คอลัมน์

บริหารจัดการปัจจัยเสี่ยงเศรษฐกิจ

บทนำ

ผ่านพ้นเทศกาลหยุดยาวปีใหม่ สารพัดปัญหาเศรษฐกิจ ยังมีอยู่ต่อเนื่อง ปัจจัยเสี่ยงหลัก ๆ ทั้งภายในประเทศ นอกประเทศยังไม่หลุดพ้นวังวนเดิม แม้หลายเรื่องมีแนวโน้มคลี่คลาย เริ่มเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ แต่ปัญหาใหม่เริ่มส่อเค้า แถมคาดเดาได้ลำบากว่าจะหนักหนาสาหัสมากน้อยแค่ไหน

ที่เคยประเมินสถานการณ์ผิดพลาด ประมาทหรือ ไม่ระมัดระวังเท่าที่ควรจะเป็น ก็ต้องตั้งการ์ดให้มั่นและรัดกุมมากขึ้น เพราะเศรษฐกิจโลก เศรษฐกิจไทยยุคปัจจุบันนอกจากความผันผวนไม่แน่นอนจะมีเพิ่มขึ้นแล้ว อาจขยายวงส่งผลกระทบรวดเร็วและรุนแรง เพราะหลากหลายปัญหาซับซ้อนกว่าในอดีต

ไล่เรียงตั้งแต่สงครามทางการค้าระหว่างสองมหาอำนาจ สหรัฐกับจีน ที่มีแนวโน้มสงบลงชั่วคราว หากการเจรจาที่ได้ข้อยุติก่อนหน้านี้มีการลงนามร่วมกันอย่างเป็นทางการ ภายในกำหนดเดดไลน์ 15 มกราคม 2563 แต่ยังต้องจับตาและเกาะติดสถานการณ์รองรับความพลิกผันที่อาจจะเกิดขึ้น

การแข็งค่าของเงินบาทซึ่งจะซ้ำเติมภาคการส่งออกที่ชะลอตัว จากเศรษฐกิจโลกต่อเนื่อง ที่น่าห่วงคือปีนี้สินค้าส่งออกไทยอาจมีปัญหารุนแรงยิ่งกว่า ฉุดยอดส่งออกในภาพรวมให้ขยายตัวลดน้อยลง หรือเสี่ยงจะติดลบซ้ำ กระทรวงพาณิชย์จึงต้องทำงานหนัก พลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสของประเทศ

แม้ล่าสุดธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) จะตระหนักถึง ปัญหาการแข็งค่าของเงินบาท รวมทั้งอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราที่ผันผวน ขณะที่กระทรวงการคลังเตรียมเสนอคณะรัฐมนตรีตั้งคณะทำงาน 2 ชุด ดูแลด้านเสถียรภาพเศรษฐกิจ กับนโยบายเศรษฐกิจ ซึ่งรวมถึงการดูแลค่าเงินบาท แต่ไม่อาจวางใจและต้องเกาะติดสถานการณ์

เช่นเดียวกับปัจจัยภายในประเทศอย่างแรงกดดันจากการ ปรับขึ้นค่าจ้างขั้นต่ำ ที่มีผลบังคับใช้ 1 มกราคม 2563 ซึ่งส่งผลกระทบทำให้ผู้ประกอบการรายกลาง รายเล็กมีต้นทุนสูงขึ้น เพราะแม้ภาครัฐอยู่ระหว่างจัดทำมาตรการช่วยเหลือดูแล แต่โจทย์ใหญ่คือทำอย่างไรให้เอสเอ็มอีสามารถเข้าถึงมาตรการดังกล่าวได้

แล้งและการขาดแคลนน้ำกินน้ำใช้ แหล่งน้ำทำการเกษตรเป็นอีกหนึ่งความเสี่ยงที่ปีนี้จะรุนแรงและยาวนานกว่าหลายปีที่ผ่านมา หน่วยงานรัฐทั้งระดับนโยบายและฝ่ายปฏิบัติในพื้นที่จำเป็นต้องผนึกกำลังแก้ปัญหาทั้งเฉพาะหน้าและระยะยาว

หลายเรื่องต้องถอดบทเรียนมาปรับแก้ไข หรือนำแนวทางใหม่ ๆ มาบริหารจัดการปัญหา ภายใต้ตัวแปรการเมืองต้องนิ่งและดำเนินไปตามครรลอง จึงจะเอื้อต่อการป้องกันแก้ไขสารพัดปัจจัยเสี่ยงที่อาจถาโถมเข้ามาตลอดศักราชใหม่ 2563