didi Chuxing company’s headquarters in Beijing. (Photo by Jade GAO / AFP)

คาดลงโทษหนักทำให้เข็ดหลาบ

ผศ. หวัง เผิง ประจำคณะปัญญาประดิษฐ์ เกาหลิง มหาวิทยาลัยเหรินหมิง ประเทศจีน มองว่า การลงโทษนี้ น่จะทำให้องค์กรแพลตฟอร์มตระหนักถึงความปลอดภัยของข้อมูลอย่างแท้จริง โดยไม่ละเมิดความเป็นส่วนตัวและมีความปลอดภัยอย่างแท้จริง

ก่อนหน้านี้ สำนักงานการเมืองของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนจัดประชุมในเดือนเมษายน และระบุว่า “การแก้ไขเศรษฐกิจแพลตฟอร์มจะเสร็จสิ้น การควบคุมดูแลตามปกติจะเริ่มขึ้น และจะมีการเปิดเผยมาตรการเฉพาะเพื่อสนับสนุนการเติบโตที่ดีของภาคส่วน”

“ทัศนคติของรัฐบาลกลางจีนที่มีต่อเศรษฐกิจแพลตฟอร์มคือ ให้กำลังใจ สนับสนุน และชี้นำการพัฒนาของพวกเขา” หวังกล่าว

ผศ.หวัง กล่าวเสริมอีกว่า หน่วยงานกำกับดูแลอาจกำหนดบทลงโทษที่สูงกว่านี้ได้ “สำหรับกฎหมายความปลอดภัยทางไซเบอร์และกฎหมายความปลอดภัยของข้อมูล

“ทิศทางในอนาคตของธุรกิจของ Didi รวมถึงสถาปัตยกรรมทางเทคนิคและแผนการจดทะเบียนหุ้น รวมถึงประเด็นอื่นๆ จะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นระบบ และตอนนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้น” ผศ.หวังกล่าว

ตีตี ชูสิง เข้าตลาดนิวยอร์กในนาม Didi Global . REUTERS/Brendan McDermid/File Photo

Didiน้อมรับ-ยังไม่รู้เปิดแอปได้อีกเมื่อใด

ด้าน Didi เผยแพร่แถลงการณ์ทางโซเชียลเว่ยป๋อ ว่า ยอมรับการตัดสินใจของหน่วยงานกำกับดูแลอย่างเต็มที่และจะแก้ไขการกระทำผิดและดำเนินการตรวจสอบภายในอย่างครอบคลุม

“เราจะถือว่าสิ่งนี้เป็นการเตือน และยืนกรานที่จะให้ความสำคัญกับความปลอดภัยในการปฏิบัติงานและการพัฒนาองค์กร เสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับการสร้างเครือข่ายและความปลอดภัยของข้อมูล ตลอดจนเพิ่มการปกป้องข้อมูลส่วนบุคคล” Didi ระบุ

ทางการเริ่มสอบสวนความปลอดภัยทางไซเบอร์ในบริษัท หลังจากเปิดขายหุ้น IPO ในตลาดนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา มูลค่า 4,400 ล้านดอลลาร์ เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2564

หลังการตัดสินลงโทษตีตีครั้งนี้แล้ว CAC ไม่ได้ระบุว่าแอปบางตัวของ Didi จะได้รับการกู้คืนและขยายธุรกิจในจีนเมื่อใด แต่เห็นแนวโน้มบวกหลังจากการพิจารณาคดีสิ้นสุงลงส่งผลให้ หุ้นของบริษัท Didi พุ่งขึ้นกว่า 6% ในตลาดหุ้นของจีน เมื่อวันที่ 21 ก.ค.

ด้านสำนักข่าว เอเอฟพี รายงานว่า Didi เป็นเป้าหมายรายยักษ์ใหญ่อีกรายในการปราบปรามบริษัทบิ๊กเทคของจีน นับจากเริ่มเช็กบิลในปี 2564 สั่งปรับบริษัทเทคโนโลยีรายใหญ่ ๆ มาหลายหมื่นล้านบาทแล้ว ส่วนใหญ่ถูกเล่นงานว่ามีพฤติกรรมผูกขาดตลาด ส่วน Didi เจอข้อหาที่เกี่ยวข้องกับความวิตกด้านความมั่นคงทางไซเบอร์

….