คอลัมน์

ทบทวนมาตรการวีซ่าฟรี

บทบรรณาธิการ

เวลาผ่านมาได้ 2 เดือน หลังจากที่ ครม.มีมติเมื่อวันที่ 13 กันยายนที่ผ่านมา เรื่องการ “ยกเว้น” ตรวจลงตราเพื่อการท่องเที่ยวให้แก่ผู้ถือหนังสือเดินทาง-เอกสารใช้แทนหนังสือเดินทางสัญชาติจีนเป็นกรณีพิเศษและเป็นการชั่วคราว หรือ “วีซ่าฟรี” ให้มีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 25 กันยายน 2566 ถึงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2567 โดยมีเป้าประสงค์อยู่ที่การเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยวจีนให้กลับเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศไทยในระดับเดียวกันก่อนที่จะเกิดสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19

โดยในช่วงปี 2561 ปรากฏนักท่องเที่ยวจีนเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศไทยมากกว่า 10 ล้านคน ขณะที่ปี 2565 ซึ่งจีนยังไม่เปิดประเทศมีนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาประมาณ 270,000 คน จนมาถึงเดือนสิงหาคม 2566 หลังจากที่มีการประกาศให้โควิด-19 เป็นโรคประจำถิ่นแล้ว ปรากฏมีนักท่องเที่ยวจีนเข้ามาในประเทศแค่ 2.2 ล้านคน ซึ่งยังต่ำกว่าเป้าหมายที่วางเอาไว้ที่ 4-4.4 ล้านคน ทั้ง ๆ ที่เป้าหมายนี้ได้มีการปรับลดจากที่เคยตั้งไว้ 5.3 ล้านคนลงมาแล้ว หรือเมื่อเทียบกับช่วงต้นปี 2566 ในสมัยอดีตรัฐบาลประยุทธ์ที่คาดการณ์ไว้สูงถึง 7-8 ล้านคนทีเดียว

แต่จากตัวเลขนักท่องเที่ยวจีนที่เดินทางเข้าประเทศไทยล่าสุด แม้จะพบว่าในช่วงเทศกาลหยุดยาว ของจีนจะมีนักท่องเที่ยวจีนเดินทางเข้ามาถึงวันละ 17,000-18,000 คน

จากอัตราเฉลี่ยที่ประมาณ 10,000 คนต่อวัน แต่หลังจากจบเทศกาลหยุดยาวตัวเลขนักท่องเที่ยวจีนก็ลดลงอยู่ที่วันละ 8,000-9,000 คน และเริ่มขยับขึ้นเป็น 10,000-11,000 คนต่อวัน แต่ก็ยังต่ำกว่าเป้าหมายที่ต้องการวันละมากกว่า 20,000 คนอยู่ดี

แน่นอนว่าจำนวนนักท่องเที่ยวจีนที่ลดลง แม้รัฐบาลไทยจะประกาศมาตรการ “วีซ่าฟรี” ไปแล้วก็ตาม จะมีผลโดยตรงกับการส่งเสริมการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจของประเทศที่มีเป้าหมายจะสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวในภาพรวมไว้สูงถึง 2.38 ล้านล้านบาท โดยเป็นรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติประมาณ 750,000 ล้านบาท ซึ่งในจำนวนนี้กำหนดเป้าหมายรายได้ที่จะมาจากนักท่องเที่ยวจีนไว้ที่ประมาณ 257,500 ล้านบาท นั้นหมายความว่า มาตรการวีซ่าฟรีสำหรับนักท่องเที่ยวจีนยังไม่สามารถจูงใจให้คนจีนในยุคหลังโควิด-19 เลือกที่จะเดินทางกลับเข้ามาเที่ยวไทยเป็นอันดับต้น ๆ ได้

ประกอบกับยังมีปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจของจีนเอง ที่คนจีนเลือกที่จะเดินทางท่องเที่ยวภายในประเทศ จากนโยบายส่งเสริมให้เดินทางท่องเที่ยวในประเทศของรัฐบาลจีนปัจจุบัน จึงควรที่รัฐบาลไทยจะต้องหันกลับมาทบทวนมาตรการ “วีซ่าฟรี” ที่ใช้อยู่ในปัจจุบันอาจจะไม่เพียงพอต่อการดึงดูดนักท่องเที่ยวจีน จำเป็นที่จะต้องมีการให้ incentive ใหม่ ๆ ทั้งกับตัวนักท่องเที่ยว กรุ๊ปทัวร์ หรือบริษัทนำเที่ยว ถ้ายังต้องการรายได้เข้าประเทศจากนักท่องเที่ยวจีนอยู่