18 ม.ค. วันกองทัพไทย หรือ วันยุตธหัตถี เปิดประวัติ-ความสำคัญ

18 ม.ค. วันกองทัพไทย หรือ วันยุตธหัตถี เปิดประวัติ-ความสำคัญ
ภาพจาก สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดพิษณุโลก

วันกองทัพไทย หรือ วันยุตธหัตถี 18 มกราคม เปิดประวัติความเป็นมา ความสำคัญ ร่วมรำลึกเหตุการณ์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงได้รับชัยในในการทำยุตธหัตถี

วันที่ 18 มกราคม 2565 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า วันนี้ตรงกับวันกองทัพไทย “ประชาชาติธุรกิจ” จะพาผู้อ่านไปรู้จักความสำคัญและประวัติความเป็นมาของวันกองทัพไทย จากข้อมูลที่ได้รวบรวมมาจาก กองทัพเรือ

ความสำคัญ

เป็นวันที่ระลึกในวาระที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงกระทำยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชาของพม่า โดยถือเอาวันที่ 18 มกราคม ของทุกปีเป็นวันกองทัพไทย ตามการคำนวณจากเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ไทยที่ระบุว่า พระองค์กระทำยุทธหัตถี ในวันจันทร์ แรม 2 ค่ำ เดือนยี่ ปีมะโรง จ.ศ. 954 ตรงกับวันที่ 18 มกราคม ค.ศ. 1593 หรือ พ.ศ. 2135 แบบ พ.ศ. ราชการ หรือ พ.ศ. 2136 แบบ พ.ศ. มาตรฐานอุตสาหกรรม (พ.ศ. ISO)

ประวัติการกำหนดวัน

เดิมกระทรวงกลาโหม ได้กำหนดวันกองทัพไทยให้ตรงกับวันที่ 8 เมษายนของทุกปี ต่อมาในปี พ.ศ. 2523 ได้เปลี่ยนเป็นวันที่ 25 มกราคม ตามมติของคณะรัฐมนตรีในสมัยนั้น ตามการคำนวณของ นายฉันทิชย์ กระแสสินธุ์ ที่ได้คำนวณไว้ว่าตรงกับวันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2135 (พ.ศ.ISO 2136) ซึ่งเชื่อว่าเป็นการคำนวณที่ไม่ถูกต้อง

ราวปี พ.ศ. 2535 – 2538 นักคำนวณปฏิทินเชิงประวัติศาสตร์ นาย ประเสริฐ ณ นคร ราชบัณฑิต และนักคำนวณปฏิทินเชิงดาราศาสตร์ นายลอย ชุนพงษ์ทอง ที่ปรึกษาการคำนวณปฏิทินสำนักพระราชวัง และสหวิทยาการแห่งราชบัณฑิตสภา ตลอดจนนักโหราคำนวณ พลตรี สุริยน เผือกสกนธ์ ก็ได้คำนวณและต่างลงความเห็นตรงกันในวาระต่างกันว่า แท้จริงแล้ววันดังกล่าวไม่ได้ตรงกับวันที่ 25 มกราคม แต่ตรงกับวันที่ 18 มกราคม ปีดังกล่าว

เมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน 2548 คณะรัฐมนตรีได้ลงมติอนุมัติให้ วันที่ 18 มกราคมของทุกปี เป็นวันยุทธหัตถี ทั้งนี้เพื่อให้เป็นไปตามหลักฐานที่ราชบัณฑิตยสถาน และคณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติเสนอ ซึ่งเป็นผลทำให้ประวัติศาสตร์ของวันยุทธหัตถีเปลี่ยนไป

ดังนั้น เพื่อดำรงความมุ่งหมายเดิมในการกำหนดวันที่ระลึกถึงกองทัพไทยและกองทัพบก รวมทั้งเพื่อให้สอดคล้องกับมติของคณะรัฐมนตรีดังกล่าว กระทรวงกลาโหมและกองทัพบกจึงได้พิจารณาเปลี่ยนแปลงกำหนดวันกองทัพไทยและวันกองทัพบก จากเดิมวันที่ 25 มกราคม เป็นวันที่ 18 มกราคมของทุกปี โดยเริ่มใช้ครั้งแรกตั้งแต่ปี 2550

โดยปัจจุบัน วันที่ 18 มกราคม จึงถือเป็น “วันยุทธหัตถี” “วันสมเด็จพระนเรศวรมหาราช” หรือ “วันกองทัพไทย”