10 ข้อคิดจากวิกฤตโควิด

REUTERS/Sivaram V

คอลัมน์ เอชอาร์คอร์เนอร์

โดย อภิวุฒิ พิมลแสงสุริยา

ในช่วงเวลาที่รัฐบาลประกาศล็อกดาวน์อย่างเข้มงวด สลิงชอท กรุ๊ป ตั้ง Facebook กลุ่ม “รวมพลังผู้นำเข้มแข็ง” ขึ้นมาเมื่อวันที่ 23 มีนาคม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นชุมชนเล็ก ๆ สำหรับแลกเปลี่ยนแนวทางที่องค์กรใช้ในการรับมือกับวิกฤต โดยเฉพาะเรื่องการบริหารจัดการและการดูแลพนักงาน

ทุก ๆ วันเรามีโอกาสได้พูดคุยกับผู้บริหาร รวม ๆ แล้วตลอดระยะเวลาเกือบ ๆ 3 เดือนที่ผ่านมาประมาณ 60 กว่าท่าน จากองค์กรชั้นนำทั่วประเทศทั้งภาคธุรกิจ ราชการ รัฐวิสาหกิจ องค์กรอิสระ สตาร์ตอัพ เป็นต้น

ช่วงแรก ๆ มีคนสนใจติดตามดูการ Live สด 200 คน พวกเรารู้สึกดีใจสุดขีด แต่ตอนปิดโครงการเมื่อประมาณปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมามีคนให้ความสนใจมากกว่า 3,600 คน ทั้งหมดเป็นผู้บริหารและคนทำงาน

ผมในฐานะผู้ดำเนินรายการ มีโอกาสกลับมานั่งทบทวน ว่าได้อะไรบ้างจากการพูดคุยกับผู้บริหารทั้ง 60 กว่าท่าน ? จึงพอสรุปข้อคิดออกมาได้ 10 ประเด็น

1.ความไว้เนื้อเชื่อใจ (trust) ที่หัวหน้ามีต่อลูกน้อง พนักงานมีต่อองค์กร ผู้ถือหุ้นมีต่อทีมผู้บริหาร นายจ้างมีต่อลูกจ้าง ฯลฯ เป็นปัจจัยสำคัญอันดับต้น ๆ ที่แยกระหว่างองค์กรที่อยู่รอดกับองค์กรที่ล้มเหลว

2.ในสถานการณ์ที่ยากลำบากอย่างเช่นช่วงวิกฤตโควิดที่ผ่านมา การสื่อสารเป็นเรื่องสำคัญมาก ต้องเร็ว กระชับ ชัดเจน และสม่ำเสมอ

3.เงินสดคือพระราชา (cash is king) ไม่ว่าสำหรับชีวิตส่วนตัวหรือการทำธุรกิจ ไม่มีเงินสด เท่ากับไม่มีอากาศหายใจ

4.เมื่อวิกฤตผ่านไป อย่าหวังว่าทุกอย่างจะกลับมาเหมือนเดิม…ไม่มีทาง

5.เทคโนโลยีและดิจิทัล ไม่ได้ยากและซับซ้อนอย่างที่คิด ความเชื่อเดิมที่ว่าคนรุ่นเก่ามีปัญหาเรื่องการใช้เทคโนโลยี พิสูจน์แล้วว่า…ไม่จริง

6.มนุษย์เป็นสัตว์สังคม ยังไงก็ไม่มีทางที่จะทำงานจากบ้านได้ 100% อนาคตจะเป็นแบบลูกผสม (hybrid)

7.การล็อกดาวน์ และทำงานจากบ้าน ทำให้เห็นว่าที่ผ่านมาองค์กรมีคนเยอะเกินไป บางแผนกไม่จำเป็นต้องมีก็ได้ และที่สำคัญเราสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานได้มากกว่าที่เคยคิดไว้

8.วิกฤตครั้งนี้ทำให้มองเห็นศักยภาพของพนักงานบางคนได้อย่างชัดเจน ทั้ง ๆ ที่เมื่อก่อนไม่เคยอยู่ในสายตา หลายคนบอกว่าคล้าย ๆ เจอเพชรเม็ดงามเลยทีเดียว

9.โควิด-19 เป็นเหมือนตัวเร่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลง หลายเรื่องเตรียมการมานาน แต่ไม่ได้ทำซะที หลายสิ่งพยายามผลักดันมานาน แต่ก็ไม่เกิด จนมีโควิดนี่แหละ เลยทำให้ความฝันกลายเป็นความจริง

10.ช่วงวิกฤต เป็นเวลาเหมาะสมที่สุดในการหันกลับมามองตัวเอง อะไรที่คั่งค้างไว้ไม่ได้ทำ ก็ถือโอกาสสังคายนา ขั้นตอนหรือกระบวนการอะไรที่ไม่มีประสิทธิภาพ ก็ถือโอกาสรื้อ คนที่ไม่ใช่ก็เป็นโอกาสให้ออกไป ในขณะเดียวกันก็ใช้เวลาที่พอมีเหลือ เนื่องจากไม่ต้องเดินทาง และไม่ได้ออกไปเถิดเทิงที่ไหน มาใช้ในการพัฒนาตนเอง

ทุกวิกฤตมีโอกาสเสมอ อย่างน้อยที่สุดก็เป็นโอกาสในการเรียนรู้

แม้สถานการณ์ทำท่าจะดีขึ้น แต่ก็ต้องใช้ชีวิตด้วยความไม่ประมาท ขอยืมคำพูดของ “คุณหมอทวีศิลป์ วิษณุโยธิน” มาใช้ “การ์ดอย่าตก”