ธุรกิจอ่วมถูกยื้อจ่ายหนี้การค้า อุปสรรคฟื้นตัวเศรษฐกิจจีน

เศรษฐกิจจีน
REUTERS/Tingshu Wang

เศรษฐกิจ “จีน” ไม่ต่างจากทุกประเทศทั่วโลกที่ได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 แต่ด้วยความสามารถในการรับมือและการบริหารจัดการที่รวดเร็ว ทำให้ดูเหมือนว่าเศรษฐกิจจีนจะสามารถพลิกฟื้นกลับมาสู่ภาวะปกติได้อีกครั้งในเร็ววัน อย่างไรก็ตาม ยังคงมีอีกหลายปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อการฟื้นตัว หนึ่งในนั้นคือการค้างชำระหนี้ของภาคธุรกิจที่กำลังเพิ่มสูงขึ้นต่อเนื่อง

ไฟแนนเชียลไทมส์รายงานว่า ภาคธุรกิจและการผลิตของจีนกำลังประสบปัญหาในการติดตามหนี้การค้า (เครดิตเทอม) ที่ยาวนานขึ้น ซึ่งการค้าส่วนใหญ่จะเป็นการขายเชื่อ คือรับสินค้าไปก่อน และจะชำระเงินตามเวลาที่ระบุในสัญญา แต่ภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัว ทำให้คู่ค้าไม่สามารถชำระหนี้ตามกำหนด

ข้อมูลสำนักงานสถิติแห่งชาติจีนระบุว่า ช่วง 9 เดือนแรกปีนี้ ผู้ผลิตจีนต้องใช้เวลาเฉลี่ยถึง 54 วัน จึงได้รับเงินจากคู่ค้า นับเป็นยาวนานเป็น 2 เท่า จาก 27 วันในปี 2015 และ 45 วันในปี 2019

นอกจากนี้ ตัวเลขลูกหนี้การค้าที่ขายเชื่อยังเพิ่มสูงขึ้น 14.3% ใน 3 ไตรมาสแรกซึ่งเพิ่มขึ้นในอัตราเร็วที่สุดในรอบ 6 ปี “หวัง ตัน” นักเศรษฐศาสตร์ประจำฮั่งเส็งแบงก์ (ไชน่า) ระบุว่า “ลูกหนี้การค้ามีปัญหาเพิ่มขึ้นจำนวนมาก แสดงให้เห็นว่าเศรษฐกิจจีนไม่ได้อยู่ในภาวะปกติ และการฟื้นตัวยังคงอ่อนแอ”

“จาง หัวเฉียง” เจ้าของโรงงานชิ้นส่วนเครื่องจักรแห่งหนึ่งในเมืองหนิงปัว มณฑลเจ้อเจียง เปิดเผยว่า บริษัทต้องการให้คู่ค้าชำระค่าสินค้าภายใน 3 เดือน หลังการส่งมอบสินค้า แต่คู่ค้าราว 2 ใน 3 ขอขยายเวลาการชำระหนี้ในปีนี้

“ความท้าทายทางธุรกิจในขณะนี้คือ การที่จะต้องคาดเดาว่าจะได้รับการชำระหนี้จากลูกค้าเมื่อไหร่” จางกล่าว

นอกจากนี้ พบว่าธุรกิจที่ไม่ชำระหนี้การค้าตามกำหนดจำนวนมากเป็นบริษัทของรัฐบาลจีน “โป จ้วง” นักวิเคราะห์ประจำบริษัทวิจัยการลงทุน “ทีเอส ลอมบาร์ด” ระบุว่า “หนทางในการอยู่รอดท่ามกลางสถานการณ์ที่ยากลำบากในขณะนี้คือ การเก็บเงินสดไว้ในมือ และยื้อเวลาจ่ายเงินให้กับซัพพลายเออร์ให้นานที่สุดเท่าที่จะทำได้”

นอกจากนี้ รัฐบาลท้องถิ่นก็เป็นหนึ่งในกลุ่มคู่ค้าที่ขอขยายเวลาการชำระหนี้ โดยเฉพาะโครงการก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐาน ซึ่งบริษัทรับเหมาไม่ได้รับการชำระเงินตามกำหนด ซึ่งเป็นผลจากรายรับทางการคลังของรัฐบาลท้องถิ่นที่ลดลงมากถึง 6.8% ช่วง 9 เดือนแรก เนื่องจากสถานการณ์โรคระบาดที่ทำให้เก็บภาษีได้ลดลง

“เฝิง เซี่ยวฮุ่ย” เจ้าของบริษัทรับเหมาก่อสร้าง ในมณฑลเหอหนานเปิดเผยว่า เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นได้แจ้งว่า งบฯจ้างงาน 20 ล้านหยวน ในโครงการปรับระดับที่ดินที่บริษัทดำเนินการเรียบร้อยแล้วจะต้องใช้เวลาถึง 10 ปี จึงจะได้รับการชำระทั้งหมดอย่างครบถ้วน “ผมคิดว่าสัญญาจ้างของรัฐบาลจะช่วยให้ธุรกิจของผมดำเนินต่อไปได้ แต่สุดท้ายแล้วกลับทำให้ผมแย่ลง”

สถานการณ์ดังกล่าวส่งผลให้หลายบริษัทต้องปรับแผนการเติบโตทางธุรกิจ เนื่องจากมียอดหนี้การค้าค้างชำระจำนวนมาก ทำให้หลายบริษัทประสบปัญหาการเงิน ต้องหาวิธีลดต้นทุนด้วยการปรับลดพนักงาน รวมทั้งการลดกำลังการผลิต สถานการณ์ดังกล่าวจึงเป็นหนึ่งในอุปสรรคสำคัญต่อการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจจีนในภาพรวม