เปิดข้อมูล “อำนาจหน้าที่-รายชื่อคณะกรรมการ” ผู้กำหนดทิศทางดอกเบี้ยไทย

ทิศทางดอกเบี้ยไทย

เปิดอำนาจ-หน้าที่-รายชื่อคณะกรรมการผู้กำหนดดอกเบี้ยและทิศทางนโยบายการเงินของไทย ภายใต้ปัจจัยแวดล้อมเศรษฐกิจไทยและต่างประเทศ

วันที่ 11 มกราคม 2567 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จากข่าวที่มีการเรียกร้องให้ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ปรับลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย หลังจากมองว่าอัตราเงินเฟ้ออยู่ในระดับต่ำและติดลบต่อเนื่อง ซึ่งการปรับขึ้นดอกเบี้ยจะไม่เป็นผลดีต่อกำลังซื้อและเศรษฐกิจ

จากประเด็นดังกล่าว “ประชาชาติธุรกิจ” ได้นำข้อมูลจากธนาคารแห่งประเทศไทย ถึง “อำนาจหน้าที่และการกำหนดนโยบายการเงิน” ของคณะกรรมการนโบายการเงิน (กนง.) ถึงที่มาและที่ไปในการตัดสินใจต้องมีองค์ประกอบอะไรบ้าง และองค์ประกอบของคณะกรรมการมีใครบ้าง

ทั้งนี้ หน้าที่ของคณะกรรมการนโยบายการเงิน ซึ่งเป็นหนึ่งในคณะกรรมการหลักของธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ซึ่งรับผิดชอบด้านการกำหนดทิศทางของนโยบายการเงิน โดยทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ของ ธปท. อย่างใกล้ชิดในการติดตามภาวะเศรษฐกิจในประเทศและต่างประเทศ

ซึ่งการกำหนดทิศทางนโยบายการเงินของ กนง. จะพิจารณาจากข้อมูลต่าง ๆ ที่ ธปท. นำเสนอให้ทราบ จากนั้นจะนำข้อมูลดังกล่าวไปกลั่นกรองพิจารณาในที่ประชุม เพื่อกำหนดทิศทางของนโยบายการเงินต่อไป

คณะกรรมการนโยบายการเงินที่ คณะกรรมการ ธปท. แต่งตั้งขึ้นภายใต้ พ.ร.บ. ธนาคารแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2485 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ. ธนาคารแห่งประเทศไทย (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2551 ประกอบด้วยผู้บริหารระดับสูงของ ธปท. 3 คน และ ผู้ทรงคุณวุฒิจากภายนอก 4 คน

คณะ​กรรมการนโยบายการเงินภายใต้ พ.ร.บ. ธปท. พ.ศ. 2485 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ. ธปท. (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2551 กนง. ยังคงมีจำนวนกรรมการทั้งหมด 7 คน โดยมีผู้ว่าการเป็นประธาน เนื่องจากเป็นผู้รับผิดชอบในการดำเนินการเพื่อให้สอดคล้องกับมติที่ กนง. กำหนด และเพื่อให้มีการเชื่อมโยงกับคณะกรรมการด้านนโยบายอื่น ๆ ของ ธปท.

นอกจากนั้น มีรองผู้ว่าการอีก 2 คนและผู้ทรงคุณวุฒิจากภายนอกอีก 4 คนเป็นกรรมการใน กนง. เพื่อเป็นการถ่วงดุลอำนาจผู้ว่าการตามวัตถุประสงค์ของกฎหมาย กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจะมีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 3 ปี และจะดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกินสองวาระไม่ได้

รายชื่อคณะกรรมการ 7 คน

1.ดร.เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ ประธานกรรมการ

2.นางอลิศรา มหาสันทนะ รองประธานกรรมการ

3.นางรุ่ง มัลลิกะมาส กรรมการ

4.นายไพบูลย์ กิตติศรีกังวาน กรรมการ

5.นายรพี สุจริตกุล กรรมการ

6.นายรุ่งโรจน์ รังสิโยภาส กรรมการ

7.นายสันติธาร เสถียรไทย กรรมการ

และนายปิติ ดิษยทัต เลขานุการ

อำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการนโยบายการเงิน

อำนาจหน้าที่ของ กนง. ระบุไว้อย่างชัดเจนในกฎหมาย ดังนี้

1.กำหนดเป้าหมายของนโยบายการเงินของประเทศ โดยคำนึงถึงแนวนโยบายแห่งรัฐ สภาวะเศรษฐกิจและการเงินของประเทศ

2.กำหนดนโยบายการบริหารจัดการอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราภายใต้ระบบการแลกเปลี่ยนเงินตราตามกฎหมายว่าด้วยเงินตรา

3.กำหนดมาตรการที่จำเป็นเพื่อให้สอดคล้องกับเป้าหมายและนโยบายตาม (1) และ (2)

4.ติดตามการดำเนินมาตรการของ ธปท. ตาม (3) ให้เป็นไปอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ

นอกจากนี้ พ.ร.บ. ธปท. ฉบับใหม่กำหนดให้ กนง. จัดทำเป้าหมายของนโยบายการเงินของปีถัดไปภายในเดือนธันวาคมของทุกปี เพื่อเป็นแนวทางให้แก่รัฐและ ธปท. ในการดำเนินการ เพื่อดำรงไว้ซึ่งเสถียรภาพด้านราคา

โดยทำความตกลงร่วมกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังและให้รัฐมนตรีเสนอเป้าหมายของนโยบายการเงินที่ได้ทำความตกลงร่วมนั้นต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาอนุมัติ และ กนง. มีหน้าที่รายงานผลการดำเนินงานต่อคณะรัฐมนตรีทุกหกเดือน

ความถี่ในการจัดประชุม

ประมาณทุก 7-10 สัปดาห์ (ปีละ 6 ครั้ง) กนง. จะประชุมร่วมกันเพื่อประเมินภาวะเศรษฐกิจและการเงิน รวมทั้งปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ที่จะมีผลต่อแนวโน้มอัตราเงินเฟ้อและการขยายตัวทางเศรษฐกิจเพื่อพิจารณากำหนดแนวนโยบายการเงินที่เหมาะสม ในการประชุม คณะเลขานุการจะรายงานข้อมูลล่าสุดทั้งด้านการเงิน การคลัง การต่างประเทศ และการผลิต ตลอดจนปัจจัยต่าง ๆ ที่จะกระทบราคาสินค้า

อาทิ ราคาน้ำมันโลก นโยบายการเงินของประเทศอื่น ๆ หรือราคาสินค้าเกษตรโลกที่คาดว่าจะเกิดขึ้น เพื่อให้ กนง. หารือถึงความเป็นไปได้ในการประมาณการแนวโน้มภาวะเศรษฐกิจและอัตราเงินเฟ้อ