คอลัมน์ ชั้น 5 ประชาชาติ กษมา ประชาชาติ
ปฏิเสธไม่ได้ว่าการแพร่ระบาดโควิด-19 มีผลต่อค่าครองชีพเพิ่มขึ้น
- ด่วน ! วอยซ์ ทีวี ประกาศปิดกิจการทุกแพลตฟอร์ม เลิกจ้าง 100 กว่าคน
- ลูกแม่ค้าขายผัก-พ่อขับแท็กซี่ สู่เก้าอี้ “ปลัดพลังงาน” บทพิสูจน์ชีวิต “ดร.ประเสริฐ สินสุขประเสริฐ”
- NETA X ขาย มิ.ย.นี้ ราคาไม่เกิน 1 ล้านบาท หลัง MOU สรรพสามิต
ขณะที่รายรับเท่าเดิม หรือบางคนรายรับ “ลดลง” จากการถูกองค์กรขอปรับลดเวลาทำงาน ขอจ่ายเงินเดือน 50% เพราะไม่สามารถเปิดดำเนินธุรกิจได้ในช่วงล็อกดาวน์
สวนทางกับภาระค่าใช้จ่ายที่ปรับราคาขึ้นไปแล้ว
ในจังหวะเดียวกับการเกิดวิกฤตราคาพลังงานโลก จากปัญหาการขาดแคลนไฟฟ้าในจีนที่พยายามลดการใช้พลังงานถ่านหิน เพื่อขยับสู่เป้าหมายการลดปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ประกอบกับสถานการณ์ราคาน้ำมันดิบปรับทะลุ 80 เหรียญสหรัฐ แม้ว่าไทยจะเคยเห็นน้ำมันดิบที่ 100 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลมาแล้ว แต่ครั้งนี้ก็นับได้ว่าเป็นระดับราคาสูงสุดในรอบ 7 ปี ทำให้มีการปรับราคาขายปลีกพลังงานในประเทศ 6 ครั้ง ในเดือนกันยายน 2564
เป็นแรงกดดันให้ต้นทุนการผลิตและต้นทุนการขนส่งสินค้าปรับขึ้นตามไปแบบยกแผง โดยเฉพาะสินค้าโภคภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น ก๊าซ LNG ฝ้าย เหล็ก ขยับตาม ซึ่งน่าจะลามถึงสินค้าอุปโภค-บริโภคในชีวิตประจำวัน เริ่มที่จะขยับตาม
หลายคนตั้งคำถามในระดับเศรษฐศาสตร์มหภาคว่า ไทยมีโอกาสจะเกิดภาวะที่เรียกว่า “stagflation” หรือภาวะที่เศรษฐกิจถดถอย แต่เงินเฟ้อสูงหรือยัง
ซึ่งแม้ว่าในตอนนี้ ตัวเลขทางการจะทำให้เรามั่นใจว่า ไทยยังไม่เกิดภาวะ “stagflation” เพราะอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจ (จีดีพี) จะยังไม่ได้ “หดตัว” ต่อเนื่องแบบนั้น (ไตรมาส 1/2564 อยู่ที่ -2.6% ขยับเป็น 7.5% ในไตรมาส 2/2564) ส่วนตัวเลขเงินเฟ้อทั่วไป เฉลี่ย 9 เดือนของปี 2564 เพิ่มขึ้นไม่สูงมาก 0.83% ยังอยู่ในกรอบเป้าหมายเงินเฟ้อปี 2564 ที่วางไว้ 0.8-1.2%
อย่างไรก็ตาม เมื่อวิเคราะห์สินค้าแต่ละหมวดจะพบว่า หลายรายการเริ่มขยับขึ้นแล้ว เช่น ไข่ และผลิตภัณฑ์นม เครื่องประกอบอาหาร อาหารบริโภคในบ้านและอาหารบริโภคนอกบ้าน น้ำมันเชื้อเพลิง ค่าโดยสารสาธารณะ ค่าตรวจรักษาและบริการส่วนบุคคล และหมวดยาสูบและเครื่องดื่มมีแอลกอฮอล์
และจากต้นทุนราคาพลังงานที่พุ่งขึ้น บวกกับการอ่อนค่าของเงินบาท อาจจะดันให้เงินเฟ้อไตรมาส 4 ขยายตัวอยู่ในช่วง 1.4-1.8% ถือว่า “ค่อนข้างสูง”
และหากไปเดินซูเปอร์จะเห็นว่า ต้นทุนวัตถุดิบต่าง ๆ ในการปรุงอาหารขยับขึ้น เช่น เนื้อหมู ขยับ กก.ละ 3-5 บาท เป็น กก.ละ 140-150 บาท (แล้วแต่ปริมาณการรับประทาน) ราคาน้ำมันปาล์มขึ้น ขยับราคาขายเต็มเพดาน 49 บาท/ขวด ล่าสุดราคาผักแพงขึ้นอีก กก.ละ 5-10 บาท เพราะน้ำท่วม ขนส่งไม่ได้ ถ้าซื้ออาหารสำเร็จ หรือสั่งดีลิเวอรี่
ไม่เพียงเท่านั้น “ยุคโควิด” ประชาชนยังต้องจ่ายค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมด้านการดูแลสุขภาพ อาทิ ค่าวัคซีนโควิดล่วงหน้า โมเดอร์นา 1,650 บาท/ครั้ง ค่าเบี้ยประกันน้ำท่วม 3,800-4,000 บาท ค่าเบี้ยประกันโควิด 500 บาท/ปี ค่าชุดตรวจโควิด ATK ชุดละ 70-120 บาท ค่าถุงมือยางแพ็กละ 40 บาท ค่าหน้ากากอนามัย กล่องละ 100 บาท และค่าแอลกอฮอล์ขนาด 5 ลิตร 325 บาท
นอกจากนี้ ยังมีค่าใช้จ่ายจากการปรับสู่วิถีการทำงานรูปแบบใหม่ new normal ซึ่งอาจทำให้ต้องทำงานจากที่บ้าน (work from home) หรือการเรียนออนไลน์ ต้องจ่ายค่าอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ อุปกรณ์สำนักงาน เฟอร์นิเจอร์ รวมถึงอินเทอร์เน็ตบ้านอีกเดือนละ 399-500 บาท จากเดิมที่อาจจะมีแค่ค่าแพ็กเกจโทรศัพท์เดือนละ 600-700 บาท
นี่ยังไม่นับรวมค่าใช้จ่ายประจำอย่าง ค่าเช่า/ค่าผ่อนบ้าน ค่าน้ำ และค่าไฟ
ทั้งนี้ หากสำรวจเงินในกระเป๋าโค้งสุดท้ายอาจจะมีเงินกระตุ้นเศรษฐกิจ ทั้ง ม.33, 39, 40 โครงการคนละครึ่ง เข้ามาช่วยพยุง
และเริ่มมีความหวังในไตรมาส 4 ว่า การ “เปิดประเทศ” ที่จะเริ่มตั้งแต่ 1 พ.ย. 2564 จะสามารถสร้างรายได้และเม็ดเงินเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจได้
ทางภาคเอกชน ทั้งสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ต่าง “ขานรับ” โดยประมาณการว่า รายได้จากภาคท่องเที่ยวจะเริ่มฟื้น มีนักท่องเที่ยวเดินทางมากกว่า 1 แสนราย ตามมาด้วยความเชื่อมั่นของนักลงทุน คาดการณ์ว่าจะช่วยหนุนอัตราเติบโตจีดีพี ปี 2564 เติบโต “ตามกรอบ” ที่วางไว้ 0-1% นั่นย้ำภาพว่า เศรษฐกิจจะไม่ติดลบแน่
แถมมองข้ามชอตไปถึงปีหน้าว่า ภาพเศรษฐกิจที่จะเติบโต 6-8% เท่ากับก่อนโควิด
แต่อย่างไรก็ยังประมาทไม่ได้ เพราะรัฐบาลยังต้องเตรียมอัดฉีดเม็ดเงินกระตุ้นเศรษฐกิจครึ่งปีแรก 5 แสนล้านบาท และยังต้องถอดสลักระเบิดเวลาการ “พักชำระหนี้” ของภาคเอกชนที่ยังฟรีซอยู่ถึงสิ้นปีนี้ ถ้าฟรีซต่อ ไทยก็จะไม่มีหนี้เสีย NPL แต่ถ้าไม่ฟรีซต่อ ก็ต้องช่วยธุรกิจขับเคลื่อนไปให้ได้
เพราะหากปล่อยธุรกิจล่ม โดมิโนเอฟเฟ็กต์ที่ตามมา ทั้งปัญหาการ “ว่างงาน” ที่จะย้อนกลับมาเป็นภาระงบประมาณแล้ว ก็ยังมีปัญหาสังคม ลัก วิ่ง ชิง ปล้น ที่จะผุดตามมา
การฝ่าวิกฤตเศรษฐกิจครั้งนี้ไม่เพียงเพื่อคนไทย 60-70 ล้านคน แต่ยังเป็นเดิมพันครั้งสำคัญที่มีผลต่ออนาคตรัฐบาล ปี 2565 ด้วย
