10 คำศัพท์ต้องรู้ ก่อนซื้อ “หุ้น IPO”

หุ้นไทย
ภาพ pixabay

รู้จัก “10 คำศัพท์” ต้องรู้ ก่อนซื้อ “หุ้น IPO” ซึ่งเป็นคำศัพท์ที่ได้ยินอยู่บ่อย ๆ

วันที่ 5 สิงหาคม 2564 สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) จะพาเพื่อน ๆไปรู้จัก “10 คำศัพท์” ต้องรู้ ก่อนซื้อ “หุ้น IPO” ซึ่งเป็นคำศัพท์ที่ได้ยินอยู่บ่อย ๆ ไปดูกันเลย

  1. IPO (Initial Public Offering) คือ การเสนอขายหุ้นแก่ประชาชนทั่วไปเป็นครั้งแรก

2. Underwriter หรือผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์ คือ บริษัทหลักทรัพย์ที่ทำหน้าที่รับจองและจัดสรรหุ้นให้ประชาชนที่มาจองซื้อหุ้น IPO

3. Filing หรือหนังสือชี้ชวน ซึ่งจะบอกรายละเอียดที่สำคัญของหุ้นให้ผู้ลงทุนศึกษาก่อนตัดสินใจซื้อหุ้น IPO  เช่น ข้อมูลบริษัท รายละเอียดการจองหุ้น

4. Scrip VS Scripless

4.1 Scrip คือ ใบหุ้น เป็นหนึ่งในวิธีเลือกรับหุ้น IPO หากเลือกรับวิธีนี้ ใบหุ้นจะถูกจัดส่งทางไปรษณีย์ โดยผู้ลงทุนต้องระบุที่อยู่ในการจัดส่งที่ชัดเจน การซื้อขายจะทำกันเองระหว่างผู้ซื้อ (ผู้รับโอน) และผู้ขาย (ผู้โอน) โดยการลงชื่อผู้โอน และผู้รับโอนด้านหลังใบหุ้นนั้น

4.2 Scripless คือ เป็นหนึ่งในวิธีเลือกรับหุ้น IPO โดยเป็นการถือครองหลักทรัพย์ในรูปแบบที่ไม่มีใบหุ้น ช่วยลดความสูญหาย ชำรุด หรือถูกปลอมแปลงใบหุ้น ยอดหุ้นของผู้ฝากจะถูกบันทึกและเก็บรักษาในระบบงานที่มีความปลอดภัยสูงและมีประสิทธิภาพโดยศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (TSD)

นอกจากนี้ ผู้ลงทุนสามารถนำใบหุ้นมาฝากในระบบ Scripless ได้โดยผ่านบัญชีของบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์หรือบริษัทจดทะเบียน ซึ่งผู้ลงทุนจะได้รับใบยืนยันการถือหลักทรัพย์แทนใบหุ้น

ผู้ที่ยังไม่มีบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์สามารถเลือกรับหุ้นได้ทั้งวิธีรับใบหุ้น (Scrip) และวิธีไร้ใบหุ้น (Scripless) ซึ่งผู้ลงทุนจะสามารถรับหุ้น IPO เข้าพอร์ตได้หลังจากเปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์กับบริษัทหลักทรัพย์ก่อน

5. TSD คือ ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (Thailand Securities Depository) เป็นศูนย์กลางในการรับฝากหลักทรัพย์ด้วยระบบไร้ใบหลักทรัพย์ (Scripless) มีฐานะเป็นผู้รับโอนหลักทรัพย์จากผู้ลงทุนที่นำหลักทรัพย์มาฝากเข้าบัญชีบริษัทหลักทรัพย์ที่เป็นสมาชิกตามที่ผู้ลงทุนเป็นผู้กำหนด หรือบัญชีบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ (บัญชี 600) โดย TSD จะนำรายชื่อผู้มีสิทธิรับสิทธิประโยชน์ให้นายทะเบียนหลักทรัพย์ เพื่อจัดส่งต่อไปยังบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ในวันปิดสมุดทะเบียนต่อไป

6. บัญชี 600 คือ บัญชีบริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ เป็นบัญชีที่ให้ผู้ลงทุนฝากหุ้นไว้กับศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (TSD) กรณีที่ไม่ต้องการถือใบหุ้นและยังไม่มีพอร์ตลงทุน

7. P/E ratio (Price to Earnings Ratio) คือ การนำราคาหุ้นในตลาดปัจจุบัน (กรณีของหุ้น IPO คือราคาเสนอขายหุ้น IPO) หารด้วยกำไรสุทธิต่อหุ้น เพื่อดูว่าราคาที่ซื้อขายปัจจุบันสูงกว่ากำไรของบริษัทไปกี่เท่า ซึ่งเป็นวิธีที่ผู้ออกนิยมในการกำหนดราคาหุ้น IPO ผู้ลงทุนควรเทียบ P/E ของหุ้น IPO ว่ามีอัตราส่วนที่สูงหรือไม่ควรกับ P/E ของอุตสาหกรรม ค่าเฉลี่ยของตลาด หรือ P/E ของหุ้นที่มีธุรกิจคล้ายกัน อย่างไรก็ดี P/E เป็นเพียงปัจจัยหนึ่งเท่านั้น ผู้ลงทุนควรดูปัจจัยอื่น ๆ เช่น แนวโน้มธุรกิจ ความเสี่ยงของธุรกิจประกอบการตัดสินใจด้วย

8. Small Lot First คือ การจัดสรรหุ้น IPO ให้ผู้จองซื้อในรอบแรกด้วยจำนวนจองซื้อขั้นต่ำอย่างเท่าเทียมกัน หากหุ้น IPO ยังเหลืออยู่ ผู้จัดจำหน่ายหลักทรัพย์จะจัดสรรหุ้นเพิ่มต่อเป็นรอบ ๆ จำนวนที่เพิ่มแต่ละรอบจะเป็นไปตามที่ผู้จัดจำหน่ายกำหนดไว้ในหนังสือชี้ชวน หากรอบสุดท้ายมีไม่เพียงพอ จะจัดสรรแบบสุ่มด้วยระบบคอมพิวเตอร์ การจัดสรรหุ้นแบบ Small Lot First จะดำเนินการตามแนวทางที่ระบุไว้ในหนังสือชี้ชวน

9. Greenshoe Option คือ เครื่องมือที่ช่วยลดความผันผวนของราคาหุ้น IPO ในช่วงแรกที่เริ่มซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์จากการจัดสรรหุ้นเกินกว่าจำนวนที่จัดจำหน่าย โดยผู้จัดจำหน่ายต้องซื้อหุ้นคืนภายใน 30 วัน นับจากวันที่เข้าซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ (ดูรายละเอียดเพิ่มได้ที่ : https://www.facebook.com/sec.or.th/photos/820449258591613)

10. First Trading Day คือ วันแรกที่ผู้ลงทุนจะสามารถนำหุ้น IPO ไปซื้อขายในตลาดรอง (ตลาดหลักทรัพย์) ผู้ลงทุนสามารถติดตามข้อมูลการซื้อขายได้ที่ https://www.set.or.th/th/company/ipo/upcoming_ipo_set.html แล้วเลือกดูบริษัทที่เราสนใจ

ผู้ลงทุนสามารถดูข้อมูลลงทุน เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนลงทุน ได้ที่ www.smart-to-invest.com และสามารถเช็กผู้ประกอบการที่ได้รับอนุญาตจาก ก.ล.ต. ได้ที่แอปพลิเคชั่น SEC Check First