กลุ่มเซ็นทรัลส่งข้าว 11 สายพันธุ์พื้นเมืองจาก 9 ชุมชน ภายใต้โครงการ “เซ็นทรัลทำ” ส่งตรงถึงมือผู้บริโภค พร้อมจำหน่ายที่ร้าน Good Goods สาขาเซ็นทรัลเวิลด์
วันที่ 18 ธันวาคม 2566 โครงการ “เซ็นทรัล ทำ” โดยกลุ่มเซ็นทรัล เป็นโครงการเพื่อสังคม ที่ริเริ่มขึ้นด้วยวัตถุประสงค์เพื่อการสร้างงานและอาชีพ สนับสนุนและส่งเสริมชุมชน พร้อมพัฒนาคุณภาพชีวิตของพนักงานและผู้คนในชุมชนอย่างยั่งยืน
- ด่วน! โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง ครม.เศรษฐา 1/1 รัฐมนตรีใหม่ 13 ตำแหน่ง
- ล้งกระหน่ำทุบราคามังคุด จากโลละ 200 เหลือ 60 บาท
- เงื่อนไข ธอส. จัดเงินฝากออมทรัพย์ “เก็บออม” ดอกเบี้ยสูง 1.95%
การพัฒนาข้าวสายพันธุ์ต่าง ๆ เป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญที่เซ็นทรัลทำ ดำเนินมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งได้พัฒนาข้าวสายพันธุ์ต่าง ๆ ซึ่งมีกว่า 11 สายพันธุ์พื้นเมือง มากกว่า 9 ชุมชน ใน 7 จังหวัดทั่วประเทศ ให้เป็นที่รู้จักและสามารถสร้างงาน สร้างอาชีพ ให้ผู้คนในชุมชน
นายพิชัย จิราธิวัฒน์ กรรมการบริหาร กลุ่มเซ็นทรัล กล่าวว่า ข้าวมีประโยชน์ต่อสุขภาพ ข้าวบางชนิดมีคุณประโยชน์ในการรักษาและป้องกันโรค ถือว่าเป็นสินค้าเกษตรอันดับ 1 ของไทย และมีการส่งออกเป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศ สามารถสร้างรายได้ให้กับคนไทย รวมทั้งสร้างความยั่งยืนให้ประเทศ และยังมีคุณค่าในตัวเอง อีกทั้งยังเป็นความร่วมมือ ร่วมใจ ร่วมกันลงมือทำในการเก็บเกี่ยวข้าว ซึ่งนับว่าเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน
โดยโครงการ เซ็นทรัล ทำ ได้ลงไปมีส่วนร่วมในการฟื้นฟูสายพันธุ์ข้าวพื้นบ้าน และสอนให้เกษตรกรหันมาปลูกข้าวเชิงคุณภาพ เพื่อให้ได้คุณภาพของข้าวที่ดี โดยในครั้งนี้ “เซ็นทรัล ทำ” ได้นำสายพันธุ์ข้าวกว่า 11 สายพันธุ์ มาจาก 9 ชุมชน 7 จังหวัด ทั่วประเทศ ซึ่งมีเอกลักษณ์ด้านรสชาติและคุณลักษณะที่แตกต่างกันนำเสนอสู่มือผู้บริโภค
ซึ่งที่ผ่านมาได้นำเสนอในงาน “Thailand Rice Fest 2023” ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 14-17 ธ.ค.ที่ผ่านมา และพร้อมจำหน่ายที่ร้าน Good Goods สาขาเซ็นทรัลเวิลด์ หรือ centraltham
สำหรับข้าว 11 สายพันธุ์ ได้แก่ ข้าวไร่ดอกข่า, ข้าวเบายอดม่วง, ข้าวผกาอำปึลม, ข้าวเนียงกวง, ข้าวหอมมะลิสุรินทร์, ข้าวหอมมะลิแดง, ข้าวเหนียวสันป่าตอง, ข้าวเหนียวเขี้ยวงู, ข้าวกล้องดอยพื้นเมือง, ข้าวเหนียวดำลืมผัว, ข้าวสังข์หยดอินทรีย์ “ช้างทอง” เป็นต้น โดยแต่ละสายพันธุ์มีแหล่งที่มาและคุณสมบัติดังนี้
ข้าวไร่ดอกข่า
สำหรับข้าวไร่ดอกข่า มาจากวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้ปลูกข้าวไร่ดอกข่า ต.ตากแดด อ.เมือง จ.พังงา ซึ่งทางโรงเรียนบ้านตากแดดได้ร่วมกับวิสาหกิจชุมชน ส่งเสริมและอนุรักษ์พันธุ์ข้าวพื้นถิ่น ข้าวไร่ดอกข่า ที่มีความต้านทานต่อโรค เมล็ดยาว เมล็ดข้าวสารมีสีน้ำตาลแดงอมม่วง หุงสุกมีกลิ่นหอม คล้ายกลิ่นใบเตย ข้าวไม่แข็ง หุงขึ้นหม้อ และร่วมสืบสานประเพณีปลูกข้าวไร่โบราณหรือน่ำไร่ สามารถสร้างชื่อเสียงให้ชุมชน ปัจจุบันจำหน่ายภายใต้แบรนด์ “ข้าวไร่ดอกข่าบ้านตากแดด”
คุณสมบัติของข้าวไร่ดอกข่า มีกรดไขมันโอเมก้า 9 เป็นตัวช่วยในการสร้างฮอร์โมนโพรสตาแกลนดิน (Prostaglandins) ช่วยลดคอเรสเตอรอล ช่วยเพิ่มระดับ HDL (ระดับไขมันดีสำหรับหลอดเลือดแดง) ลดไตรกลีเซอไรด์ และช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
มีสารต้านอนุมูลอิสระ เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันรักษาโรคโลหิตจาง ชะลอการเสื่อมสุขภาพของเซลล์ไม่ให้แก่ก่อนวัย ช่วยกำจัดเซลล์ที่ตายแล้ว และสารอนุมูลบริเวณจุดด่างดำได้ดี
ข้าวเบายอดม่วง
ข้าวเบายอดม่วง กะช่องฮิลล์/นาหมื่นศรีข้าวพันธุ์พื้นเมืองดั้งเดิมของ จ.ตรัง เป็นข้าวที่เกิดจากการปรับปรุงพันธุ์ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ผสมข้ามพันธุ์ระหว่างข้าวเหนียวกับข้าวเจ้า เกิดจากจากการปลูกข้าวเหนียวในแปลงนาติดชิดกับแปลงนาปลูกข้าวเจ้า เพื่อให้เกสรถูกลมพัดปลิวมาผสมข้ามพันธุ์
ด้วยมีเจตนาต้องการให้ข้าวเจ้าจะได้ตั้งท้องออกรวงดี ตามวิถีการปรับปรุงพันธุ์ข้าวด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น และการผสมข้ามพันธุ์ระหว่างข้าวเหนียวกับข้าวเจ้า เลยทำให้เกิดมาเป็นข้าวเบายอดม่วง โดยมีระยะเก็บเกี่ยว มีสีม่วงคล้ายสียอดมะม่วง เมื่อหุงสุกมีกลิ่นหอม นุ่ม หนุบหนับคล้ายข้าวเหนียว มีสารฟีนอลิกซึ่งเป็นสารที่มีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ
ปัจจุบันมีการเพิ่มพื้นที่ปลูกข้าวเบายอดม่วง เนื่องจากเล็งเห็นประโยชน์และนำไปต่อยอดแปรรูปสินค้า ซึ่งทางนาโยงแอนด์เฟรนด์ส เกิดขึ้นจากความตั้งใจที่จะช่วยเหลือชาวนาตรังผู้ปลูกข้าวเบายอดม่วง ให้มีช่องทางจำหน่าย และโปรโมตข้าวเบายอดม่วง
คุณสมบัติ เป็นข้าวที่มีโปรตีนสูง และมีคาร์โบไฮเดรตต่ำ ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคเบาหวาน และโรคมะเร็ง เนื่องจากสารประกอบฟีนอลิกเป็นสารที่มีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันการกระจายของเชื้อแบคทีเรีย การติดเชื้อ และการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง
ข้าวผกาอำปึล ข้าวเนียงกวง ข้าวหอมมะลิสุรินทร์
จากวิสาหกิจชุมชนเกษตรกรทฤษฎีใหม่คอโค ข้าวสารออร์แกนิก มีจุดเริ่มต้นที่ต้องการพิสูจน์ให้เห็นว่าเกษตรกรไทยสามารถมีสุขภาพและชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นได้ หากรับประทานอาหารที่ปลอดภัย ปราศจากสารเคมี ควบคู่กับการยึดหลักใช้ชีวิตตามแนวทางความพอเพียง
โดยอาศัยทรัพยากรในพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ เป็นที่มาของการจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนเกษตรกรทฤษฎีใหม่ ต.คอโค อ.เมือง จ.สุรินทร์ ปลูกข้าวตามวิถีเกษตรอินทรีย์บนพื้นดินที่เหมาะสมกับการปลูกข้าวหอมมะลิ จนได้ข้าวที่มีกลิ่นหอมโดดเด่น รสสัมผัสนุ่มมีเอกลักษณ์
- ข้าวผกาอำปึล มีค่าน้ำตาลต่ำ เหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน มีกาบ้าสูง มีวิตามินบี ธาติเหล็ก มีธาตุอาหารที่ช่วยบำรุงผิวหนัง ระบบประสาท และเสริมสร้างเม็ดเลือด รวมถึงจมูกข้าวเส้นใยอาหารสูง ช่วยให้ระบบขับถ่ายดี ป้องกันการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
- ข้าวเนียงกวง เป็นข้าวเจ้าที่เชื่อกันว่าเป็นข้าวมงคล ใช้ประกอบพิธีกรรมของคนเขมร มีความเชื่อว่าทำให้ร่างกายแข็งแรง ต้านทานโรค และช่วยให้กระดูกแข็งแรง
- ข้าวหอมมะลิสุรินทร์ อุดมด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์นานาชนิด เช่น วิตามินบี 1 ช่วยป้องกันโรคเหน็บชา และวิตามินบี 2 ที่ช่วยป้องกันโรคปากนกกระจอก ไนอะซีนช่วยในการทำงานของกระเพาะอาหารและลำไส้ โปรตีนช่วยในการเสริมสร้างการเจริญเติบโต ไขมันช่วยในการทำงานของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ แคลเซียมและฟอสฟอรัส ช่วยในการสร้างกระดูกและฟัน และที่สำคัญยังให้พลังงานแก่ร่างกาย
ข้าวหอมมะลิแดง
มาจากสหกรณ์เกษตรพืชผักอินทรีย์หนองสนิท จำกัด จังหวัดสุรินทร์ เกิดจากการรวมกลุ่มของเกษตรกรในพื้นที่ที่มีรายได้น้อย และไม่มีพื้นที่ทำกิน แต่มีความตั้งใจรวมกลุ่มเพื่อทำเกษตรอินทรีย์ จนผลผลิตของสหกรณ์เป็นที่ยอมรับของคนใน จ.สุรินทร์และใกล้เคียง
ปัจจุบันผลผลิตของสหกรณ์มีหลายรายการ เช่น ข้าวหอมมะลิแดง หอมแดง ผักตามฤดูกาล ทำให้เกษตรกรหนองสนิทมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีจำหน่ายที่ จริงใจ Farmers’ Market สาขาโรบินสัน สุรินทร์
มีคุณสมบัติเด่นทางด้านโภชนาการ โดยจะมีดัชนีน้ำตาลต่ำ ช่วยในการป้องกันและบรรเทาโรคเบาหวานได้ดี เพราะมีดัชนีน้ำตาลที่เหมาะกับการส่งเสริมให้ผู้บริโภคที่อยู่ในภาวะปกติ หรือผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 รับประทาน จะมีปริมาณน้ำตาลกลูโคสเพิ่มสูงขึ้นช้ากว่าข้าวเจ้าทั่วไป
ทั้งยังมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยลดอัตราการเกิดโรคมะเร็ง ลดอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดและหัวใจ โรคความจำเสื่อม โรคไขข้ออักเสบ
มีสารอาหารจำพวกแป้ง ไขมันไม่อิ่มตัว ไม่มีคอเรสเตอรอล โปรตีน ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ฟอสฟอรัส ช่วยในการเจริญเติบโตของกระดูกและฟัน แคลเซียมช่วยลดอาการเป็นตะคริว วิตามินบี 1 ช่วยป้องกันโรคเหน็บชา วิตามินบี 2 ช่วยป้องกันโรคปากนกกระจอก ทองแดงช่วยในการสร้างเม็ดเลือด ใยอาหารป้องกันอาหารท้องผูก
ข้าวเหนียวสันป่าตอง
จากสหกรณ์การเกษตรยั่งยืนแม่ทา จำกัด จังหวัดเชียงใหม่ ชุมชนเกษตรอินทรีย์ที่กำลังก้าวสู่การท่องเที่ยวยั่งยืน มีจุดเริ่มต้นจากคนรุ่นพ่อแม่เมื่อกว่า 30 ปี ส่งต่อสู่คนรุ่นลูกที่เชื่อมั่นในวิถีเกษตรอินทรีย์ เข้ามาต่อยอดและพัฒนาให้แม่ทาเป็นสังคมเกษตรอินทรีย์ที่สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างแท้จริง
เริ่มตั้นแต่การเพาะเมล็ดพันธุ์ การปลูก ไปจนถึงการผลิตและแปรรูป มีวิถีชีวิตที่พึ่งพาและอนุรักษ์ธรรมชาติ เพื่อส่งต่อความอุดมสมบูรณ์ไปยังคนรุ่นต่อไป
จนแม่ทาก้าวเป็นต้นแบบสังคมเกษตรอินทรีย์ที่จุดประกายสร้างแรงบันดาลใจให้กับคนรุ่นใหม่ทั้งชาวไทยและต่างชาติเข้ามาศึกษาเรียนรู้ และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ บ่มเพาะเมล็ดพันธุ์ให้กลับไปพัฒนาบ้านเกิดสู่สังคมเกษตรอินทรีย์
ปัจจุบันผลผลิตของแม่ทามีจำหน่ายที่ จริงใจ Farmers’ Market และ Tops สินค้าแปรรูปมีจำหน่ายที่ร้าน Good Goods
มีคุณสมบัติ ไขมันและคอเลสเตอรอลต่ำ ให้พลังงานแก่ร่างกายอย่างรวดเร็ว เนื่องจากมีปริมาณคาร์โบไฮเดรตสูง เป็นแหล่งวิตามินบี 1 (ไทอามีน) ที่มีความสำคัญต่อการสร้างพลังงานและการทำงานของเส้นประสาทที่แข็งแรง
ข้าวเหนียวเขี้ยวงู
จากวิสาหกิจชุมชนไร่กลิ่นโคนสาปควาย จังหวัดเชียงราย ด้วยความมุ่งมั่นของเกษตรกรกว่า 50 ครัวเรือนที่ปรับเปลี่ยนวิถีการทำนา พัฒนาสู่เกษตรอินทรีย์ ปลอดภัยทั้งชาวนาและผู้บริโภค พร้อมต่อยอดพื้นที่เป็นท่องเที่ยวชุมชนเกษตรอินทรีย์ สร้างรายได้เพิ่มให้เกษตรกรและสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชนอย่างยั่งยืน
คุณสมบัติ มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดคลอเลสเตอรอล เมื่อรับประทานเป็นประจำจึงช่วยป้องกันการเกิดโรคต่าง ๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคหลอดเลือดอุดตัน โรคหัวใจ โรคปอด และยังช่วยป้องกันการเกิดอาการวัยทอง
ข้าวกล้องดอยพื้นเมือง
ข้าวกล้องดอยพื้นเมือง (บือโปะโละ บือพะโคะ บือพะทือ) วิสาหกิจชุมชนเกษตรแปรรูปภูแจ่มใส และผ้าทอมือบ้านแม่ลานคำ จังหวัดเชียงใหม่ วิสาหกิจนี้จัดตั้งขึ้นเพื่อต้องการสนับสนุนให้ชาวปกาเกอะญอ ใน ต.สะเมิงใต้ อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่ มีอาชีพและรายได้ที่มั่นคง
ลด ละ เลิกการทำเกษตรแบบใช้สารเคมี เปลี่ยนมาทำเกษตรอินทรีย์ เพื่อลดผลกระทบต่อสุขภาพ เน้นการปลูกพืชผลตามภูมิปัญญาและวิถีดั้งเดิม หมุนเวียนตามฤดูกาล รวมถึงแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มภายใต้แบรนด์ “ฮานาดะ”และ “ยังปกญอ” ที่จริงใจ Farmers’ Market สาขาท็อปส์ กรีน เชียงใหม่
คุณสมบัติ มีวิตามินบี 1 สูง ซึ่งมีมากกว่าข้าวขัดขาวหลายเท่า ช่วยเรื่องการทำงานของระบบประสาท ป้องกันโรคเหน็บชา อุดมด้วยคาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน ใยอาหาร วิตามินบี 2 รวมทั้งเกลือแร่ ช่วยบำรุงร่างกาย ฟื้นฟูกำลังได้ดี เหมาะสำหรับผู้ป่วยพักฟื้น
ข้าวเหนียวดำลืมผัว
ของชาวเขาเผ่าม้งจาก วิสาหกิจชุมชนข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว อ.พบพระ จ.ตาก ข้าวเหนียวสีม่วงดำ สีเป็นข้าวกล้อง เนื้อหนุบ กลิ่นหอม มีคุณค่าทางโภชนาการ ปลูกโดยลด ละ เลิก การใช้สารเคมี ผ่านการรับรองคุณภาพการผลิตทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสม มีจำหน่ายที่ Tops เป็นข้าวที่ผ่านการคัดเลือกสายพันธุ์และทดลองปลูกเพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่นิ่งโดยทีมวิจัยของศูนย์วิจัยข้าวพิษณุโลกและศูนย์วิจัยแพร่
ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2534-2554 เป็นข้าวเหนียวนาปีสายพันธุ์โบราณประจำท้องถิ่นของชาวม้ง ซึ่งมีที่มาจากเรื่องเล่าที่สืบต่อกันมาถึง ภรรยาผู้เตรียมอาหารและนึ่งหรือหุงข้าวเพื่อรอสามี ได้กลิ่นข้าวเหนียวที่ส่งกลิ่นหอมจนอดใจไม่ไหว
จึงลงมือรับประทานก่อน พอรู้ตัวอีกทีข้าวก็หมดแล้ว ทำให้สามีกลับมาจากไร่นาไม่ได้รับประทานข้าว จึงเป็นที่มาของคำว่า “ข้าวลืมผัว” ซึ่งข้าวถือว่าเป็นอาหารหลักของชาวม้ง จึงมีประเพณีเรียกขวัญข้าวและเซ่นไหว้ขอบคุณบรรพบุรุษและเทวดาตามความเชื่อ และเป็นการสืบสานวัฒนธรรรมของที่จัดในทุกปีหลังการเก็บเกี่ยวข้าวใหม่ เพื่อความเป็นสิริมงคล และเพื่อให้การทำนาข้าวในปีต่อ ๆ ไปดี และมีผลผลิตงอกงามขึ้นเรื่อย ๆ
คุณสมบัติมีคุณค่าทางโภชนาการสูง ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ เช่น แอนโทไซยานิน และแกมมาโอไรซานอล มีกรดไขมันไม่อิ่มตัว เช่น โอเมกา 3 โอเมกา 6 และโอเมกา 9
มีวิตามิน เช่น วิตามิน บี 1 และวิตามิน บี 2 รวมถึงธาตุอาหารอื่น ๆ เช่น เหล็ก แคลเซียม และแมงกานีส ซึ่งสามารถป้องกันการเกิดโรคหัวใจ ช่วยบำรุงตับ ลดการแข็งตัวของเลือด ลดการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง ป้องกันโรคสมองเสื่อม ลดไขมันในเส้นเลือด โรคเบาหวาน รวมไปถึงโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศในชายและหญิง
ข้าวสังข์หยดอินทรีย์ “ช้างทอง”
วิสาหกิจชุมชนท่าช้างฟื้นฟูเศรษฐกิจพอเพียง บ้านพนางตุง อ.ควนขุน จ.พัทลุง เริ่มต้นจากการปลูกเพื่ออนุรักษ์ ต่อยอดสู่การจำหน่าย สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้ชุมชน จุดเด่นของข้าวสังข์หยด มีเมล็ดเรียวยาว มีเยื่อหุ้มเมล็ดสีแดง อุดมไปด้วยธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส และไนอาซีน ที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง
สามารถแปรรูปเป็นขนมขี้มอด ขนมพื้นบ้านของชาวพัทลุง จมูกข้าวพร้อมชงดื่ม ขนมคบเคี้ยว สบู่รำข้าว ปัจจุบันข้าวสังข์หยดเป็นที่นิยมชื่นชอบจากผู้บริโภคทั่วประเทศ มีจำหน่ายที่ Tops
คุณสมบัติ
- มีวิตามินบีสูง วิตามินบี 1 ช่วยป้องกันโรคเหน็บชาและโรคอัมพฤกษ์ได้ วิตามินบี 2 ช่วยในการป้องกันโรคปากนกกระจอก
- มีฤทธิ์ในการลดระดับคอเลสเตอรอลตัวที่เลว LDL และเพิ่มปริมาณคอเลสเตอรอลตัวที่ดี HDL ในเลือดและไตรกลีเซอไรด์ ทำให้ลดการตีบตันของหลอดเลือด เพิ่มการไหลเวียนของโลหิต
- มีสารไนอะซินสูง ช่วยในเรื่องของระบบประสาทและผิวหนัง
- มีสารแคลเซียมและฟอสฟอรัส ช่วยในการป้องกันโรคกระดูกเสื่อม
- มีฤทธิ์ในการลดความเครียด รักษาอาการผิดปกติของสตรีวัยทอง
- ช่วยชะลอความแก่ ป้องกันความจำเสื่อม บำรุงโลหิต โรคหัวใจ และเพราะมีกากใยสูงจึงดีต่อระบบขับถ่ายและลำไส้
