ไทยติดกลุ่มรายงานความยั่งยืนสูงสุด

ความยั่งยืน
คอลัมน์ : CSR Talk
ผู้เขียน : พิพัฒน์ ยอดพฤติการ

เคพีเอ็มจีเผยแพร่ผลสำรวจการเปิดเผยข้อมูลความยั่งยืนฉบับล่าสุด ภายใต้เอกสารที่ชื่อว่า “Survey of Sustainability Reporting 2022 : Big shifts, small steps” โดยในรอบทศวรรษที่ผ่านมา บริษัทขนาดใหญ่และขนาดกลางทั่วโลกมีการจัดทำรายงานความยั่งยืน (sustainability report) ในอัตราที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

โดยเมื่อ 10 ปีที่แล้ว บริษัทที่มีรายได้สูงสุด 100 แห่งจากแต่ละประเทศที่ทำการสำรวจ มีการจัดทำรายงานความยั่งยืน คิดเป็นร้อยละ 64 มาในปีปัจจุบัน (ค.ศ. 2022) บริษัทในกลุ่มดังกล่าว ที่เคพีเอ็มจีเรียกว่า บริษัทในกลุ่ม N100 ซึ่งประกอบด้วย 5,800 บริษัท จาก 58 ประเทศทั่วโลก มีการจัดทำรายงานความยั่งยืน เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 79

ขณะที่ผลการสำรวจในกลุ่มบริษัทที่มีรายได้สูงสุด 250 แห่งในโลก จากการจัดอันดับของ Fortune 500 หรือที่เรียกว่าบริษัทในกลุ่ม G250 มีการจัดทำรายงานความยั่งยืนเปิดเผยต่อสาธารณะอยู่ในอัตราสูงถึงร้อยละ 96 ในปีปัจจุบัน

การสำรวจดังกล่าว ริเริ่มขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1993 และสำรวจอย่างต่อเนื่องเป็นประจำในทุก ๆ 2 ปี โดยปัจจุบัน ประเทศในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกเป็นผู้นำในการเปิดเผยรายงานความยั่งยืน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 89 ตามมาด้วยยุโรป ร้อยละ 82 อเมริกา ร้อยละ 74 ตะวันออกกลางและแอฟริกา ร้อยละ 56 ตามลำดับ

โดยประเทศไทยเป็น 1 ใน 20 ประเทศ ที่มีอัตราการเปิดเผยรายงานความยั่งยืนสูงกว่าร้อยละ 90 โดยเพิ่มจากร้อยละ 84 ในปี ค.ศ. 2020 มาอยู่ที่ร้อยละ 97 ในปี ค.ศ. 2022 และเป็น 1 ใน 10 ประเทศ ที่มีการเปิดเผยข้อมูลความยั่งยืนในรายงานประจำปีอยู่ในอัตราร้อยละ 86 ในปี ค.ศ. 2022

ในการสำรวจมาตรฐาน และแนวทางที่บริษัทใช้ในการเปิดเผยข้อมูลความยั่งยืน พบว่ามาตรฐาน GRI ยังคงเป็นมาตรฐานที่นิยมใช้อ้างอิงมากสุด ทั้งในกลุ่มบริษัท N100 และในกลุ่มบริษัท G250 โดยรายงานการสำรวจระบุว่า

ร้อยละ 68 หรือราว 2 ใน 3 ของบริษัทในกลุ่ม N100 และร้อยละ 78 หรือราว 3 ใน 4 ของบริษัทในกลุ่ม G250 มีการอ้างอิงมาตรฐาน GRI ในการจัดทำรายงานความยั่งยืนของกิจการ GRI เป็นองค์กรอิสระ ที่ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2540 เป็นหน่วยงานที่ให้กำเนิดกรอบการรายงานด้านความยั่งยืนของกิจการฉบับแรก ที่เรียกว่า G1 ในปี พ.ศ. 2543

ถัดจากนั้น GRI ได้ประกาศแนวทางการรายงานในฉบับ G2 ที่เวทีการประชุมสุดยอดโลกว่าด้วยการพัฒนาที่ยั่งยืนที่นครโจฮันเนสเบิร์ก ในปี พ.ศ. 2545 และตามมาด้วยฉบับ G3 ในปี พ.ศ. 2549 อันเป็นผลจากการยกร่างของบรรดาผู้เชี่ยวชาญกว่า 3,000 คน ทั้งจากภาคเอกชนและภาคประชาสังคม รวมถึงผู้แทนภาครัฐที่เข้ามามีส่วนร่วม

โดยกรอบการรายงานฉบับดังกล่าวกลายมาเป็นมาตรฐานตามความนิยม (de facto standard) สำหรับการรายงานแห่งความยั่งยืน จนถูกนำไปใช้อย่างแพร่หลายทั่วโลก โดยได้มีการปรับปรุงเป็นฉบับ G3.1 ในปี พ.ศ. 2554 และพัฒนามาเป็นฉบับ G4 เมื่อปี พ.ศ. 2556 กระทั่งนำมาสู่การยกระดับเป็นมาตรฐานการรายงาน GRI ในปี พ.ศ. 2559

จึงเป็นเหตุผลสนับสนุนว่าบริษัทจดทะเบียนไทยที่มีการจัดทำรายงานความยั่งยืน ต่างมีการใช้ GRI เป็นมาตรฐานอ้างอิงในการจัดทำรายงานเป็นหลัก เพื่อที่คุณภาพการเปิดเผยข้อมูลความยั่งยืน จะเป็นที่ยอมรับในระดับสากล

อนึ่ง รายงานความยั่งยืนเป็นเอกสารที่เปิดเผยข้อมูลการดำเนินงานด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ที่องค์กรจัดทำขึ้นเพื่อสนองความต้องการใช้ข้อมูลของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้องกับกิจการ ที่ลำพังรายงานทางการเงินเพียงอย่างเดียว ไม่สามารถสะท้อนข้อมูลการดำเนินงานในภาพรวมของกิจการได้อย่างครบถ้วนรอบด้าน

องค์กรที่เป็นผู้นำในการเผยแพร่รายงานความยั่งยืน ได้แก่ เหล่าบริษัทมหาชน โดยเฉพาะบรรษัทข้ามชาติขนาดใหญ่ที่ออกหลักทรัพย์จดทะเบียนอยู่ในตลาดหลักทรัพย์ทั่วโลก ต้องแสดงให้เห็นถึงความโปร่งใสผ่านการเปิดเผยข้อมูลการดำเนินงาน และผลกระทบจากการดำเนินงานที่มีต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ในอันที่จะสะท้อนถึงความยั่งยืนในการดำเนินงานของกิจการ